Irgasheva durdona yakubdjanovna ma’luMotlar oMbori

3.3. So‘rovlar yordamida hisoblashlarni avtomatlashtirish
ACCESS MBBTning muhim xossalaridan biri xilma-xil turda-
gi hisoblashlarni avtomatlashtirish imkoniyatining mavjudligidir. 
Masalan, so‘mdagi tovar narxini, chet el valutasiga pulli ekviva-
lentga hisoblab o‘tkazish jarayoni. Bunday hisoblashlarni korxo-
naning savdo va moliya faoliyatida bajarish zaruriyati tug‘iladi. 

---

49
So‘rovlar ishlatib hisoblash jarayonlari so‘rovlarni konstruksi-
yalashda maxsus hisoblanuvchi maydon yaratishga asoslangan.
Bu usul berilgan jadvalda hisoblanuvchi maydon nazarda 
tutilmagan holda ishlatiladi. Bunday maydonni «
конструктор
» 
rejimida so‘rovni konstruksiyalashda yaratish mumkin. Buning 
uchun quyidagi amallarni bajarish kerak:
• 
«конструктор»
rejimida so‘rov yaratish;
• 
«Поле»
satrining oxirgi yacheykasiga kursorni o‘rnatish va 
sich qonchaning o‘ng tugmasini bosib kontekstli menyuni aktiv-
lashtirish.
• 
Paydo bo‘lgan darchada «
Построить»
komandasini ak-
tivlashtirish. Bu komandani bajarish natijasida «
Построитель 
выражений»
darchasi ochiladi. Uning ko‘rsatmalarini bajarib, 
hisoblash uchun ifoda quramiz.
Shuni ta’kidlab o‘tish kerakki, ixtiyoriy so‘rovning bajarilishi 
SQL dastur yordamida amalga oshiriladi. Bunday dastur so‘rovni 
konstruksiyalash jarayonida avtomatik ravishda yaratiladi. Bu das-
tur nimalardan iborat ekanligini tushunish uchun so‘rovni SQL 
rejimida ko‘rish yetarlidir («
конструктор»
rejimida emas).