I – kimyodan asosiy tushunchalar

I.C – MOL – modda miqdori.

Avogadro soni bo’yicha hisoblashlar.
A) – Quyidagi moddalar miqdorlarini (mol) aniqlang.
___ a) 24 g Ca

___ b) 9,8 g Si

___ c) 93 g P<sub>4

_____</sub> d) 29,7 g N₂O₅

___ e) 2,2 g NaOH

___ f) 12,4 g Ca₃(PO₄)₂

___ g) 87,6 g BaCl₂∙2H₂O

B) – Moddalarning massalarini hisoblang.
___ a) 4 mol Fe

_{_____} b) 0,5 mol HPO₃

___ c) 15 mol HNO₃

_{_____} d) 0,06 mol KOH

___ e) 0,45 mol Mg(NO₃)₂

_{_____} f) 1,25 mol CuSO₄ ∙ 5H₂O

___ g) 0,025 (NH₄)Fe(CO₃)₂∙10H₂O

C) – Quyidagi moddalarning molekulalari sonini toping.
___ a) 2,5 mol Hg

___ b) 0,85 mol H₂SO₄

_{_____} c) 1,25 mol CO₂

___ d) 8 g NaOH

___ e) 1,08 g HCN

___ f) 1 kg NH₃

___ g) 36,9 g MgSO₄∙7H₂O
D) – Test mashqlari.
1. Massasi 5,4 g bo’lgan metall namunasida alyuminiy moddasining qanday miqdori bor?

A) 0,1 B) 0,2 C) 0,4 D) 0,6

2. Massasi 16 g bo’lgan SO₂ qancha miqdor modda bor?

A) 0,15 B) 0,30 C) 0,45 D) 0,25

3. 0,35 mol K₂SO₄ ning massasini aniqlang.

A) 25 B) 28,7 C) 60,9 D) 106

4. Massasi 12,8 g bo’lgan molekulyar kisloroddagi modda miqdorini aniqlang.

A) 0,08 B) 0,16 C) 0,32 D) 0,4

5. Miqdori 0,8 mol bo’lgan moddadagi osh tuzi massasini aniqlang.

A) 46,8 B) 54,6 C) 49,2 D) 58,4

6. Massasi 20 g bo’lgan kalsiy karbonatda ato-mar kislorod moddasidan qanday miqdorda bor?

A) 0,20 B) 0,80 C) 0,45 D) 0,6

7. Massasi 66 g bo’lgan kaliy pirofosfat K₄P₂O₇ dagi atomar kaliy moddasining miqdorini aniqlang.

A) 0,8 B) 0,4 C) 0,6 D) 0,24

8. Massasi 48 g bo’lgan molekulyar bromda nechta struktur birlik (molekula soni) bor.

A) 1,2∙10²³ B) 9,03∙10²²

C) 1,81∙10²³ D) 2,4∙10²³
9. Massasi 19,2 g bo’lgan ozonda – O₃ da kislorodning qancha atomi bor?

A) 6 ∙10²³ B) 7,23 ∙10²⁴

C) 7,2 ∙10²³ D) 6 ∙10²⁴
10. Oltingugurt(VI)oksidining qanday miqdorida oltingugurtning massasi 48 g bo’lgan piritdagi FeS₂ kabi bo’ladi?

A) 0,16 B) 0,2 C) 0,4 D) 0,8

11. Qaysi modda bir mol keladi?

A) 11 g CO₂ B) 8,8 g FeS

C) 48 g ozon D) 96 g sulfat kislota
12. 6,02٠10²⁴ dona kislorod atomlari tutgan glukozaning massasini hisoblang.

A) 640 B) 300 C) 480 D) 160

13. Massasi 4,9 g bo’lgan ortofosfat kislota tarkibidagi kislo­rod atomlari soni qancha bo’ladi? [(P) = 31]

A) 0,55٠10²³ B) 1٠10²³

C) 1,2٠10²³ D) 3٠10²³
14. Yer qobig’i massasining 0,99% vodorod va 8,87% alyuminiydan iborat. Undagi alyuminiyning har bir atomiga vodorodning nechta atomi to’g’ri keladi?

