Kurs: I guruh(lar): Fan

III. Yangi mavzu bayoni:
a) yangi mavzuning nomlanishi: Qushlarning tashqi tuzilishi hamda xilma-xilligini o‘rganish
b) yangi mavzu rejasi:
1) Qushlar sinfi. Qushlarning tashqi tuzilishi, ekologiyasi.
2) Qushlarning xilma-xilligi


d) yangi mavzu bayon matni:


Ko'payish organlari. Qushlar narining qorin bo'shlig'ida joylashgan bir juft dukkaksimon urug'donlari bo'lib, ulardan chiqadigan bir juft urug' yo'li kloakaga ochiladi. Ayrim qushlar narida kuyikish organi bo'ladi (g'ozlar). Qushlar modasida odatda bitta chap tuxumdon buyrak yaqinida joylashgan. Tuxumdondan chiqqan tuxum tuxum yo’liga o'tib, urug'lanadi va oqsil qobiqqa o'raladi. Tuxum keng bachadonga tushib, ohak po'choq bilan qoplanadi; so'ngra jinsiy qin orqali kloakaga o'tadi.Qushlarning tuxumi yirik sariqlik va oqsildan iborat zahira moddalarga boy bo'ladi. Tuxum sariqligi ustida murtak diski joylashgan. Undan murtak rivojlanadi. Tuxumning to'mtoq qismidagi ohak po'choq va po'choqosti parda ostida havo bilan to'lgan bo'shliq bo'ladi. Rivojlanayotgan murtakning nafas olishi uchun havo zarur boiadi. Ko'payishi. Qushlar va boshqa ko'pchilik hayvonlarning hayot sikli yashash muhiti sharoiti bilan bogiiq bo'lib, yil davomida o'zgarib turadi. Ularning ko'payishi yil faslining bolalarni boqish uchun eng qulay, oziq-ovqat moi bo'lgan bahorga to'g'ri keladi. Qushlar yillik hayot siklini ko'payishga tayyorgarlik ko'rish, ko'payish, qishga tayyorgarlik ko'rish va qishlov davrlariga boiish mumkin.