'hujayra biologiyasi I. A. Abdulov

Gerald Karp.  Cell and Molecular  Biology.  USA,  2013,  «Wiley».  107-110 p.
36

---

Membranalar  bu  lipid  oqsilliy  agregatlar  va  shu  komponentlar 
nokavalent  bog‘lamlar  bilan  bir  biriga  birikkan.  Membranani  aso- 
sida  bimolekulyar  lipdli  qatlami  membrane  strukturasining  asosi. 
Membrana  oqsillari  ko‘p  funksiyalami  o ‘ziga  olgan  strukturaning 
tarkibiy  qismi.  Lipid  va  oqsillaming  nisbati  har  xil  hujayralarda  har 
xil  b o iish i mumkin.  Masalan plazmalemma va golji  aparati da mem­
branasi,  shunngdek  bakteriya  va  o ‘simlik  va  hayvonlarda  turlicha 
boiadi.  Qoning  qizil  hujayralari  bilan  solishtirsa  mitoxondriyaning 
ichki  membranasida  oqsillar  ko‘p.  Mitoxondriyaning  ichki  memfra- 
nasida  oqsilli  electron  oikazuvchanlik  zanjiri  bor  va  bu joyda  lipid- 
larni  soni  kamayadi.  Nerv  hujayralarini  miyelen  qo b ig id a  lipid  qa­
tlam qalin b o ia d i va oqsillar kamroq b o ia d i. Membranlalarda albatta 
uglevodlar  ham  bor  ular  yoki  lipidga  yoki  oqsilga2  birkkan  b o iad i 
(4.4  c  rasm).  Lipid  bi  qatlamni  tabiati  va  ahamiyati.  Har  bir  hujayra 
membranalarini  tipi  faqat  o ‘ziga  hos  b o ig a n   lipidlardan  iborat.  Lip­
idlar membranadagi  oqsillarga ham ta’sir ko‘rsatadi. Membranalar bu 
doimo  uzulmas  va  sinmas  strukturalar.  Lipidlami  bi  qatlam  b oig an i 
uchun  membranalar  kurtaklanib  ko‘payadi.  Biqatlamni  muxum  xu- 
susiyatlaridan  yana  biri  u  o ‘z  o ‘zini  tiklashi  mumkin.  Bu jarayonni 
probirkalarda  ham  ko‘rsatsa  bo iad i. [1] page  (125-127)