Jaxon tarixi



Download 1,32 Mb.
Pdf ko'rish
bet48/72
Sana27.06.2021
Hajmi1,32 Mb.
#103204
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   72
 
 
 
Mavzu№9: O’zbekiston respublikasi DAF hujjatlarining ilmiy ma`lumotnoma apparatini 
tuzish. Arxiv opisi
                               
                         Reja.        
1.Kirish. 
2.Ilmiy axborot apparati tarkibi. 
3.Arxiv ruyxati. 
4.Xulosa. 
 
 


 
1.O’zbekiston Respublikasi DAJ xujjatlari ilmiy ma`lumotnoma apparati tizimi 
Arxiv  xujjatlariga  shshiy  ma`lumotnoma  apparatini  tuzish  ishi  davlat  arxivlarining  ilmiy-
axborot 
faoliyatining 
muxim 
tarkibiy 
kismidir. 
Xujjat 
larni  davlat  arxivlaridan  tezda  topish  uchun  u  urganilib,  taxlil  kilinib,  xujjatlarning  tarkibi, 
mazmuni, 
manzili 
tugrisidaga 
mal`umotlar 
kiska, 
umum 
lashgan  shaklga  keltiriladi.  Xujjatlar  tUgrisidagi  bunday  axborotlar  kartochkalarga  ezilib, 
ma`lumotnomalarga kiritiladi.   
DAJ  tarkibidagi  xujjatlarni  xisobga  olish,  kidirib  topishni  osonlashtirish,  undan  unumli 
foydalanishni  tashkil  etish  maksadida  yukorida  aytilgan  yul  bilan  ularda  ilmiy  ma`lumotnoma 
apparati tizimi tashkil kilinadi. DAJ ilmiy ma`lumotnoma  apparati tizimi Uzaro uzviy boglangan 
xisob xujjatlari, arxiv ma`lumotnomalari, mexanizatsiyalashgan va avtomatlashgan axborot kidiruv 
tizimidan iboratdir. Bular bir xil usul va koidalar asosida tayerlanib, yisha jild, arxiv jamgarmasi, 
davlat  arxivi,  DAJ  doirasida  xujjatlarni  extiet  kilib  saklash  va  samarali  kidirishni  ta`minlash 
uchun tuziladi. 
2.Ilmiy ma`lumotnoma apparati barcha darajadagi xujjatlar majmualariga karab tuziladi. Bu 
ma`lumotnomalar kuyidagilardir: 
1)  respublika jamgarmalar katalogi — UzR DAJga tegishli ma`lumotnoma; 
2) arxivlarda: ko’rsatkich putevoditel’)lar, arxiv jamgarmalari xakida         kiskacha 
ma`lumotnoma, kirim daftari, jamgarmalar rUyxati, jamgarmalar varakalari, tizimli kataloglar, 
predmet, ism kataloglari; 
3)  jamgarmaga tegishli ma`lumotnomalar, xisob xujjatlari,jamgarmaning sharxi, tizimli 
kataloglar, mavzular bUyicha kataloglar, ismlar kataloglari, ,jamgarma varakasi, rUyxat; 
4)  ayrim  yigma  jildga  tegashli  ma`lumotnomalar:xamma  turdagi  kataloglar,  yigma 
jildning ichki xujjatlar rUyxati va boshkalar. 
Barcha  xisob  xujjatlari  ma`lumotnomalar  kabi  jamgarma  doirasidagi  xujjatlar  xakida 
