Ilmiy tadqiqot asoslari

Al-Xorazmiy  o’zining  «Al-jabr  val–muqobola»  risolasida  olimlarni,  ularning  ishlari 

xarakteri bo’yicha 3 guruhga bo’lgan:   

1.  Ulardan  birlari  o’zlarigacha    qilingan  ishlarni  qilib,  uni  kelajak  avlodga  qoldirib. 

o’zgalardan o’zib ketadilar. 

2.  O’zgalar  o’tmishdoshlari    mehnatlarini  sharhlab  beradilar  va  bu  bilan  qiyinchiliklarni 

yengillashtiradilar, qulflarni ochadilar, yo’llarni yoritadilar, bu esa tushunishni osonlashtiradi. 

3. Bu odam ba’zi kitoblardagi nuqsonlarni topadi va uzilganlarni ulaydi.       

SHu  sinflash  bo’yicha  Xorazmiy  o’zini  «Algebra»ning  muallifi  sifatida  birinchi  guruhga, 

«Arifmetika»si bilan ikkinchi guruhga kiritilishi mumkin. 

 

Demak,  yer  yuzida  yashayotgan  odamlar  tashqi  qiyofasi  jihatidan  ham,  yashash  tarzi 

bo’yicha  ham,  tafakkuri  ham,  mafkurasi,  urf  -  odati,  irqi,  dini,  tili,  millati,  kasb-kori,  milliy 

qadriyatlari va boshqa xislatlari bilan bir-biridan sezilarli fprqlanib turadi va ongli omma (olimlar) 

tomonidan  yaratilib  bizga  qoldirilgan  ilmiy  merosdan,  ya’ni  intelektual  mulkdan  ular  bab-baravar 

o’z hayotiy ehtiyojlarini qondirishda foydalanaveradilar. Ana shu sababli ham ilm-fan xalqlarni biror 

maqsad atrofida birlashtiradi va jipslashtiradi. Ilmiy ijodiyotning ijtimoiyligi ham ana shundadir. 

 

 

  Mavzuni o’zlashtirishni ta’minlashga oid savollar: 

ijtimoiy maqsad deganda nimani tushunasiz?

 

insonlarning o’zaro yaqinlashtiruvchi ilmiy qadriyatlar deganda nimani tushunasiz?

 

olimlar deganda nimani tushunasiz va ularning vazifalari nimalardan iborat?

 

Intellektual salohiyatning asoschilari haqidagi fikringizni yozib chiqing.

 

Al-Xorazmiyning olimlarni guruhga ajratishini aytib bering.

 

 

 

  Mavzu bo’yicha mustahkam esda saqlab qolishga oid ma’lumotlar:

 

ijtimoiy maqsad ko’pchilik, ya’ni jamoatchilikning orzu-intilishlarini ifoda etadi;

 

dunyo  sirlarini  yoki  umumiy  dunyoni  ninsonlar  aql,  ong,  ilm,  bilim  bilan  fan  orqali  bilishga 

harakat qiladi va kamolotga erishadi. Bunday kishilar olimlardir;