Gapni bo‘laklarga ajratish tamoyillari


Eganing otlashgan ravish bilan ifodalanishi



Download 76,57 Kb.
bet4/16
Sana10.04.2022
Hajmi76,57 Kb.
#540992
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16
Bog'liq
GAPNI BOLAKLARGA AJRATISH TAMOYILLARI

Eganing otlashgan ravish bilan ifodalanishi. Ravish otlashganda, gapda ega bo‘lib kelishi mumkin: Ko‘p so‘zning ozi yaxshi, oz so‘zning o‘zi yaxshi (Maqol). O‘qishning erta-kechi bo‘lmas (Maqol).
Eganing otlashgan taqlid so‘z bilan ifodalanishi. Taqlid so‘zlar otlashib ega vazifasini bajaradi: Otning dukura-dukuri relslarning tutashgan joyiga urilayotgan g‘ildirak tovushi bilan uyg‘unlashib ketardi. (Ch.Aytmatov). Bu shovqinlarni karnayning vat-vati bosib ketadi. (S.A.)
Eganing otlashgan undov so‘z bilan ifodalanishi. Ega vazifasida otlashgan undov so‘z kelishi mumkin: Yer kurrasida qadim-qadim zamonlardan yangragan musiqiy «qur-ey!» bunday keyin ham tinmaydi. (S.Nurov).
Eganing otlashgan modal so‘z bilan ifodalanishi. Otlashgan modal so‘z ega vazifasini bajarishi mumkin: Bor so‘ylaydi, yo‘q o‘ylaydi. (Maqol).
Ega ba’zan frazeologik ibora bilan ham ifodalanishi mumkin: Birovning ko‘nglini ko‘tarish qiyin, ko‘nglini cho‘ktirish esa oson.
Bundan tashqari, ega so‘z birikmasi yoki gapga teng predikativ birlik bilan ifodalanadi.
Eganing so‘z birikmasi bilan ifodalanishi. Ega vazifasida so‘z birikmasi kela oladi: Haqiqat va to‘g‘rilikni sevadigan odam doim vijdoni farmoniga itoat qiladi. («Oz-oz o‘rganib dono bo‘lur»).
Eganing gapga teng predikativ birlik bilan ifodalanishi. Ega-kesim munosabati aks etgan predikativ birlik ega vazifasida kela oladi: Bilagi zo‘r birni yiqitadi, bilimi zo‘r – mingni (Maqol).
2. Kesim va uning ifodalanishi
Ega anglatgan predmetning predikativ belgisini ifodalaydigan, ega haqidagi hukmni bildiradigan bosh bo‘lak kesim deyiladi.
Kesim o‘zida predikativlikni aks ettiradigan, gapni grammatik jihatdan shakllantiradigan bosh bo‘lak hisoblanadi.
Kesim ifoda materialiga ko‘ra (qaysi so‘z turkumi bilan ifodalanishiga ko‘ra) ikki turga ajratiladi: 1) fe’l kesim; 2) ot kesim.

Download 76,57 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish