Gap bo’laklari haqida umumiy ma’lumot so’z birikmasi tahlili


I. Ifodalanishiga ko’ra kesimning turlari



Download 186,5 Kb.
bet2/17
Sana14.07.2022
Hajmi186,5 Kb.
#794375
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17
Bog'liq
GAP BO\'LAKLARI

I. Ifodalanishiga ko’ra kesimning turlari Kesim qaysi so’z turkumi bilan ifodalanishiga ko’ra 2 ga bo’linadi: a) ot kesim b) fe’l kesim Fe’l kesim 1. Fe’lning turli shakllari bilan ifodalangan kesim fe’l kesim hisoblanadi. 2. Fe’l kesim quyidagi ko’rinishlarga ega: a) sof fe’l kesim M: O’rik oppoq bo’lib gulladi. b) sifatdosh bilan ifodalangan fe’l kesim M: It hurar – karvon o’tar. d) ravishdosh bilan ifodalangan fe’l kesim M: Ishning boshi boshlanguncha. Ot kesim 1. Fe’ldan boshqa so’z turkumlari, shuningdek, fe’lning harakat nomi shakli bilan ifodalangan kesim ot kesim sanaladi. 2. Ot kesim quyidagicha ifodalanadi: a) ot bilan M: Teshaboy ashaddiy dushman-u, siz xizmat qilayotgan depo xo’jayini do’stmi? b) sifat bilan M: Usti yaltiroq, ichi qaltiroq. d) son bilan M: Ikki marta ikki – to’rt. e) olmosh bilan M: O’zim har yerdaman, ko’nglm sandadur.f) ravish bilan M: Sizdan umidimiz ko’p. g) fe’lning harakat nomi shakli bilan M: Maqsadim – o’qimoq. h) taqlid so’zlar bilan M: Osmonda yulduzlar g’uj-g’uj. i) modal so’z bilan M: Tabiatda hech qanday sirli kuch yo’q. j) ba’zan undov so’z bilan M: Buyruqni bajarmaganning holi voy. 3. Ot kesimning otning Grammatik shakllariga munosabati quyidagicha: a) son bilan egalik kategoriyasining ot kesim tarkibida bo’lish-bo’lmasligi ahamiyatga ega emas; b) kelishik kategoriyasi ahamiyatga ega, ya’ni: - ot kesim ko’proq bosh kelishik shaklida bo’ladi M: Yurgan – daryo, o’tirgan – bo’yra. – shuningdek, jo’nalish, o’rin-payt, chiqish kelishiklari ham ot kesim tarkibida uchrashi mumkin M: Birniki – mingga, mingniki – tumanga.Tikan zahri uchida. Butun umidimiz sizdan. – tushum kelishigi va qaratqich kelishigi hozirgi o’zbek adabiy tilida ot kesim tarkibida uchramaydi (eski o’zbek tilida, ba’zan she’riyatda qaratqich kelishigi qarashlilik shakli bilan sinonim bo’lib, ot kesim tarkibida kelishi mumkin. M: Go’shti sizning, ustixoni bizning bo’lg’ay. Jozibalar barchasi sening.) 4. Ot kesim tarkibida ba’zan ko’makchilar uchrashi mumkin. M: Barcha harakatlarimiz tinchlik uchun.

Download 186,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish