Ii bob. Case uslubi va unda matematik modellash darsligidan foydalanish imkoniyatlari

4.3 Yong„in haqida umumiy ma‟lumotlar va uni oldini olish chora-tadbirlari 
 
Yong‗in iqtisodiyotga katta moddiy zarar etkazadi. Buning ustiga, ko‗p 
hollarda Yong‗in vaqtida baxtsizlik xodisalari ham ro‗y beradi. Bu esa o‗z navbatida 
yong‗indan saqlanish hamda mehnat muhofazasi qoidalarini yaxshi o‗rganib-bilib 
olish hamda ularni o‗zaro uzviy bog‗lay bilish vazifasini yuklaydi.
Kompyuterning ichida kamida 4ta: elektr ta‘minoti blokida, mikroprotsessor 

---

49 
ustida, vinchester rusumidagi diskda va videoprotsessor ustida ventilyator borligining 
o‗zi kompyuterning qizib ketishi xavfi qanchalik kattaligini ko‗rsatib turibdi. 
Ayniqsa, respublikamiz sharoitida bahor va yoz oylarida ob-havoning keskin isib 
ketishi bu xavfni yanada oshiradi. To‗g‗ri, kompyuter uskunalarining qizib ketishi 
ko‗proq ularning ishdan chiqishiga olib kelsa-da, kuygan uskunalar elektr ta‘minoti 
tizimida qisqa tutashuvga va yong‗inga sabab bo‗lishi mumkin. Kompyuter qizib 
ketishining oldini olish uchun ularning korpusidagi ventilyasion teshiklar berkilib 
qolishiga yo‗l qo‗ymaslik kerak. Ularga havo oqimlarining bemalol bora olishi uchun 
kompyuterni devorga taqab qo‗yish, ularni saqlash uchun mo‗ljallangan temir 
qutilarda turgan holida ishlatish, kompyuter va monitor ustiga qog‗oz varaqlari, 
daftar va kitoblarni qo‗yish, kompyuter texnikasini ularni changdan saqlash uchun 
maxsus tikilgan g‗iloflarni yig‗ishtirmay ishlatish taqiqlanadi. Kompyuter 
texnikasining ashaddiy dushmani havodagi chang bo‗lib, u havoni kompyuter ichiga 
haydaydigan 
ventilyatorlar 
tufayli 
kompyuter 
ichida 
yig‗ilib 
qoladi, 
ventilyatorlarning o‗zi to‗xtab qolishiga olib keladi, elektron uskunalar ustini qoplab, 
ularning tashqi muhitga issiqlik uzatish imkoniyatlarini kamaytirib, ularning 
kuyishiga olib keladi. Havodagi chang miqdorini kamaytirish uchun xonaning 
devorlari, poli va shifti, eshik va derazalarni bo‗yashda faqat moyli bo‗yoqlar 
ishlatilishi kerak va suvli bo‗yoqlardan bu maqsadda foydalanib bo‗lmaydi.