zarur  axborot  beradi.  Masalan,  jamgarma  varakasi  jamgarma  tartib  rakami,  nomi,  yigma  jildlar 
soni, yillari, jamtarma tarkibi tugrisida kiskacha axborot beradi. 
3.Xujjatlarni  xisob  kiluvchi  asosiy  ma`lumotnoma  bu  yigma  jildlar  rUyxatidir.  Boshka 
arxiv ma`lumotlarvdan farkli Ularok, rUyxat jamgarma ichida  yigma jildlarni xisoblash, xar bir 
yigma  jildning  varaklar  sonini  belgilash  bilan  birga  u  bir  vakgda  yigma  jildning  tarkibi  va 
mazmuni tUgrisidagi axborotma`lumotnoma xamdir. 
DAJ  xujjatlariga  tuzilgan  ilmiy  ma`lumotnoma  apparati  tizimi  uzaro  boglikligi,  birligi 
bilan ajralib turadi. Respublikaning barcha arxiv xujjatlari tugrisidagi eng umumiy ma`lumotnoma 
respublika  jamgarmalari  katalogidir.  Viloyat  mikesidagi  arxiv  xujjatlari  tUgrisidagi  umumiy 
ma`lumotnoma  arxiv  bulimining  jamgarmalar  katalogidir.  Bu  ma`lumot  nomalar  erdamida 
tarixchi tadkikotchi kaysi arxivda u eki bu mavzuga oid kanday xujjatlar borligini aniklab oladi. 
SHundan  keyin  kerakli  davlat  arxivlariga  borib,  usha  arxivning  ko’rsatkichi  eki  arxiv 
jamgarmalarining  kiskacha  ma`lumotnomaei,  jamgarmalar  rUyxati  va  varakasi  urganiladi.  Bu 
ma`lumotnomalardan  tadkikotchi  uchun  kerakli  xujjatlar  arxivning  kaysi  jamgarmalarida 
ekanliga aniklanadi. 
4.Arxiv jamgarmalarining yigma jildlari ruyxatlari bilan tanipshb chikish kerakli xujjatlar 
kaysi yigma jildlarda ekanligani aniklash imkonini beradi. Kerakli jildlar arxivdan olinib, ulardan 
tadkikotchiga  zarur  xujjatlar  topiladi  va  kuchirib  olinadi.  Bir  mavzuga  oid  barcha 
jamgarmalardagi  xujjatlarni  davlat  arxivining  tizimli,  mavzular  buyicha  tuzilgan  kataloglari 
erdamida  aniklab,  kerakli  xujjatlarni  tanlash  va  ularni  arxivdan  olib  urganish,  tadkik  kilish 
imkoni tugiladi. 
SHunday kilib, ilmiy ma`lumotnoma apparati tizimi tarkibiga kiruvchi ma`lumotnomalar 
xar birining uz vazifasi, maksadi bor va xar biri uziga xosdir. SHu bilan birga ular uzaro boglik 
va bir birlarini tuldirib O’zbekiston Respublikasi DAJ xujjatlari tugrisida zarur axborot beradi. 
Arxiv  ruyxati  (opis’)  bu  xisob  xujjati  va  ayni  vaktda  xujjatlarning  mazmuni  buyicha 
ma`lumotnomadir.  Bunda  arxiv  jamgarmasi  yigma  jildlari  sarlavxasining  tartibi,  ruyxati, 


