Magistratura bo’limi Iqtisodiyot (tamoqlar va sohalar bo’yicha)

5.INQIROZGA QARSHI BOSHQARISH JARAYONIDA KORXONA FAOLIYATINI TASHXISLASH
5.1.Inqirozga qarshi boshqaruvda tashxislash haqida tushuncha va uning ijobiy taraflari

Bozor iqtisodiyoti sharoitida korxonalar xo‘jalik faoliyatini uzluksiz tartibda faol ishlashi qaror qabul qilish jarayoniga bog‘liq. Qaror qabul qilish mexanizmini ishlab chiqarish korxonalarida to‘g‘ri tashkil etilganligi esa uni ma’lumotlar bilan ta’minlovchi tizimning axborotlarini ishonchliligi va o‘z vaqtida etkazib berilishi bilan tavsiflanadi. Bu tizimining ajralmas qismlaridan biri korxonalarni tashxislash jarayonidir.

Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi davrida korxonalarda, aynan shu tizimni kamchiliklardan holi faoliyat yuritishi korxonaning muvaffaqiyatli biznes kaliti va uni yo‘lga qo‘yish muhim tadbir ekanligi davr talabiga aylandi. Keyingi vaqtlarda bozorning va umuman iqtisodiyotning tezkorlik bilan o‘zgarishi jarayonida korxonalar ham shu tezlikda ildamlik bilan harakat qilishlari, aks holda esa qarorlarning kech qabul qilinishi natijasida ishlab chiqailgan mahsulotning raqobatbardoshliligini pasayib ketishi ayni haqiqatdir.

Korxona faoliyatiga tahdid solayotgan omillar tashxislash natijasida aniqlanadi va boshqaruv qarorlarini qabul qilish jarayoniga uzatiladi. Aks holda korxona yaqinlashayotgan inqirozni payqamasdan qo‘yib yuborish mumkinki, bu keyinchalik yomon oqibatlarga olib keladi.

Inqirozni korxonaning moliyaviy barqarorligiga qanchalik asosda jiddiy ta’sir qilishini anglash qiyin emas. SHu sababdan ham, inqirozga qarshi boshqaruvning eng birinchi bosqichi, uni vaqtida aniqlash va unga qarshi chora-tadbirlar ishlab chiqishdan iboratdir. Inqiroz havfini aniqlash jarayoni tashxislash(diagnostika) deb ataladi.

Global inqiroz davrida tashxislash o‘z dolzarbligini yanada oshirdi. Bu uni bevosita maqsadidan ham kelib chiqadi.