A) 3 B) 6 C) 9 D) 0,33

15. Besh mol kaliy permanganat tarkibidagi kislorod elementi necha gramm miqdordagi suv tarkibida bo’ladi?

A) 90 B) 180 C) 360 D) 45

16. Odam organizmida o’rtacha 4,5 g miqdorda temir bo’lib, uning 32,5% i qorataloq tarkibida bo’ladi. Qorataloq tarkibidagi temir atomlarining sonini toping.

A) 1,57٠10²² B) 1,57٠10²⁴

C) 3,25٠10²³ D) 1,08٠10²²

17. Faraz qilingki, tarozining chap pallasiga 12,04٠10²³ dona oltingugurt atomlari, o’ng pallasiga esa huddi shuncha kislorod atomlari joylashtirilgan. Tarozi pallalarini muvozanatga keltirish uchun nima qilish kerak?

A) o’ng pallaga 12,04٠10²³ dona oltingugurt atomlari qo’shish kerak

B) o’ng pallaga 6,02٠10²³ dona kislorod atomlari qo’shish kerak

C) chap pallaga 12,04٠10²³ dona kislorod atomlari qo’shish kerak

D) o’ng pallaga 6,02٠10²³ dona oltingugurt atomlari qo’shish kerak

18. Tabiiy shifobaxsh suvlar tarkibida Fe²⁺ ionlari mavjud bo’lib, ularning 1 l suvdagi miqdori 90 mg ni tashkil etadi. 20 ml suvdagi Fe²⁺ ionlari sonini toping.

A) 1,075٠10¹⁹ B) 2,075٠10¹⁹

C) 1,94٠10¹⁹ D) 12,04٠10¹⁹
19. Dengiz suvlarining 1 litri tarkibida 1,2 g kalsiy ionlari bo’lishi aniqlangan bo’lsa, 100 ml dengiz suvidagi Ca²⁺ ionlari sonini toping.

A) 1,8٠10²⁰ B) 1,8٠10¹⁹

C) 1,8٠10²¹ D) 1,8٠10²²
20. Odam organizmining (o’rtacha massa 70 kg) 2% ini kalsiy tashkil etib, uning 0,5% miqdori qon tarkibida bo’ladi. Qon tarkibidagi kalsiy ionlarining sonini toping.

A) 0,887٠10²³ B) 1,05٠10²³

C) 0,887٠10²¹ D) 4,15٠10²¹
21. Tarozida tortish mumkin bo’lgan minimal massa 10^-8 g ga teng. Shunday massaga ega bo’lgan kumush namunasida nechta atom bo’ladi?

A) 0,56٠10¹⁶ B) 5,6٠10¹³

C) 6,02٠10¹⁵ D) 197٠10¹⁵
22. Bir choy qoshiq suv (v = 2 ml) da nechta molekula bo’ladi?

A) 2,2٠10²² B) 6,7٠10²²

C) 7,2٠10²² D) 12٠10²²
23. 3,48 g Fe₂(SO₄)₃٠10H₂O da nechta kislorod atomi bor?

A) 5,3٠10²² B) 3,67٠10²²

C) 7,95٠10²² D) 3,4٠10²²
24. Massasi 5 g bo’lgan tanga tarkibida 63% mis metalli bo’lsa, undagi mis atomlari sonini toping.

A) 1,2٠10²³ B) 2,96٠10²²

C) 0,8٠10²² D) 4,4٠10²²

25. Tarkibida 9,03٠10²³ ta kislorod atomi bo’lgan sulfat kislotaning massasi necha gramm keladi?

A) 73,5 B) 147 C) 42,6 D) 36,75
26. Necha ml etil spirti C₂H₅OH (p = 0,8 g/ml) 108 g suvga qo’shilganda ikkala modda tarkibi-dagi vodorod atomlari miqdori bir xil bo’ladi?

A) 90 B) 100 C) 115 D) 160

27. Teng hajmli ikki kolbalardan biri 2,408 ∙10²⁴ ta suv molekulasi, ikkinchisi esa 4,67∙10²³ ta benzol – C₆H₆ molekulasi bilan to’ldirilgan. Benzolning zichligini aniqlang.

