Jamurad yangiboyevich, amirov

Konsistensiyasi  –  bir  xil,  plastik,  zich,  kesilgan  joyi  biroz  yaltiroq  va 
mayda suv tomchilari bo‘lishi mumkin. 
Rangi  –  yog‘ning  barcha  joyida  bir  xil,  u  oq  –  sarg‘ich  rangda  bo‘lishi 
kerak. 
Saryog‘larni organoleptik baholash 100 balli shkalada olib boriladi. Bunda  
saryog‘  hidi  va  ta’miga  –  50  ball,  konsitensisi,  ishlov  berilganligi  va  tashqi 
ko‘rinishiga  –  25,  rangiga  –  5,  tuzlanganligiga  –  10,  urash  va  yozilishiga 
(markirovka)  –  10  ball  beriladi.  Avvalo  saryog‘ning    hidi  va  ta’miga  baho 

---

 
324 
beriladi.  So‘ngra  rangi  andoza  bilan  solishtirilib  baholanadi.  Konsistensiyasi 
tuzilishiga qarab baholanadi. Agar saryog‘da kamchiliklar aniqlansa, beriladigan 
ball kamaytiriladi. 
Barcha berilgan ballar jamlanadi va saryog‘ navi aniqlanadi. Oliy nav 88 – 
100  ball,  bunda  saryog‘  hidi  va  ta’miga  berilgan  baho  41  balldan  kam 
bo‘lmasligi kerak. I nav 80  – 87 ball, hidi va ta’miga berilgan baho 37 balldan 
kam  bo‘lmasligi  kerak.  Saryog‘ga  berilgan  baho  I  nav  ko‘rsatkichidan  kam 
bo‘lsa, bunday saryog‘lar iste’molga chiqarilmaydi, ular qayta ishlanadi. 
Saryog‘  –  qaymoqqa    qayta  ishlov  berish  hamda  qaymoq  yog‘liligini 
oshirish yo‘li bilan hosil qilinadi. 
Qaymoqqa mexanik ishlov berish 2 usulda; uzluksiz va vaqti – vaqti bilan 
ishlov  berish  usullarida  tayyorlanadi.  Bizda  asosan  vaqti  –  vaqti  bilan  ishlov 
berish yo‘li bilan saryog‘ ishlab chiqariladi. Yog‘ hosil qilgichlar shakli turlicha 
va  ularning  ishlab  chiqarish  quvvati  ham  turlichadir.  Yog‘  hosil  bo‘lishiga 
quyidagi omillar ta’sir qiladi. 
Qaymoq  yog‘liligi  –  saryog‘  ishlab  chiqarishda  katta  ahamiyatga  egadir. 
Bunda  valogod saryog‘i  ishlab chiqarishda  xom-ashyo    qaymoq  yog‘liligi 28 – 
32 %, boshqa turdagi yog‘lar ishlab chiqarishda 32 – 37 % bo‘lishi kerak. Agar 
yog‘  uzluksiz  hosil  qilgich  apparatlarda  hosil  qilinsa  qaymoq  yog‘i  36  –  45  % 
bo‘lishi lozim. Yog‘lik darajasi ko‘p va kam bo‘lgan taqdirda ayronda yog‘ sarfi 
ortib ketadi.