Genetikadan masala ishlash


Kodominantlik holatda belgilarning irsiylanishi



Download 1,16 Mb.
bet16/111
Sana30.12.2021
Hajmi1,16 Mb.
#87066
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   111
Bog'liq
genetika

Kodominantlik holatda belgilarning irsiylanishi.

Kodominantlik irsiylanishda odatdagi dominant-retsessiv tarzidagi o‘zaro ta’sir kuzatilmaydi. Genotipdagi har xil ikki allel o‘zaro faoliyat ko‘rsatib, o‘ziga xos belgining irsiylanishini ta’minlaydi. Kodominantlikka misol qilib ABO tizimiga kiruvchi odamlarda qon gruppasining irsiylanishini ko‘rsatish mumkin. Odamlarda to‘rt xil qon gruppalari mavjud: O (I), A (II), B (III), AB (IV). Qon gruppalari I genining uch tipdagi allellari - IA, IB, IO tomonidan boshqariladi. I qon gruppasiga ega odamlarning genotipi - OO; II qon gruppasiga ega odamlarning genotipi - AA yoki AO; III qon gruppasiga ega odamlarning genotipi - BB yoki BO. Dominant A va B allellariga ega bo‘lgan odamlarda A va B allellari o‘zaro birgalikda IV (AB) qon gruppasini belgilaydi.


39-masala*. Onasi uchinchi va otasi birinchi qon gruppasiga ega bo‘lgan bola ota-onasidan birining qon gruppasiga ega bo‘lishi mumkinmi? Onasi to‘rtinchi, otasi birinchi qon gruppasiga ega bo‘lsa-chi?

Masalaning echilishi:

Belgi Gen

I qon gruppasi OO

III qon gruppasi BB, BO

IV qon gruppasi AB


Masalaning birinchi punktida ko‘rsatilishicha, ona III qon gruppasiga ega bo‘lgan holda BB yoki BO genotipli, ota birinchi qon gruppasiga ega bo‘lganligi sababli genotipi - OO. Ikki variantni ham ko‘rib chiqamiz:

III qon gruppa I qon gruppa III qon gruppa I qon gruppa

P ♀ BB X ♂ OO P ♀ BO X ♂ OO

g B O g B, O O

F1 BO - III qon gruppa F1 BO - III qon gruppa

OO - I qon gruppa

Agar ota-ona BO va OO ko‘rinishdagi genotiplarga ega bo‘lsa, farzand ota-onadan birining qon gruppasiga ega bo‘ladi.

Masalaning ikkinchi punktiga ko‘ra, ota-onaning qon gruppalari bo‘yicha genotiplari aniq:

IV qon gruppa I qon gruppa

P ♀ AB X ♂ OO

g A, B O

F1 AO - II qon gruppa, BO - III qon gruppa

Farzand ota-onadan birining qon gruppasiga ega bo‘lmaydi. Farzand II- yoki III- qon gruppasiga ega bo‘ladi.
40-masala. Tug‘ruqxonada ikkita chaqaloqni almashtirib qo‘yishdi. Ulardan birining ota-onasi birinchi va ikkinchi qon gruppasiga, ikkinchisiniki esa ikkinchi va to‘rtinchi qon gruppasiga ega bo‘lgan. Bolalarning qon gruppasi tekshirilganda, ulardan birining qon gruppasi birinchi va ikkinchisiniki esa ikkinchi ekanligi aniqlandi. Bolalarning qaysi ota-onaga tegishli ekanligini aniqlang. Bolalarning qon gruppasini aniqlamasdan ham ularning ota-onasini to‘g‘ri belgilash mumkinmi?

41-masala. Onasi ikkinchi gruppa va otasi birinchi gruppa qonga ega bo‘lgan bolalarning qon gruppalari qanday bo‘ladi? Onasi birinchi qon gruppasiga va otasi ikkinchi qon gruppasiga ega bo‘lgan oiladagi bolalar faqat onasining qon gruppasiga ega bo‘lishi mumkinmi? Qay vaqtda faqat otasining qon gruppasiga ega bo‘ladi?


Download 1,16 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   111




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish