Va adabiyoti universiteti kompyuter lingvistikasi: muammolar, yechim, istiqbollar



Download 5,23 Mb.
Pdf ko'rish
bet125/214
Sana16.03.2022
Hajmi5,23 Mb.
#494805
1   ...   121   122   123   124   125   126   127   128   ...   214
Bog'liq
kl toplami. 2021. oxirgi

Foydalanilgan adabiyotlar: 
 
1.
Пўлатов А. Компютер лингвистикаси. -Тошкент: Академнашр, 2011. 
- 518 б. 
2.
Нурмонов А., Йўлдошев Б. Тилшунослик ва табиий фанлар. - Т.: 
Шарқ, 2001. - 125 б. 
3.
Кобилов С., Раббимов И. Разработка программного обеспечения для 
решения одной задачи компьютерной лингвистики//Наука и Мир, 2015, № 
6(22), Т. 1. - С. 21-23. 
4.
Каримов С.А., Қобилов С.С., Раббимов И.М. «Ўзбек тилида ѐзилган бадиий 
матнларни лексикографик ва статистик таҳлил қилиш» дастурий мажмуаси. № ДГУ 
04885. 24.11.2017
5.
Rabbimov I., Kobilov S. and Mporas I. ―Uzbek News Categorization 
using Word embeddings and Convolutional Neural Networks‖ 2020 IEEE 14th 
International Conference on Application of Information and Communication 
Technologiyes (AICT), Tashkent, Uzbekistan, 2020, pp. 1-5. 
 
 


Alisher Navoiy nomidagi Toshkent 
davlat o„zbek tili va adabiyoti 
universiteti 
“KOMPYUTER LINGVISTIKASI: 
MUAMMOLAR, YECHIM, ISTIQBOLLAR”
Respublika I ilmiy-texnikaviy konferensiya
Vol. 1
№. 01 (2021) 
http://compling.navoiy-uni.uz/
134 
TEZAURUS VA KOMPYUTER TEXNOLOGIYALARIGA DOIR
Suyunov Baxodir Turdiyevich
suyunovbahodir4@mail.ru
 
Mirzo Ulug‗bek nomidagi O‗zbekiston Milliy universiteti 
2-kurs doktoranti, filologiya fanlari bo‗yicha falsafa doktori (PhD) 
Annotatsiya.
Mazkur maqolada, tezaurus va uning turlari, shuningdek 
lug‗atchilikka kompyuter texnologiyalarini tatbiq etish xususida fikr-mulohaza 
yuritilgan.
 
Muallif mavzuni yoritishda o‗zbek va rus tillaridagi ilmiy manbalar hamda 
turli xildagi lug‗atlar va ilmiy tadqiqot ishlaridan maqsadli foydalangan. O‗rni 
bilan maʼlum tushuncha va hodisalarni tasdiqlovchi misollar va dalillarga murojaat 
qilib, mavzu yuzasidan tegishli ilmiy xulosalar chiqargan hamda amaliy tavsiyalar 
bergan.
 
Ayniqsa, maqolada tezaurus tushunchasini boshqa lug‗at turlaridan farqlab 
olishga alohida eʼtibor qaratilgan. Bu esa uning ilmiy-nazariy va amaliy 
ahamiyatini oshirishga xizmat qiladi.
 
Kalit so„zlar:
tezaurus, omonim, sinonim, antonim, paronim, leksika, 
semantika, giponim, giperonim, adekvat, sistem, kompyuter, lingvistika, korpus, 
injenering.
Tezaurus – hozirgi kundagi zamonaviy tilshunoslikda leksik birliklar 
o‗rtasidagi semantik aloqalar – omonim, sinonim, antonim, paronim, giponim, 
giperonim va boshqa tushunchalarni ko‗rsatadigan umumiy yoki maxsus lug‗at, 
shunday lug‗atlarning maxsus turi hisoblanadi. Bu lug‗at boshqa lug‗atlardan farqli 
o‗laroq, biror bir ilm-fan sohasiga oid lug‗aviy birliklar yoki biror mavzu tarkibida 
joylashtirilgan ana shunday birliklar o‗rtasidagi semantik munosabatlar aks 
ettirilgan ideografik lug‗atdir.
Unda kerakli so‗zlar tushunchaga qarab qidiriladi. Nazariy jihatdan tezaurus 
leksik-semantik tizimning ehtimoliy modellaridan biridir. Amalda undan 
individual lug‗atni boyitish va tezkor qidiruv vositasi sifatida foydalaniladi. Shu 
maʼnoda tezaurus lug‗atning aksi hisoblandi.
Odatda, biror-bir so‗zning maʼnolarini emas, balki so‗zning o‗zini 
qidirilganda, tezauruslarga murojaat qilinadi. Yaʼni bu yerda tushuncha maʼlum 
bo‗lsa-da, biroq shu tushuncha ostidagi so‗zlar guruhi yoki so‗z shakllari haqida 
maʼlumotlar olinadi. Bu tizim ichida turgan bo‗lishi mumkin-u, ammo so‗zning 



Download 5,23 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   121   122   123   124   125   126   127   128   ...   214




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish