31
2.2. Tovarlar kimyosining tadqiqotlari.
Tovarlar kimyosi ixtisosligida quyidagi yo’nalishlarda izlanishlar olib
borilishi rejalishtirilgan.
Ilmiy jihatdan asoslangan tashqi iqtisodiy faoliyatda
milliy tovar nomen-
klaturasini yaratish va takomillashtirish ;
Tovarlarning kimyoviy tarkibi bo’yicha tasniflashning yangi usullarini ishlab
chiqish va keyinchalik mamlakat tashqi iqtisodiy faoliyatining tovar nomenkla-
turasi bo’yicha ularning kodlarini belgilash;
Tashqi iqtisodiy munosabatlarda foydalanish uchun kimyoviy tarkibni o’rga-
nish natijalari va fizik-mexanik ko’rsatkichlar asosida yangi tovar kodlarini ishlab
chiqish;
Tovar komponentlarining tarkibi va tuzilishini zamonaviy kimyoviy,
fizik-
kimyoviy, kvant-kimyoviy, fizikaviy, biokimyoviy,
biologik va boshqa usullar
bilan aniqlash muammolarini xal qilish;
Ikkilamchi maxsulotni olish uchun ilmiy asos va texnologiyalarni ishlab
chiqish;
Strategik ahamiyatga molik tovarlarning ro’yhatini ishlab chiqish va ularning
strukturasini zamonaviy fizik-kimyoviy usullar bilan baholash;
Tovarlar va materiallar kimyoviy va fazoviy tarkibi,
strukturasi va boshqa
ko’rsatkichlariga ko’ra sertifikatlash usullarini takomillashtirish;
Tovarlar va ularning komponentlarining tarkib va tuzilishini aniqlashda mavjud
ekspress usullarini takomillashtirish va yangilarini ishlab chiqish;
Zamonaviy kompyuter texnologiyalaridan foydalangan holda maxsulot ishlab
chiqarishning texnologik jarayonlarini optimallashtirish va avtomatlashtirish;
Tovarlar va ular tarkibiy qismlarining texnologik, fizik-mexanik,
teplofizik va
boshqa xususiyatlarini o’rganish;
Maxsulot sifatining ishlab chiqarishning texnik shartlariga va sertifikatiga
muvofiqligini tadqiq qilish va aniqlash;
Maxsulot tarkibiy qismlari orasidagi o’zaro bog’liqlikni o’rganishda
tadqiqotlar; maxsulotning sifatini, mustahkamligi,
zararsizligi, qiymati va boshqa
32
iste’mol ko’rsatkichlarini yaxshilashning ilg’or usullarini taklif qiladigan kimyoviy
tarkib va komponentlararo munosabatlarning ta’sirini o’rganish;
Tashqi iqtisodiy faoliyatda yangi tovar kodlari, shuningdek,
Jaxon bojxona
tashkilotining uyg’unlashritilgan tizimi qo’mitasiga o’z vakilligini o’zgarishlar
nomenklaturasi ostida tovarlar kodlari ishlab chiqilgan O’zbekiston Respublikasi
Milliy tovar nomenklaturasi kiritish uchun takliflarni rivojlantirish;
Tovarlarning bojxona ekspertizasini amalga oshirish uchun samarali tezkor
usullarni ishlab chiqish va amalga oshirish hamda ularni xalqaro iqtisodiy
munosabatlarda qo’llash bo’yicha takliflar berish;
Tovarlar sifatini oshirish maqsadida, ularning kimyoviy tarkibini, komponentlar
strukturasi va komponentlararo o’zaro bog’liqlikni o’rganish
asosida ishlab
chiqarish sharoitlarini takomillashtirish bo’yicha takliflar ishlab chiqish;
Tovarning kimyoviy tarkibini o’rganish asosida ularning sifati va organoleptik
xossalari o’rtasidagi bog’liqlikni aniqlash;
Kimyoviy tarkibini o’rganish asosida kelib chiqishi tabiiy yoki sintetik bo’lgan
tovarlarning iste’molchilar uchun zaxarlilik darajasini aniqlash;
Qishloq xo’jaligi uchun (o’g’itlar, bioregulyatorlar, gerbitsidlar, fungitsidlar va
boshqalar) tovarlarning kimyoviy tarkibini o’rganish asosida ularning kimyoviy-
biologik xossalarini aniqlash;
Maxsus maqsadlar uchun ishlab chiqarilgan tovarlarning kimyoviy tarkibini
o’rganish asosida ularning atrof-muhit uchun ekologik zararsizligini aniqlash;
Mavjud tovarlarning iste’mol ko’rsatkichlarni takomillashtirish va nanotexnolo-
giyaning zamonaviy imkoniyatlarini qo’llagan holda yangi tovarlar ishlab chiqish;
O’simlik va hayvonot xom ashyolaridan yangi tabiiy birikmalar olish, yangi
kimyoviy birikmalar sintez qilish,
zamonaviy metodlar, shu jumladan, fizik-
kimyoviy, kvant-kimyoviy va boshqa tadqiqot metodlari ularning strukturasini
aniqlash, olingan ma’lumotlar asosida ularni tasniflash
va tovar kodlari berish
borasida takliflar ishlab chiqish, shuningdek, birinchi marta ajratib olingan yoki
sintez qilingan tovarlarni kodlashning nazariy asoslarini ishlab chiqish [20-21].
Do'stlaringiz bilan baham: 
