Kartashunoslik

 
3.3. O‟rta asrlarda kartografiya  
Rim  imperiyasining  qulashi  munosabati  bilan  quldorlik  tuzum  o‘rniga 
feodalizm  jamiyati  vujudga  keldi.  Bu  vaqtda  kartografiya  sohasida  monastr 
kartalari  vujudga  kelib,  ularning  asosiy  mazmunlarini  diniy  ma‘lumotlar  tashkil 
qilib, Ierusalim shahri deyarli dunyo markaziga aylantirilgan edi.  
Yevropada  diniy  feodalizm  madaniyati  hukum  sursa  Osiyodagi  ba‘zi 
hududlarda ya‘ni Armaniston, Hindiston, Xitoy singari mamlakatlarda geografiya 
va  kartografiya  bir  muncha  rivojlanish  yo‘liga  kirdi.  Chunki  Armaniston,  Eron 
bilan  Vizantiya  oralig‘ida  savdo  yo‘lida  joylashib  bu  sohani  rivojlanishiga  o‘z 
ta‘sirini ko‘rsatdi.  
Arab  xalifaligi  mamlakatlarida  kartografiyani  rivojlanishida  savdoni 
rivojlanishi  va  arablarni  sharqga  yurishlari  bilan  bog‘liq  desa  bo‘ladi.  Arab 
xalifaligiga  qarashli  mamlakatlardan  biri  bo‘lmish  Misrda  bu  sohada  ancha 
rivojlanish bo‘lib Aleksandr shahri bu sohani markazlaridan biriga aylangan edi.  

---

 
39 
Arab xalifaligida kartografiyaga katta hissa qo‘shgan olimlardan Idrisiyning 
70 betdan iborat kartalar to‘plami bo‘lib, u Ptolomey kartalari asosida tuzilgan.  
O‘sha  davr  kartografiyasida  xristianlarga  nisbatan  arablarni  geografik 
tafakkuri bir muncha yuqoriligini ko‘rsatadi.  
Sharq  mamlakatlaridan  biri  bo‘lgan  Xitoyda  III