K I m y o ki my oga oi d atama lar etimilo gi ya si



Download 2,13 Mb.
Pdf ko'rish
bet94/118
Sana28.09.2021
Hajmi2,13 Mb.
#187364
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   118
Bog'liq
Kimyoga oid atamalar etimologiyasi

Piroliz  
Bu  termin  yunon  tilidagi  pyr  -  «olov»,  hamda,  lysis  -  «parchalanish»,  «erish» 
so‘zlarining qo‘shilishidan yasalgan bo‘lib, u moddani kuchli qizitish orqali parchalash usulini 
nazarda tutadi.  
Potensial  
Lotinchada potentia so‘z «kuch-quvvat» degan ma’noni anglatadi.  
Proton, neytron  
Bu  so‘zlarni  Ernest  Rezerford  o‘ylab  topgan.  «Proton»  termini  yunoncha  protos  - 
«dastlabki», hamda, «avvalambor» ma’nolarini beruvchi so‘zdan yasalgan bo‘lsa, «neytron» 
termini esa, lotinchada «o‘rtalik» degan ma’noga mos keluvchi so‘z bo‘lgan neuter so‘zidan 
olingan. «Neytral» so‘zining ham o‘zagi aynan shu lotincha neuter bo‘ladi. Qizig‘i shundaki, 
«neytron»  termini  shu  nomli  elementar  zarraning  kashf  qilinishidan  ancha  avval  o‘ylab 
topilgan  edi.  Agar,  Rezerford  elektr  zaryadiga  ega  bo‘lmagan  ushbu  elementar  zarra  uchun 
nomni lotin tilidan emas, balki, yunon tilidan olganida, unda katta ehtimol bilan, protonning 
nomi  «amfon»  ham  bo‘lishi  mumkin  edi.  Chunki,  yunonchada  aynan  shu  so‘z  «neytral» 
ma’nosini beradi. Fizikadan ma’lumki, neytron va proton adronlar turkumiga kiradi. Bu so‘z 
yunoncha hadron - «kuchli» so‘zidan kelib chiqqan. Adron kollayderining nomi ham shu bilan 


84 
 
bog‘liqligini  siz  darhol  sezgan  bo‘lsangiz  kerak.  Kollayder  esa,  inglizcha  collide  - 
«to‘qnashmoq» so‘zidan olingan va u, mazkur uskunada adronlarni o‘zaro to‘qnashtirish orqali 
tajribalar yuritilishiga ishora qiladi.  
Qovushqoqlik   
«Qovushqoq»  so‘zi  lotinchada  «viscosus»  bo‘ladi.  Viskozimetr,  viskoza,  viskozin 
terminlarining ham ildizi aynan shu. 

Download 2,13 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   118




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish