Gafurov adaxam anvarovich

Klinikasi. 
Uraxus kistasi, ayniksa kichik ulchamdagisi odatda simptomsiz 
buladi, bahzan biror sababga kura korinni oldingi devori orqali ulg‘tratovush 
tekshiruvi utkazilganda tasodifan topilishi mumkin. Uning klinik belgilari 
ulchamlari kattalashib korinni oldingi devorida burtib tursa yoki u infektsiya bilan 
asoratlanganda aniqlanadi. Katta ulchamdagi kista korinni oldingi devorida kindik 
bilan siydik pufagi oraligida teridan burtib turishini kurish mumkin. Shu joyni 
palg‘patsiya kilinganda ogriksiz yoki biroz ogrikli, kattikrok konsistentsiyali, kam 
xarakatchan usmasimon xosila yoki infilg‘trat aniqlanadi. Agar kista 
infektsiyalanib yiringlasa shu joyda ogrik, terini kizarishi, palg‘patsiya kilinganda 
kuchli ogrik aniqlanadi, kista abstsesslanganda esa flyuktuatsiya xam aniqlanadi. 
Bolada tana xaroratini kutarilishi va boshqa intoksikatsiya belgilari kuzatiladi. 
Ultratovush tekshiruvda terini oldingi devorida, kindik bilan siydik pufagi 
oraligida uzida suyuklik ushlovchi, chegaralari aniq va tekis, yiringlaganda esa 

---

146 
ichida yiring laxtaklari bor dumalok yoki uzunchokrok shaklli kistasimon xosila 
aniqlanadi. 
Differentsial diagnostikasi. 
Uraxus kistasini infektsiyalanmaganini korinni 
oldingi devorini kindikdan pastki kismida joylashgan xastaliklar ya‗ni siydik 
pufagi divertikuli, lipoma, ateroma, exinokokk kabi yaxshi sifatli xosilalar bilan 
kiyosiy tashxislash zarur.
Siydik pufagini divertikulida bolada dizurik xolatlar, siygandan keyin xosila 
ulchamini kichrayishi uni siydik pufagiga yopishganligi, tsistoskopiyada siydik 
pufagini yukorigi kismida divertikul teshigini kurinishi, tsistogrammada kontrast 
moddani divertikulga tushishi kuzatiladi. Bundan tashqari siydikni umumiy 
taxlilida siydik sindromi belgilari aniqlanishi mumkin.
Lipoma va ateromani teri osti yog klechatkasida joylashganligi, 
palg‘patsiyada nisbatan xarakatchanligi va yumshok elastik konsistentsiyaliligi 
uraxus kistasidan farklovchi beligilari xisoblanadi. Bundan tashqari ulg‘tartovush 
tekshiruvida uraxus kistasida uzida suyuklik ushlovchi bushlik aniqlanadi.
Exinokokkda katsoni sinamasi musbat buladi, xamda konda eozonofiliya 
kuzatiladi. 
Uraxus kistasini infektsiyalanganini yukorida kursatilgan joyda joylashgan 
kisilgan kindik atrofi (paraumblikal) churrasi, kizlarda piosalg‘pinks va 
yiringlashgan tuxumdon kistasi, korinni oldingi devorini gematomasi va abstsessi, 
appendekulyar abstsess yoki infilg‘trat bilan xamda yiringlashgan exinokokk 
kistasi bilan kiyosiy tashxislash zarur. Bunday xastaliklar bilan kiyosiy tashxislash 
ancha kiyin buladi. Bunda anamnestik mahlumotlar, ulg‘tratovush tekshiruvi, kon 
taxlillari va obhektiv mahlumotlar yordam berishi mumkin. Boshqa xollarda fakat 
operatsiya vaqtida aniq tashxis kuyiladi.
Agar yiringlashgan uraxus kistasi korin bushligiga yorilib peritonit 
rivojlansa uning sababini operatsiyagacha umuman bilib bulmaydi, bahzan 
operatsiya vaqtida uning asosiy sababini kiyinchilik bilan aniqlanadi.