Magistratura bo’limi Iqtisodiyot (tamoqlar va sohalar bo’yicha)

Moliyaviy  hisobot  shakli

Bunda O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi agar xo‘jalik

subyektida hisob ishi avtomatlashtirilmayotgan va shu sababli moliyaviy
hisobot yuqorida ko‘rsatilgan muddatlarda taqdim etilmayotgan bo‘lsa,
u holda hisobotni taqdim etish muddatini uzaytirishni rad etishi mumkin.
O‘zbekiston Respublikasining «Buxgalteriya hisobi to‘g‘risida»gi
Qonunining 7-moddasiga muvofiq, moliyaviy hisobotning tayyorlanishi,
ishonchliligi va o‘z vaqtida topshirilishi uchun javobgarlik buxgalteriya
hisobini tashkil qiluvchi xo‘jalik subyekti rahbarining zimmasiga
yuklatiladi.

O’zbekistonning  dunyo  hamjamiyatiga  integratsiyalashuvi  jahon 

bozorida  milliy  mahsulotlar,  tovarlar  va  xizmatlarning  erkin  savdosini  tashkil 

etish va keskin raqobat sharoitida mamlakatlararo tovar ayriboshlash sohasida o’z 

o’rnini topishga zamin yaratadi. Buning uchun mamlakatning ilmiy va texnologik 

salohiyatini  ko’tarish,  birinchi  navbatda,  iqtisodiyotining  barcha  tarmoqlari, 

jumladan,  ishlab  chiqarish  va  xizmatlar  ko’rsatish  sohalarida  texnik  darajani 

tiklash,  ishlab  chiqarishni  modernizatsiya  qilish,  ilmiy  texnika  taraqqiyoti 

mahsulotlarini  amaliyotga  joriy  etishni  jadallashtirishga  katta  e’tibor  qaratish 

lozim.  Fan  va  texnikani  zamon  talablariga  mos  tarzda  rivojlantirish  borasida 

innovatsion  jarayonlarning  amalga  oshirilishiga,  yuqori  texnologiyalarni  ishlab 

chiqarishga  joriy  etilishiga  bevosita  ta’sir  etuvchi  real  omillarni  aniqlash  juda 

muhim hisoblanadi. Bunday omillar ko’p qirrali bo’lib, ularga:  

- 

iqtisodiyotni  erkinlashtirish  va  tarkibiy  o’zgarishlarni  amalga 

oshirish;  yangi  g’oya  va  innovatsion  loyihalarning  soha  yoki  alohida  olingan 

tarmoq yoki tashkilot maqsadlariga mos kelishini ta’minlash; 

- 

loyihalarni  tanlash,  ularni  ekspertiza  qilish  va    baholashda  xolis  va  

samarali tizimini joriy etish;  

- 

samarali  boshqaruv  va  nazorat  me’yorlarini  ishlab  chiqish,  ijodiy 

g’oyalar manbaini yaratish;  

- 

tashkilotlarning yangiliklarga nisbatan moyilligini rag’batlantirish;  

- 

ishlab  chiqarishda  band  bo’lgan  xodimlarning  shaxsiy  va  jamoaviy 

manfaatlarini  kafolatlash  bilan  bir  qatorda  ularning  javobgarligini  oshirish  va 

boshqalar kiradi.  

 

12 

Korxonalar  boshqaruv  faoliyatida    innovatsion  jarayonlarni  tadqiqini 

innovatsion so’zining ma’nosi ingliz tilidagi innovatsion so’zidan olingan bo’lib 

yangilik va yangilik kiritish degan ma’noni bildirishini eslatib o’tamiz.        

         G’oyalarni  vujudga  kelish,  ularni  shakllanish  va  amaliyotda  tadbiq 

etilishigacha  bo’lgan  davrini  innovatsiyaning  hayoti  sikl  deb  atash  mumkin. 

Innovatsiyaning hayotiy siklini innovatsion jarayonlar tashkil etadi. “Innovatsiya” 

va “innovatsion jarayon” atamalari bir biriga juda yaqin lekin bir xil tushunchalar 

emas.  Innovatsion  jarayon  deganda  yangiliklarni  shakllantirish,  o’zlashtirish  va 

targ’ib  etishni  tushunish  mumkin.  Innovatsiya  tashkilotchilari  (novatorlar) 

asoslangan  kriteriyalarga  binoan  ish  yuritishadilarki,  ijobiy  natijalar  sifatida 

iqtisodiy  samaradorlik  yaqqol  namoyon  bo’ladi.  Innovatsion  jarayonning  asosiy 

bosqichlari quyidagilardan iborat: 

- 

kelib  tushayotgan  fikrlarni  tizimlashtirish;  g’oyani  aniqlanishi  va 

yangi mahsulotni g’oyasini ishlab chiqish;  

- 

yangi  mahsulotni  iqtisodiy  samaradorligini  taxlili,  marketing 

dasturini ishlab chiqish;  

- 

yangi  mahsulotni  yaratilishi;  bozorda  yangi  mahsulot  sotilish 

ehtimolligi haqida davriy test o’tkazish; 

- 

marketing dasturiga asoslangan yangi mahsulotni ishlab chiqarishga 

kiritish haqida qaror qobul qilish. 

           Innovatsiya  jarayonini  boshqarish  ob’ekti  texnik  siyosatni  ishlab 

chiqish uchun yuqori darajada maxsuslashtirilgan bo’limlar, ya’ni uyushmalarni, 

qo’mitalarni yoki ishchi gurhini tuzishni taxmin qiladi: 

- 

innovatsion  faoliyatni  nazorat  qilish  uchun  yangi  mahsulotni 

bo’limlarini va markazlashgan xizmat ko’rsatishni tashkil etish; 

- 

yangi  mahsulot  yaratish  uchun  maqsadli  loyiha  gurhlarini  yoki 

markazlarini belgilash; 

- 

ishlab  chiqarish  bo’limlarida  mavjud  bo’lgan  II,  KI  laboratoriyalar, 

ilmiy markalar bo’limlarini rolini oshirish; 

 

13 

- 

innovatsion  faoliyatni  rag’batlantiruvchi  maxsus  fondlarni  va 

venchur bo’limlarni tashkil etish; 

- 

yangilik kiritish sohasida maslahat berish xizmatlarini tashkil etish; 

- 

yangi texnologiyalarni o’zlashtirish muammosi bilan shug’ullanuvchi 

maxsus tarmoqli laboratoriyalarni yaratishdir.