Ko‟ktepa arxeologik yodgorligi tavsifi

Ko„chmanchilarning migratsiya tafsilotlari (K. Rapen)

Ko„ktepadagi topilma nafaqat Zarafshon voxasi tarixiga oid ma‟lumotlar manbasi hisoblanadi, balki O„rta Osiyo tarixining o„sha qorong„u ko„chmanchilarning migratsiya davriga oid ayrim yangi gipotezalarni olg„a surishga imkon beradi. Ya‟ni, Kushon imperiyasi paydo bo„lishi, ayniqsa, Soter Megas (Vima Takto? taxminan eramizning 80-105 yy.), keyinroq Kanishka davri (eramizning 127/128 yy.)da Samarqandni inqirozi bilan ajralgan payti.
“F” bosqichi. Ko„ktepadagi aslzoda daxmasi dromosli qabr va ko„ndalang katakomba turiga mansub, qaysiki marhum boshi bilan shimolga qaratilgan. Daxmaning qurilishi I asrning birichi o„n yilligi tegishli bo„lishi kerak. Bunga xitoy oynasi va shisha munchoqlar kabi ikkita kamyob, sanasi yaxshi belgilanadigan dafn buyumlari guvoxlik berishi mumkin. Aynan shu davrda hudud chamasi, Kushon raqibi bo„lgan Kangyuy ko„chmanchilar konfederatsiyasi hukmronligiga o„tgan³.