 
ularning tarkibi va mazmuni tugrisida ma`lumotlar beriladi. Ruyxatlar tashkilotlar bulimlarida va 
arxivida tuziladi. Davlat arxivlarida ruyxatlar takomillashtiriladi. 
Ruyxatlar tuzishni tashkil kilish usuli 
2.Ruyxat  ikki  kismdan  —  yigma  jildlar  ruyxatidan  va  ruyxatga  tuzilgan  erdamchi 
ma`lumotnomadan  iboratdir.  Ruyxatning  asosiy  kismi  yigma  jildlar  ruyxati  kuyidagi  axborot 
elementlarini  Uz  ichiga  oladi:  tartib  rakami,  idora  bulimidagi  yigma  jildning  rakami,  yigma 
jildning sarlavxasi, yigma jildning boshlangan va tugatilgan sanasi, varaklar soni va izox. 
Ruyxatning kurilishi (strukgurasi) jamgarmani tashkil kilgan idoraning tuzilishi bilan bir 
xil buladi. Ruyxatda jildlar yillar buyicha, yyug ichida idora tuzilishi —bulimlar buyicha joylashtiriladi 
va eziladi. 
Doimiy saklanadigan jildlarga aloxida ruyxat tuziladi. Mabodo jildlar kup bulsa, rUyxatdagi 
yigma jildlar rakamlari tUrt xonali songa etgandan keyin yangi ruyxat tuziladi. Xar bir ruyxat bir 
rakamidan boshlanadi. 
kuyidagi xujjatlarga aloxida ruyxat tuziladi: 
1.  Idoraning shaxsiy tarkibiga, xodimlariga oid materiallar. 
2.  Vaktincha saklanadigan xujjatlar. 
3.  Jamgarma materiallariga tuzilgan kartochkalar, ko’rsatkichlar       kabi 
ma`lumotnomalar. 
Idoralarda doimiy saklanadigan xujjatlarga ruyxatlar ikki xil tuzilishi mumkin: 
1.  Idoraning xar bir bulimi bir yilga oid xujjatlarga alo-xida ruyxat tuzadi. Xamma 
bulimlardan olingan bunday ruyxatlar kontselyariyada jamlanadi va bir yilga oid xujjatlari bulgan 
xamma bulimlarning umumiy ruyxati tuziladi. SHu tartibda umumiy ruyxatga  materiallar  yilma 
yil  kilib  umumiy ruyxat tuziladi. 
2.  Idoraning bulimi barcha yillarga oid xujjatlarga aloxida ruyxat tuzadi. Keyin 
yukoridagi tartibda yilma yil kUshib umumiy ruyxat tuziladi. 
Idoralarda yigma jildlar ruyxati 4 nusxada tayerlanadi. Bu ruyxat davlat arxivining ekspertiza 
tekshiruv  xay`atida  tasdiklangandan  keyin  tashkilotning  arxiv  jamgarmasi  davlat  arxiviga  kabul 
kilinadi va unga kushib  2 nusxa ruyxat xam topshiriladi. Biri xisob xujjati sifatida extiyot xilib 
xisob  bulimida  saklanadi,  ikkinchi  nusxasidan  davlat  arxivining  ukuv  zalida  (kiroatxonasida) 
foydalaniladi. 
Ruyxat tuzish usuli 
Yigma  jildni  baen  kilish.  Ruyxatning  asosiy  kismi,  yukorida  ko’rsatilganidek,  yigma 
jildning  sarlavxasidir.  Ruyxat  tuzishdan  oldin  xar  bir  jild  baen  kilinadi.  SHu  jaraenda  sarlavxa 
tuzishga  aloxida  e`tibor  beriladi.  Jildni  baen  kilish  idorada  ish  yuritish  jaraenida  amalga 
oshiriladi. Jildni baen kilishda mukovaga kuyidagi ma`lumotlar eziladi: 
1.  Idoraning nomi. 
2. Idora bulimining nomi. 
3. Yigma jildning  nomenklatura   buyicha indeksi. 
4. Sarlavxa. 
5. Sana (yigma jildning boshlangan, tugagan sanalari). 
6. Varakalar soni. 
7. Saklash muddati. 
8. Arxiv shifri. 
Yigma  jild  mukovasiga  idoraning  nomini  ezish  bilan  jild  kaysi  jamgarmaga  tegishli 
ekanligi  belgilanadi.  Jildning  ktsoradagi  nomenklatura  buyicha  indeksshshng  ruyxatda 
ko’rsatilishi  jildlarni  tartibga  solishni  osonlashtiradi  va  idora  arxivining  kay  darajada 
saklanganligini ko’rsatadi. 
Jildni baen etishning asosiy kismi sarlavxadir. Sarlavxada jilddagi xujjatlarning mazmuni 
kiskacha ochib beriladi.  
Sarlavxa kuyidagi kismlardan iborat: 
1)  xujjatning turi eki xili; 
2) muallifi; 


