A. N. Aripov, G’. R. Abdullayev, O. N. Imomov



Download 2,41 Mb.
Pdf ko'rish
bet85/90
Sana05.01.2022
Hajmi2,41 Mb.
#320336
1   ...   82   83   84   85   86   87   88   89   90
Bog'liq
hayot faoliyati xavfsizligi

1.
 
Umumiy ma’lumot 
GOST  12.2.009.  -  80  “SSBT.  Metall  ishlash  stanoklari.  Umumiy  xavfsizlik 
talablari”  stanoklarni  loyihalashda  va  ularni  takomillashtirishda  xavfsizlikni 
ta’minlash uchun asosiy qo’llanmadir. GOST stanok kor’usi tashqarisiga joylashgan 
uzatmalar  (tasmali,  zanjirli,  tishli  va  hokazo)  yahlit  qilib,  jalyuzlar  bilan  yoki 
to’siladigan  mexanizimni  kuzatib  turish  uchun  to’r  to’siqlar  bilan  to’silishini  talab 
qiladi.  Ko’zg’aluvchi  yig’ish  birliklari  hamda  to’sish  qurilmalarini  rangli 
signallarga  bo’yash  nazarda  tutiladi.  Qulaylik  yaratish  va  mehnat  xavfsizligini 
ta’minlash maqsadida stanoklarni boshqarish organlariga bir necha talablar, masalan 
boshqarish  organlarini  ularning  o’z-o’zidan  siljib  ketishidan  va  tasodifan  ulanib 
qolishidan  saqlovchi  ishonchli  fiksatorlar  bilan  ta’minlash;  stanok  yig’ish 
birliklarining  betartib  harakatlanish  extimolini  bartaraf  etuvchi  blokirovkalar  bilan 
jixozlash; doim qo’l bilan boshqarilganda dasta va boshqarish organlari richaglariga 
40  N  (4  kgk)  dan  oshmaydigan  kuch,  bir  smenada  ko’pi  bilan  25  marta  ishga 
tushiriladigan  dasta  va  richaglarga  ko’pi  bilan  80  N  (8  kg  k)  kuch  tushishini 
ta’minlash. boshqarish organlari tushintirish yozuvlari yozib qo’yish hamda ramziy 
tasvirlar chizib qo’yish va boshqa muhim talablar qo’yiladi GOST 12.2009 - 80* da 
qurilmalarni  o  hrnatishga,  detallar  va  asbobni  stanoklarga  mahkamlashga  nisbatan 
qo’yiladigan  talablar  nazarda  tutiladi.  Aylanadigan  qurilmalarning  (‘atronlar, 


 
 
104 
‘ovodoklar,  ‘lanshaybalar  va  hokazolar)  tashqi  sirtlari  silliq  bo’ladi,  ularda  turtib 
chiqqan  qismlar  yoki  chuqurchalar  bo’lganda  esa  ular  to’silgan  bo’lishi  lozim. 
Elektr  energiyasini  uzatish  to’satdan  to’xtaganda,  gidravlik  yoki  ‘nevmatik 
yuritmalarda  moy  yoki  havo  bosimi  pasayganda  elektr,  gidravlik  va  ‘nevmatik 
qismlarga nisbatan xavfsizlikni ta’minlashga oid talab qo’yiladi. SHuningdek, ba’zi 
stanoklarni  massasi  8  kg  dan  ortiq  zagotovkalar,  massasi  20  kg  dan  ziyod  bo’lgan 
asbob va moslamalami o’rnatish uchun alohida ko’tarish qurilmasi bilan ta’minlash 
to’g’risida  muhim  talab  mavjud.  GOST  12.2.009.  -  80*  stanoklarni  ishlov  berish 
zonasidan  ifloslangan  xovani  (chang,  mayda  qirindi,  sog’lik  uchun  zararli 
aerozollar)  so’rish  qurilmalari  (shu  jumladan,  chang-qirindi  qabul  qilgichlar  va 
so’rish  agregatlari  xam)  bilan  ta’minlashga  oid  talablami  nazarda  tutadi.  GOST 
eslatmasida  ana  shu  masalalami  hal  etish  uchun  misollar  keltirilgan.  GOSTda 
shovqin  va  stanoklarning  titrashini  cheklashga,  maxalliy  yoritish  asboblarini 
ratsional  ravishda  joylashtirishga,  elektr  xavfsizligi  masalalarini  hal  qilishga, 
shuningdek stanoklar guruhlari (tokarlik, frezalash, ‘armalash, jilvirlash va hokazo) 
bo’yicha xavfsizlikning o’ziga xos talablari bayon etilgan. 
GOST 12.2.009 - 80 Davlat standard tomonidan 1981 yil sentyabrdan boshlab 
qo’llanilayotganligi sababli ancha ilgari ishab chiqarilgan stanoklar ko’zda tutilgan 
talablarga to’la javob bermaydi. Bu stanoklarni ko’rsatilgan GOST talablariga mos 
keltirish  korxonalar  stanoklarni  sotib  oluvchilarning  vazifasiga  kiradi  va  avval 
ishlab  chiqarilgan  stanoklarni  zamonaviylashtirish  planiga  muvofiq  amalga 
oshirilishi  lozim.  Yangi  stanoklarni  loyihalash  va  ishlab  turgan  stanoklar  parkini 
zamonaviylashtirishda  stanoklarni  odamning  antropometrik  va  psixofiziologik 
xususiyatlariga  mos  keltirish  maqsadida  GOST  12.2.009  –  80  “SSBT.  Ishlab 
chiqarish jihozlari. Umumiy ergonomik talablar”  talabalarini xisobga olish zarur. 

Download 2,41 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   82   83   84   85   86   87   88   89   90




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish