Iqtisodiyot asoslari fani predmeti vazifasi va ahamiyati

Nazorat savollari

1. Iqtisodiy tovarlar tushunchasi o‘z ichiga nimalarni oladi? Tovarlar va xizmatlarning qanday xususiyatlarini sanab berishingiz mumkin?

2. Ishlab chiqarish imkoniyatlari chegarasini jadvali milliy iqtisodiyotning rivojlanishining qaysi faktini namoyish (tasvir) qiladi?

Iqtisodiyot fanining eng ahamiyatli, muhim vazifasi bu:

Bilish (o‘rganish) vazifasi – bu vazifa hamma fanlar uchun umumiydir. Lekin iqtisodiyot fanida bitta o‘ziga xoslik bor: bunda iqtisodiy tajriba o‘tkazish yo mumkin emas yoki mumkin bo‘lsa, juda qimmatga tushadi.

Metodologik vazifa – aniq iqtisodiyotlar tadqiqotlarning boshlang‘ich metodologik belgilari sifatida umumiy qonuniyatlarga tayanib xususiy muammolarni tadqiq qilayotgan bir paytda iqtisodiyot nazariyasi umumiy muammosi, ya’ni obyektni to‘laligicha tadqiq qiladi.

Amaliy vazifa – iqtisodiy siyosatni ta’minlaydi. Shu munosabat bilan ishlab chiqarish, fan va siyosatning o‘zaro nisbatlari va munosabatlari haqida savol paydo bo‘ladi.

Iqtisodiy siyosat

Ishlab chiqarish

Iqtisodiyot fani

Iqtisodiyot fani asosida insonning va bir butun olganda jamiyatning yangi talablari va manfaatlarining yuzaga kelishi uchun boshlang‘ich nuqta bo‘lib xizmat qiluvchi ishlab chiqarish yotadi. Talablar manfaatlar shaklida chiqib ishlab chiqarishni sifat jihatidan ham, miqdor jihatidan ham harakatlantiradi. Ammo talablar ishlab chiqarishga ta’sirini bevosita emas, balki bozor va iqtisodiy siyosat orqali oshiradi. O‘z navbatida iqtisodiy siyosat faqat ishlab chiqarishnigina emas, iqtisodiyot fanining ham ta’siriga duch keladi.

Iqtisodiyotni funksional (vazifaviy) o‘zaro bog‘liqlik tamoyillari asosida tadqiq qilish (“economics”) nomini olgan.