Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti mexanika fakulteti

III. Ishning o’tkazish tartibi

Talabalar ishning boshida sovutish mashinasining sxemasi va o’lchov asboblarining joylashishi bilan nanishishlari kerak.
Shundan so’ng qurilmani ishga tushirish mumkin.


O’lchov asboblarining ko’rsatkichi sovutish mashinasi muvozanat vaziyatda 1 soat ishlagandan so’ng har 10-15 minut oralab o’lchov olinadi va №1 jadvalga yoziladi.

O’lchov nuqtasi	Potensiometr ko’rsatkichi, mV	t, ^оС	P, bar	I Kj/kg
Kompressorga so’rilishda
Siqilishdan so’ng
RVdan oldin
Bug’latgichda
Kondensatorda

Vattmetr yordamida Q _o va N_dv aniqlaymiz .


IV. Eksperimental malumotlarni qayta ishlash, siklni qurish va sovitish mashinasining hisoblash tartibi

1. 
   Tajribalar natijasida sovitish mashinasining haqiqiy siklni i-lgP diagrammada qurish (l-2-2'-3-3'-4-l'- 1).
   
2. 
   Izlanayotgan sovitish mashinasining termodinamik analiz qilish uchun Karnoning qaytuvchi siklning (1 "_2'-3-4"-l''), siklni qurish kerak.
   
3. 
   Diagrammadagi uzviy nuqtalarda entalpiyani aniqlash va ma'lumotni jadvalga yozish.
   

4. Olingan ma'lumotlardan foydalanib, sovitish mashinasining hisobini bajarish:

• 
  Solishtirma sovitish unumdorligi, bu demak l kg ishchi modda sovitish obyektidan olib ketayotgan issiqlik miqdori
  

qo⁼i₁-i₄, kJ/kg

• 
  1 kg sovitish agentini berilgan siklda siqish uchun sarflanayotgan ish
  

L=i₂ –i₁, kJ/kg

• 
  Suyultirgichda l kg sovitish agentidan tashqi muhitga berilayotgan issiqlik miqdori
  

q_k=i₂-i₃, kJ/kg

• 
  Solishtirma hajmiy sovitish unumdorligi
  
• 
  

qv=q₀/v₁ , kJ/m³

• 
  Harakatdagi sistemadagi sovitish agentining miqdori
  
• 
  

G_a=Q_o/q_o, kg/sek

• 
  1 sek da so’rilayotgan bug’ning haqiqiy hajmi
  
• 
  

V_h=G_a V₁, m³/sek

• 
  
• 
  Kompressorning nazariy quvvati
  
• 
  
  

N_n=G_a l, kVt

• 
  Kondensatorning issiqlik yuki
  
• 
  

Q_k=G_aq_k, kVt

• 
  Nazariy sovitish koeffitsiyenti
  
• 
  

ε_n=Q₀/N_n

• 
  Haqiqiy sovitish koeffitsiyenti
  
• 
  

ε_x=Q₀/N_dv


- Qaytuvchi Karno siklining sovitish koeffitsiyenti


ε_sikl=q₀sikl/l_sikl

	T,°C	Tkn °C	Pkn 10^-5Pa	T,"C
Freon-12	-29,8	112,04	41,2	-155
Freon-22	-40,84	96,13	49,85	-16 0
Ammiak	-35,4	132,4	112,3	-56,6

V. Tajriba qurilmasining tuzilishi


Kompression sovitish mashinasini siklini tekshirish eksperimental qurilmada o'tkaziladi. Bu qurilma FAK-0.7 markali compression sovitish mashinasi asosida qurilgan va klimatik kameraga joylashtirilgan. Ikkilamchi sovitish agenti solingan, issiq o’ramlik elektrokalometrga qurilmaning bug’latgichi joylashtirilgan.


Tashqi issiqlik oqimining ta'sirini kamaytirish maqsadida sovitish shkafiga joylashtirilgan.


FAK-1.5 sovitish qurilmasining ispariteli yordamida shkafga kalorimetrdagi ikkilamchi sovitish agentining temperaturasiga yaqin temperatura saqlab turiladi. Stend stabilizator kuchlanishi orqali elektr quvvati bilan ta'minlanadi.


Sinov stendining prinspial sxemasi:

1-issiq bo’lim; 2-sovuq bo’lim; 3-kompressor; 4-kondensator; 5-ventilyator; 6-resiver; 7-issiqlik rostlash ventili; 8-issiqlik almashtirgich; 9-qurish oynasi; 10-jalyuza; 11-havo sovutgich; 12-ventilyator; 13- elektr isitgich. Tajriba qurilmasining tuzilishi

FAK-0.7 agregatiga sarflanayotgan quvvat shetchik o' lchanadi, elektrokalorimetrdagi qizdirgich quvvati-vatmetr bilan o’lchanadi. Bosim monometr bilan, temperatura – termometr bilan o' lchanadi.

	q0, kJ/kg	qv, kJ/kg	I, kJ/kg	qk, kJ/kg	ε
Haqiqiy (sinalayotgan)
Karno sikli
O' ta sovitish bo 'magan sikl

VI. Xisobot mazmuni

1.Sovutish mashinasining ishchi sxemasi

2. Sinov jurnali
3. I- lgP diagrammada sikllarni va uzviy nuqtalarida ko’rsatkichlarni aniqlash
4. Sinov davrida olingan ma’lumotlardan quyidagi kattaliklarni xisoblash:
q_o, q_v, l, q_{k ,} G_o, V_{k ,} N_{H ,} Q_k, ε_{n ,} ε_x, ε_sikl


VII. Nazorat savollari


1 Solishtirma hajmiy sovitish unumdorligi nima q_v?
2. 1 soat ichida kompressor porsheni hosil qilayotgan hajmi qanday xisoblanadi V_h?
3. Karnoning qaytuvshi sikli haqiqiy sikldan nima bilan farqlanadi?
4. Sovitish koeffisienti nima?