Glossariy 1-mavzu. Marketing va uni rivojlanishining asosiy bosqichlari

БАСТАКОР (форс – боғлаш, боғлов, машғулот, иш) – анъанавий, мумтоз мусиқа асарлари муаллифи.


БАСТАКОРЛИК - Яқин ва Ўрта Шарқ мамлакатларида анъанавий, мумтоз мусиқа услуби заминида юзага келган бадиий анъана, ижодий касб тури, мусиқа ижодчилиги. Қуйидаги ижод шохобчаларни ўз ичига олади: 1) халқ орасида танилган муайян куй ёки ашула йўлининг ўзгача мустақил кўриниши (қайта оҳангга ва усулга солиб, муаллифлаштирилган намунаси)ни яратиш; 2) маълум чолғу куйларнинг – ашула, ашула йўлларининг – чолғу вариантларини яратиш; 3) бир неча куй, қўшиқ ёки ашулаларни умумлаштириб бир асар яратиш; 4) мустақил асарлар (ўтмишда асосан куй, қўшиқ ва ашула йўллари, ҳоз. даврда бошқа жанрларда ҳам) ижод этиш.


БАХШИ (мўғулча ва бурятча б а х ш а, бағша – устод, маърифатчи; санскритча бҳикшу – қаландар, дарвеш) – халқ достончиси. Қўшиқ ва достонларни ёддан куйловчи, айтувчи, авлоддан-авлодга етказувчи санъаткор. Б. сўзи баъзан шаман маъносида ҳам қўлланади. Достончиларни эса юзбоши, соқи, санновчи, жиров деб атайдилар. Б.лар, асосан, икки тоифага – ижрочи ва ижодкор Б.ларга бўлинади. Ижрочи Б.лар, асосан, устозидан ўрганган достонларни жузъий ўзгаришлар б-н айнан куйласалар, ижодкор Б.лар оғзаки эпик анъана асосида достоннинг ўз вариантлари, ҳатто улар асосида янги достонлар ҳам яратадилар. Бундай Б.лар шоир деб ҳам юритилади. Мас., Эргаш шоир, Фозил шоир, Пўлкан шоир, Абдулла шоир, Хидир шоир ва б. Б. достон ва қўшиқдарни қўбиз, дўмбира, дутор каби созлар жўрлигида куйлайди. Хоразм Б.лари достонларни асосан, дутор, қисман тор б-н ижро этадилар, уларга ғижжак ва бўламонда созчилар жўр бўладилар. Достон куйлаш, шогирд етиштиришда қатьий тартиб, қонун-қоидаларга риоя қилинган.


БЕШИК ТЎЙИ – Яқин ва Ўрта Шарқ, Ўрта Осиё халқлари, жумладан ўзбеклар оиласида тўнғич фарзанд туғилиши шарафига ўтказиладиган тантанали маросим.


БЕШҚАРСАК, қарсак – эркаклар давра ўйин-қўшиғи. Ўзбек ва тожик халқлари орасида кенг тарқалган. Самарканд, Бухоро, Сурхондарё, Қашқадарё вилоятларида айниқса машҳур. Б.да қарсак ҳамда қийқириқ овозлар ёрдамида ўйин усули ҳосил қилинади.