Hayvonot dunyosining zamonaviy sistemasi


Тоғ экосистемаларида қўйлар гельминтларининг циркуляциясида иштирок этувчи



Download 7,33 Mb.
Pdf ko'rish
bet119/414
Sana16.12.2022
Hajmi7,33 Mb.
#888196
1   ...   115   116   117   118   119   120   121   122   ...   414
Bog'liq
Туплам

Тоғ экосистемаларида қўйлар гельминтларининг циркуляциясида иштирок этувчи 
хўжайинлар
№ 
Гельминтларнинг 
синфлари ва авлодлари 
Хўжайинлар 
дефинитив 
оралиқ 
қўшимча 
Cestoda 
1. 
Moniezia 
қўйлар 
орибатидлар 

2. 
Echinococcus 
этхўрлар 
қўйлар 

3. 
Multiceps 
этхўрлар 
қўйлар 

Trematoda 
1. 
Fasciola 
қўйлар 
моллюскалар 

2. 
Dicrocoelium 
қўйлар 
моллюскалар 
чумолилар 
Nematoda 
1. 
Bunostomum 
қўйлар 


2. 
Chabertia 
қўйлар 


3. 
Dictyocaulus 
қўйлар 


4. 
Protostrongylus 
қўйлар 
моллюскалар 

5. 
Trichostrongylus 
қўйлар 


6. 
Haemonchus 
қўйлар 


7. 
Marshallagia 
қўйлар 


8. 
Ascaris 
қўйлар 


9. 
Gongylonema 
қўйлар 
қўнғизлар 

Трематодалар синфидан қайд этилган барча турлар биогельминтлардир. 
Fasciola hepatica
ва 
F. gigantica
каби турларнинг тараққиѐт циклида сув моллюскалари оралиқ хўжайин бўлиб 
хизмат қилса, 
Dicrocoelium dendriticum
нинг ривожланишида қуруқлик моллюскалари оралиқ 
хўжайин вазифасини ўтайди (жадвал). 
Цестодалар синфидан қайд этилган турларнинг ҳам барчаси биогельминтлар. 
Аноплоцефалятларнинг 
(Moniezia expansa,
M. benedeni)
ривожланишида орибатид каналар 
оралиқ хўжайин сифатида иштирок этади. Ларвал тениидозларнинг 
(Multiceps multiceps, 
Echinococcus granulosus)
тараққиѐти бошқача: уларнинг дефинитив (асосий) хўжайинлари 
турли хил гўштхўр (йиртқич) сут эмизувчилар, оралиқ хўжайинлари эса ўтхўр жуфт ва тоқ 
туѐқлилардир (жадвал). 
Дарҳақиқат, биогельминтларнинг кўпайиши, ривожланиши ва тарқалиши мазкур 
биогеоценозда хўжайин популяцияларининг бор ѐки йўқлигига кўп жиҳатдан боғлиқ бўлади. 
Кўпчилик холларда айнан дефинитив хўжайин гельминтларни табиатда тарқалишини 
таъминловчи асосий омил ҳисобланади. Бунда хўжайин гельминтларнинг инвазион 
элементлари (тухум ѐки личинка) билан зарарланган ҳайвонларни (оралиқ хўжайин) ѐки 
ўсимликларни ўзига хос тарзда «ахтариб топади» ва ютиб юборади. Шу боис гельминтларнинг 
хўжайин организмига ўтиш механизмларининг қонуниятларини билиш гельминтозларни 
олдини олишда муҳимдир. 


120 
Хулоса тариқасида юқорида келтирилган гельминтларнинг фаунистик мажмуаларини 
тоғ экосистемаларининг муҳим компонентлари сифатида эътироф этиш мумкин. ―Паразит-
хўжайин‖ системасининг функцияланишида паразит организмлардан ташқари қўйлар, сув ва 
қуруқлик муҳитининг бир қатор умуртқасиз ҳамда умуртқали ҳайвонлари иштирок этади. 

Download 7,33 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   115   116   117   118   119   120   121   122   ...   414




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish