Garliyev avazbekning anatomiya leksiya fanidan tayyorlagan mustaqil ishi kalla suyagining bir butun holatda ko



Download 234,26 Kb.
Pdf ko'rish
bet5/8
Sana08.02.2022
Hajmi234,26 Kb.
#437123
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
T.T.A.T.F ANATOMIYA MUSTAQIL ISHI 4

I-fronta! chok, 2-oldingi liqildoq, 3-tojsimon chok, 4-tepa sityak, 5-sagital chok, 
6-orqa liqildoq, 7-ensa tangachasi. 
qismiga t ri keladi. Yangi tu ilgan bolada yaxshi k rinadi. Bu liqildoqning
• licllari bolaning 2-3 oyligida butunlay bitib, suyak t qimasiga aylanadi.
Ilulardan tashqari, kallaning yon tomonlarida ikkitadan t rtta yon liqildoqlar,
Oldingi yon ponasimon iiqildoq peshona suyagi, tepa suyak va ponasimon
lUyakning katta qanoti tutashgan joylarida, ya'ni chakka suyagining pallalari
DlUSida joylashadi. Bolaning 2-3 oyligida ular butunlay suyaklanib ketadi. Orqa
fi r ichsimon liqildoq peshona suyak, chakka suyagi va ensa suyagining
pullasi bilan birikkan joyida shakllanadi. Bu ham oldingi yon liqildoqqa


xshab, tezda bitib ketadi. Bola tu ilgandan keyingi kalla suyagining rivoji
uchta davrga b linadi. Bolaning 7 yoshgacha b lgan birinchi davri kalla orqa
i|ismining keskin sishi bilan farqlanadi. Ikkinchi davri 7 yoshdan to 14-16
yoshiga t ri keladi. Bunda sish sekin kechadi. Uchinchi davr balo atga
yclgan davrdan, to suyaklarning sishi t xtaydigan (20-25 yosh) yoshgachan
h lib, bunda kalla oldingi qisminingtez sishi kuzatiladi.
SUYAKLARNING BIRIKISHI
(ARTROI.OGIYA)
Suvda yashovchi tuban umurtqalilarda suyaklarning birikishlari
hiriktiruvchi t qimalar vositasida amalga oshgan b Isa, keyinchalik birikish
lo ay t qimasi vositasida birikishga tadi. Bunday t ridan-t ri birikish
75
harakat jarayonini ancha chegaralab q yadi. Evolutsiya jarayonida
hayvoniarning quruqlikka chiqishi bilan ularning harakat qilish doirasi kengayib
borgan. Natijada b inlar paydo b la boshlaydi. Shunday qilib, filogenez
jarayonida suyaklarning birikishida ikki xili sodir b ladi. Dastlabki birikish
uzluksiz harakati t ridanrt ri chegaralangan b Iib, keyin esa harakat turi
k paygani sari, harakatchan birikish paydo b la boshlagan. Hayvonlarning
filogenetik jarayonda orttirgan harakatlari ontogenez rivojida ham takrorlanib,
ikki bosqichda tadi. Dastlabki uzluksiz birikish mezenxima t qimasi orqali
sodir boisa, keyinchalik u biriktiruvchi t qimaga aylanib suyaklarning birikishi
natijasida amalga oshadi.
Suyaklar orasidagi t qima yaxlit qolsa, unda uzluksiz birikish - sinartroz
hosil boiadi. Agar suyaklar orasidagi t qima s rilib orasida b shliq hosil
boisa, unda kelajakda harakatchan diartroz rivojlanadi.
Odamlardagi skelel suyaklari z vazifasiga qarab turlicha tuzilishga ega.
Ularning bir-biri bilan birikishi ham turii tuman harakatlarga moslashgan.
Anatomiyaning suyaklar birikishini rganadigan boiimi "Artrologiya"
(arlrologia)
yoki "Siiidesmologiya"
 (syndismologia)
deb ataladi. Barcha skelet
suyaklarining birikishi ikki yirik guruhga b o i i b rganiladi:
1. Suyakiar zaro t ridan-t ri har xil t qimalar yordamida birikishi
mumkin. Bunday birikish uzluksiz - sinartroz
 {synartros)
birikish deyiladi.
2. Ikkinchi guruh birikish - suyaklar rtasida b shliq hosil qilib birikish,
yoki harakatchan birikish deyiladi. Bunday birikishda suyaklar birikadigan
joyida b shliq hosil boiib, uning airofini zich t qimadan tashkil topgan
kapsula qoplab b in hosil qiladi. Bunday birikishga diartroz
 (diarthrosis) 
birikish deyiladi.
U z l u k s i z birikish
 {synartrosis) 
Suyaklarning uzluksiz birikishi unda ishtirok qiladigan t qima turiga
qarab uch guruhga b Iinadi:
LFibroz t qimalar (pardalar) vositasida birikish
 (articulationesfibrosae). 
2.To ay t qimasi vositasida birikish
 (articulationes carticulagineae). 
3.Suyak t qimasi vositasida birikish - sinostoz

Download 234,26 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish