Konstruksiyalar

263. G‘isht devorli binolarning seysmik mustahkamligi 
qanday oshiriladi?
Binolarning fazoviy bikrligi, asosan, yopmalarning ishi tu-
fayli ta’minlanadi. Yopmalar gorizontal diafragma rolini baja-
rib, seysmik kuchlarni yuk ko‘taruvchi konstruksiyalarga (de-
vorlarga) taqsimlaydi.
Bunday taqsimot, binobarin, binoning seysmik mustahkam-
ligi, ko‘p jihatdan yopmaning o‘z tekisligidagi bikrligiga bog‘liq. 
hozirgi vaqtda g‘isht devorli binolar qurilishida ko‘p bo‘shliq-
li yig‘ma temir-betonyopma plitalari keng qo‘llaniladi. Panel-
larning o‘zaro siljishiga yo‘l qo‘ymaslik uchun shponka ish-
latiladi, ya’ni panellarning yon qismida qoldirilgan o‘yiqlarga 
sementli qorishma quyiladi. Panellar orasidagi choklarda hosil 
bo‘ladigan qirquvchi kuchlarni ana shu shponkalar qabul qila-
di. Bundan tashqari, bo‘ylama kuchlarni qabul qilish uchun 
panel tekisligida yaxlitlikni ta’minlovchi temir-beton bog‘lama 
ishlanadi. Yopma panellari bog‘lama bilan armatura ilmoqlari 
yordamida biriktiriladi.