A) 0,78 B) 0,84 C) 0,89 D) 1,19

28. Bir xil hajmli ikkita kolbaning birini zichligi 1,28 g/ml bo’lgan qandaydir bir organik kislota, ikkinchisini suv bilan to’ldirishga 12,95∙10²³ ta kislota va 4,214∙10²⁴ ta suv molekulalari sarflandi. Kislotani aniqlang.

A) HCOOH B) CH₃COOH

C) HOOC-COOH D) CH₂(NH₂)COOH
29. Massasi 12,6 g bo’lgan ammoniy bixromat (NH₄)₂Cr₂O₇ tarkibidagi azot atomlari sonini aniqlang.

A) 6٠10²² B) 2,4٠10²³ C) 1,2٠10²³ D) 3٠10²³

30. 1877 yil topilgan “Amudaryo hazinasi”dagi noyob bilakuzuk 180 g keladi. Agar undagi oltinning massa ulushi 92 % ni tashkil qilsa, bilakuzuk tarkibida necha dona oltin atomi bor.

A) 6,02 ·10²³ B) 7,24 ·10²³

C) 4,56 ·10²³ D) 5,06 ·10²³
31. Katta yoshdagi odamning jigari 1500 g keladi. Uning tarkibida 0,0267% temir bo’ladi. Jigarda 500 mingta gepatotsit (jigar hujayrasi) bo’lsa, har bir gepatotsit tarkibidagi temir atomlari sonini toping.

A) 7,45 ∙10¹⁷ B) 8,61 ∙10¹⁵

C) 4,82 ∙10¹⁶ D) 7,45 ∙10¹⁵
32. 25 ta chang zarrachasi 1 mg keladi. Chang zarrachasida 59% kislorod bo’lsa, bitta chang zarrachasidagi kislorod atomlari sonini toping.

A) 6,67∙10¹⁶ B) 88,8∙10¹⁸

C) 66,7∙10¹⁷ D) 8,88∙10¹⁷
33. Dengiz suvining bir tomchisida 180 milliardga yaqin temir atomlari bor. Dengiz suvidan 20 tomchisining massasini 1 g deb olib, dengiz suvining 100 tonnasidagi temirning massasini (g) hisoblab toping.

A) 0,0335 B) 0,15 C) 3,35∙10^-4 D) 0,00335

34. 0,3 mol XO₃ va 0,2 mol X₂O₃ birikmalarida hammasi bo’lib 36,4 g X mavjud. X’ning atom massasini aniqlang. (g/mol).

A) 27 B) 32 C) 52 D) 56

35. 0,2 mol XO₂ birikmasi 9,2 g bo’lsa, 1 mol X₂O₅ necha g keladi?

A) 46 B) 92 C) 108 D) 54

36. CO va CO₂ aralashmasi tarkibida 64% kislorod mavjud. Aralashmadagi karbonat angidridning massa ulushini toping.

A) 57,12 B) 38,89 C) 61,11 D) 44,0

37. 51,8 g rux digidrofosfatda Zn(H₂PO₄)₂ necha dona atom mavjud?

A) 1,8٠10²⁴ B) 4,8٠10²²

C) 1,2٠10²³ D) 6٠10²⁴
38. 4,5 mol sulfat kislota va 0,75 mol glukoza tarkibidagi atomlar sonining o’zaro qanday nisbatda bo’ladi?

A) 2 : 1 B) 1 : 3,5 C) 3,5 : 2 D) 1 : 1

39. 3 mol bertole tuzi va 0,5 mol kristallik soda tarkibidagi kislorod atomlari o’zaro qanday nisbatda bo’ladi?

A) 2,3 : 1 B) 2 : 3,5 C) 1,8 : 1,3 D) 1,5 : 1

40. Tarkibida bir atom oltingugurtga uch atom kislorod to’g’ri keladigan modda ma’lum. Ikkala boshlang’ich modda to’liq reaksiyaga kirishishi uchun ularni qanday nisbatda olish kerak?

1) 2 g : 3 g

2) 2 m.a.b : 3 m.a.b

3) 0,63∙10²² : 18,9∙10²¹

A) 1, 3 B) 1, 2 C) 1 D) 1, 2, 3