1- modul: ijtimoiy psixologiya faniga kirish 1-mavzu: Ijtimoiy psixologiyaning shakllanishi va rivojlanishi. Ijtimoiy psixologik g’oyalarning shakllanish tarixi

sotsiolog
bo’lsa, ijtimoiy qonuniyatlarni avval boshdan jamiyatdagi
an’analar va umumiy qoidalar tilida tushuntirishga intilsa,
psixolog
– konkret
olingan shaxs psixologiyasining qonuniyatlarini umumjamiyat qonun – qoidalariga
tatbiq etishga harakat qiladi.
Nima bo’lganda ham, shuni asosli tarzda e’tirof etish zarurki, ijtimoiy
psixologiyaning alohida fan bo’lib ajralib chiqishiga sabab bo’lgan ilmiy manbalar
2 fan
–
psixologiya
va
sotsiologiya
fanlarining erishgan yutuqlari va har
qaysisining doirasida ma’lum muammolarning echilishi uchun yana qo’shimcha
alohida fanning bo’lishi lozimligini tan olish tufayli yuzaga keldi.
Shuning uchun ham uzoq yillar mobaynida ijtimoiy psixologiya sohasida
tadqiqotlar olib borayotgan olim yoki izlanuvchining kimligiga qarab,
izlanishlarning natijalarida u yoki bu yondashuv – psixologik yoki sotsiologik
yondashuvning ustuvorligi yaqqol ko’zga tashlanadi. Demak, bu fanning tug’ilishi,
o’z predmeti sohasini aniqlab olishiga sabab bo’lgan sotsiologiya va psixologiya
fanlari aslida uning «ota – onasidir».
Hozirgi kunda
ijtimoyi psixologiya
ning
predmeti
ni quyidagicha
ta’riflash mumkin:
ijtimoiy psixologiya – odamlarning jamiyatda hamkorlikdagi
ish faoliyati jarayoni davomida ularda hosil bo’ladigan tasavvurlar, fikrlar,
e’tiqodlar, g’oyalar, his-tuyg’ular, kechinmalar, turli xulq-atvor shakllarini
tushuntirib beruvchi fan
dir.
Demak, har bir shaxsning jamiyatda yashashi, uning ijtimoiy normalariga
rioya qilgan holda o’ziga o’xshash shaxslar bilan o’rnatadigan murakkab o’zaro
munosabatlari va ularning ta’sirida hosil bo’ladigan hodisalarning psixologik
tabiatini va qonuniyatlarini tushuntirib berish – ijtimoiy psixologiyaning