 
3) korrespondent (xat ezilgan idora); 
4) mavzu; 
5)  manzil; 
?
 
6)  yillar va boshka mat’lumotlar. 
Sarlavxa  ichida  eng  muximi  mavzu,  xujjatlarda  eritilgan  masalalardir.  SHuning  uchun 
xam bu kism anik va tushunarli kilib ezilishi kerak. 
Kup  xujjatlardan  tashkil  topgan  jildni  baen  etishda  sarlavxada  ish  jildi  mazmuni  va 
undagi xujjatlarning tarkibi umumlashtirilgan xolda ifodalanadi. Bunday xollarda «Materiallar», 
«Ish», «YOzishma» kabi turdosh nomlar kullaniladi. «Materiallar» so’zi jild xilma xil xujjatlar 
turlaridan  va  bir  eki  bir  necha  masalaga  oid  bulsa  va  ular  urtasida  uzaro  bogliklik  bulmasa 
ishlatiladi.  «Ish»  so’zi  esa  tuplangan  xujjatlar  xilmaxil  bulgani  xolda  ular  bir  masalaga  tegishli 
bulganda kullaniladi. 
Masalan  «ToshDUda  shanbalik  utkazish  tUgrisidagi  ish».  Odatda  «ish»  sud  organlari 
jamgarmalarida kup buladi. 
«YOzishma»  tushunchasi  jild  xujjatlari  surok  va  javoblardan  iborat  bulganda  ishlatiladi. 
Masalan,  «ToshDUning  UzR  Oliy  va  urta  maxsus  ta`lim  vazirligi  bilan  talabalarning  ishlab 
chikarish praktikasi tUgrisida ezishmasi». 
Kup  xollarda  yigma  jildlar  xujjatlarning  bir  turidan  iborat  buladi.  Masalan,  buyruklar, 
karorlar, rejalar, xisobotlar, yuriknomalar va xokazo. 
Yigma  jild  buyruklar,  majlislar  bayonlaridan  iborat  bulsa,  ularning  tartib  rakamlari, 
sanasi,  asl  nusxa  eki  kuchirma  ekanligi  ko’rsatiladi.  Masalan,  «ToshDU  ilmiy  kengashining 
yigilishlari baenlari. № 1—28. 1956 yil maydekabr’. Asl nusxa». Buyruk, karor va protokollarda 
kup masalalar eritilishi sababli sarlavxada mavzu ko’rsatilmaydi. 
Jildning  xujjatlari  orasida  mashxur  shaxslarga  tegishli  eki  muxim  tarixiy  vokeaga  oid 
xujjatlar,  fotosuratlar,  xariga,  broshyura,  varaka  va  boshka  shunga  uxshash  narsalar  uchrashi 
mumkin.  Bu  xujjatlarga  muxtasar  baen  (annotatsiya)  tuziladi.  Muxtasar  baenda  xujjatning 
kiskacha mazmuni eziladi. U yigma jildining mukovasiga sarlavxadan keyin eziladi. 
SHundan .keyin mukovaga yigma jildning sanasi, varaklar soni, saklash muddati (doimiy 
eki 5  yil, 10  yil va xokazo) va arxiv shifri (ya`ni arxiv nomi, jamgarma rakami, ruyxat rakami) 
eziladi. 
Yigma jildlar ruyxatini tuzish 
Jild  baen  kilinganidan  va  mukovasiga  ezilgandan  keyin  yigma  jildlarning  ruyxati 
tuziladi.  Ruyxat  tuzilayotganda  uning  uchun  kerak  bulgan  barcha  ma`lumotlar  yigma  jild 
mukovasidan olinadi. 
3.Baen  kilingan  jildlar  yillar  buyicha  va  yil  ichida  idora  tuzilishi  —  bulimlari  buyicha 
guruxlashtiriladi va shu tartibda ruyxatga eziladi. 
Ruyxatning  oxirida  yakunlovchi  ezuv  buladi.  Bunda  rUyxatga  nechta  yigma  jild 
kiritilganligi ko’rsatiladi. SHuningdek xarf (liter) bilan ezilgan jildlar (2a, 5v, 5a, 56 va xokazo) 
va tushirib koldirilgan rakamlar kayd kilinadi. 
Ruyxatga odatda  yordamchi ma`lumotnoma apparati tuziladi.  Bu  ruyxatning  bosh  eaxifasi 
kirish, ko’rsatkichlar, kiskartirilgan so’zlar rUyxati va boshkalardan iborat. Bosh saxifada davlat 
arxivining  nomi,  jamgarma  nomi,  jamgarma  rakami,  ruyxat  rakami,  ruyxat  nomi,  ruyxatga 
kiritilgan materiallarning sanasi, ruyxat varaklari soni eziladi. 
Bosh saxifa ruyxatga kiritilgan xujjatlar majmui tugrisida umumlashgan axborot beradi. 
4.SHunday  kilib  arxiv  ruyxati  jamgarma  yigma  jildlari,  xujjatlari  tugrisida  muxim 
ma`lumotlar beradigan xisob xujjati va arxiv ma`lumotnomasidir. 
Xujjat xakidaga axborotlarni turkumlash va kataloglar tugrisida tushuncha 
Xujjatlar  xakidagi  axborotlarni  turkumlash  (klassifikatsiyalash)  bu  xujjatlar  mazmuni, 
ob`ektlari, predmetlari orasidagi mantikiy bogliklikni aniklash, xujjatlardagi axborotlarni tartibga 
solish va tezda topish usulidir. 


 
Xujjatlar  xakidagi  axborotlarni  turkumlash  klaesifikatsiyalash  kataloglar  tuzishga, 
ma`lumotlarning  mexanizatsiyalashgan  va  avtomatlashgan  kidiruv  usulini  tashkil  kilishga 
karatilgan. 
      Tayanch so’z va atamalar             
Arxiv xujjatlarini xisobga olish,Arxiv fondi,Arxiv kollektsiyasi, 
Sugurta fondi,Foydalanish fondi,Yigmajild,Fond varakasi. 
 
 
                           Nazorat savollari 
1.Arxiv xujjatlarining davlat xisobi deganda nimani tushunasiz? 
2.Asosiy xisob birliklarini aytib bering? 
3.Davlat arxividagi asosiy xisob xujjatlari kaysilar? 
4.Sugurta fondi nima?    
               
 
 
 
            
 
      Nazorat savollari 
1.Ilmiy axborot apparati nima? 
2.Arxiv ruyxati nima? 
3.Ruyxat tuzish jarayoni kanday kechadi? 
4.Sistemalashtirish sxemasi kanday tuziladi?  
5.Fondlar nimaga asoslanib kategoriyalarga bUlinadi? 
 
 
 
Mavzu №10: Arxiv fexristi   (katologlar). 
 
                     Reja. 
1.Kirish. 
2.So’zboshi. 
3.Ruyxatlarni takomillashtirish. 
4.Kataloglar sistemasi. 
 
 
1.Katalog  —  bu  arxiv  ma`lumotnomalarining  bir  turi.  Unda  xujjatlar  Xakidagi 
(kartochkalarga  ezilgan)  axborotlar  mavzular,  tarmoklar  buyicha  guruxlashtirilgan  buladi. 
Kataloglar  bir  jamgarmaga,  arxivning  barcha  jamgarmalariga,  bir  necha  arxivlarga  xatgo 
respublika  arxiv  jamgarmasiga  tuzilgan  bulishi  xam  mumkin.  Katalog  jamgarmalararo, 
arxivlararo ma`lumotnoma xisoblanadi. U arxiv ma`lumotnomalari orasida muxim urin tutadi. 
2.Kataloglar  bir  arxivning  bir  necha  jamgarmalari,  shuningdek  bir  necha  arxivlarda 
saklanaetgan  xujjatlar  tarkibi  va  mazmuni  xakida  tula  ma`lumotlar  olish  imkonini  beradi. 
Arxivlarda kataloglar arxiv ilmiy ma`lumotnoma apparatining tarkibiy kismi xisoblanadi.  
 Arxiv xujjatlarini kataloglashtirish 
Xar  bir  davlat  arxivida  xujjatlarni  kataloglashtirish  ishlari  amalga  oshiriladi.  Arxiv 
xujjatlarini kataloglashtirish deyilganda kataloglar tuzish jaraenida bajariladigan barcha ishlar, ya`ni 
kataloglarni tuzish tarx (sxema)larini ishlab chikish, xujjatlarni 
TOPISH
,
 
tanlab olish, baen kilish, 
shuningdek kataloglar turlarini, ularni tuzish usullarini aniklash ishlari nazarda tutiladi. 


 
Kataloglar  uziga  xos  tuzilishga  ega.  Tarmok,  muammo,  mavzu,  masala,  familiyalar, 
sanalar  buyicha  birlashtirilgan  xujjatlar  xakidaga  ma`lumotlar  katalogdagi  bulimlar,  bulinmalar, 
mavzular va boshka bulaklarni tashkil kiladi. 
3.Kataloglar tuzilishini xujjatlar xakidagi axborotlar turkumi tarxlari belgilaydi. Xujjatlar 
xakidagi axborotlarni turkumlash tarxi.ezma eki grafikali xujjatdir. Bu tarx ma`lum mantik bilan 
joylashtirilgan  va  xujjatlardan  olingan  axborotlarni  shu  bulaklar  buyicha  joylashtirishga 
mUljallangan  katalogdan  turkum  bulaklari ruyxatidir. Mana  shu  tarx  orkali xujjatlarni  urganish, 
kartochkalarga baen kilish va kartochkalarni katalogda guruxlash, joylashtirish amalga oshiriladi. 
Katalogning  turkum  tarxi  xujjatlarni  topish,  baen  kilish  ishlaridan  oldin  tuziladn.  Tarx  bulaklari 
ma`lumotnoma  tuzuvchilar,  mutaxassislar  ishtirokida  aniklanadi  va  belgilanadi.  Turkum  tarxi 
kancha tUla, mukammal, chukur ishlangan bulsa, xujjatlar mazmunini shuncha anik ochib berish 
imkoni tugiladi. 
Xujjatlar xakidagi axborotlar katalogda kartochkalarga ezilib, joylashtiriladi. Kartochkalarda 
bayon kilingan axborotlar ayrim xujjat, bitta yigma jild yoki bir-biriga uxshash bir gurux jildlarga 
tegishli  ma`lumotlarni  Uz  'ichiga  oladi.  SHu  bilan  katalog  kartochkalaridagi  ma`lumotlar  yigma 
jildlar  ruyxatidagi  ma`lumotlardan  fark  kiladi.Ma`lumki,  ruyxatda  bitta  yigma  jildga  tegishli 
ma`lumot  beriladi.  Katalog  yigma  jildning  ichidagi  ayrim  xujjatlar  tugrisida  xam  ma`lumot 
beradi. Katalogning ruyxatdan ustun tomoni xam shundadir. 
Katalogning asosiy bulagi rubrika — sarlavxa kismidir.  Bu  kismda  anik  masalaning  nomi, 
shaxsning  familiyasi,  sana  tugrisida  xujjatdagi  ma`lumotlar  buladi.  Katalog  kartochkasida  shu 
xujjatning  manzili  xam  ezilgan  buladi.  Tadkikotchini  shu  masala  eki  familiya  kiziktirsa,  xujjat 
manzilini ezib olib, arxivdan tezda topib foydalanishi va tadkik kilishi mumkin buladi. 
4.Kataloglarning turlari 
Arxiv  kataloglari  tuzilish  koidalariga  kura  ikkiga  bUlinadi:  mantikiy  tuzilishdagi 
kataloglar  va  alfavit  tuzilishidagi  kataloglar.  Birinchi  tur  kataloglarda  arxiv  xujjatlari  xakidagi 
ma`lumotlar mantikiy uzaro boglik xolda buladi. Ikkinchi tur kataloglarda esa xujjatlar xakidagi 
ma`lumotlar  uzaro  boglanmagan  xolda,  ya`ni  alfavit  buyicha  joylashgan  buladi.  Mantikiy 
tuzilishdaga kataloglar tarkibiga sistematik, xronologik, mavzu asoslarida tuzilgan kataloglar kiradi. 
Alfavit  tuzilishdagi  kataloglar  tarkibiga  —  ismlar,  geografik  nomlar  va  boshka  kataloglar 
kiradi. 
Sistematik katalog arxiv kataloglari turlaridan biridir. Bunda xujjatlar xakidagi ma`lumotaar 
bilim 
soxalari 
eki 
jamiyat 
amaliy 
faoliyati 
soxalari 
buyicha  joylashtiriladi.  Keyin  mantikiy  boglangan  xolda  ketma  ket  joylashtiriladi.  Sistematik 
katalog  umumiy  va  ayrim  tushunchalarning  uzaro  boglikligi  va  munosabati  asosida  tuziladi. 
Masalan,«Din»  umumiy  tushunchasiga  kuyidagi  ayrim  tushunchalar  kiradi:  «Islom», 
«Xristianlik», «Induizm»,«Iudaizm» (yaxudiylik), «Budda». Uz navtabida «Islom» xam umumiy 
tushuncha bo’lib, ayrim tushunchalargabulinadi. Bunday bulinish «oliydan oddiyga», «umumiydan 
ayrimga»  tamoyili  buyicha  davom  etadi.  Barcha turkum tarxlari ichida sistematik kataloglar tarxlari 
eng murakkabidir. 
Xozir  butun  dune  kutubxona  va  arxivlarida,  shuningdek  O’zbekiston  Respublikasida, 
«Universal 
unlik 
turkumi 
(klassifikatsiyasi)» 
sistematik 
katalog 
lar uchun keng foydalaniladi. Bu turkum asosida davlat arxivlari sistematik kataloglar uchun turkum 
tarxi ishlab chikilgan. 
«Unlik turkumi (klassifikatsiyasi)»ning moxiyati shundaki» bitga umumiy tushunchaga 
buysungan, boglangan bir gurux predmetlar bir deb kabul kilingan. Umumiy tushunchalar ayrim 
tushunchalarga bulingan. Bu tizimga binoan arxivdagi barcha ma`lumotlar 10 klassga (1 dan 9 
gacha, 0 - umumiy) bUlingan. Ular uz navbat-ida yuzdan, mingdan bir kism va boshka mayda 
bulaklarga bulinadi. 
«Universal unlik turkumi (klassifikatsiyasi)»ning asosiy bulimlari kuyidagilar: 
0. Umumiy bulim. 
1.  Falsafa. 2.Din.3Ijtimoiy fanlar 4Filologiya. Tilshunoslik. 
5Matematika. Tabiiy fanlar.6.Amaliy bilimlar. Tibbieg. Texnika. 


 
 7. San’at. Fotografiya. Tomoshalar.  8Adabiyot.Adabiyotshunoslik.  
9.Ulkashunoslik. Geografiya. Biografiyalar. Tarix. 
«Universal unlik turkumi (kpassifikatsiyasi)» kutubxona kitoblari uchun ishlatilgan bulsada, undan 
ish yuritish va arxiv material-larini turkumlash uchun xam foydalansa buladi. 

Download 1,32 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   72




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish