Fanninng nomi: Neft va gaz konlari mashina va jihozlari

Burg’ulash jarayonida tog’ jinsining tarkibidan kelib chiqqan holatda va uning mustaxkamligiga bog’liq holda bir necha turdagi dolotalardan foydalaniladi.

• Burg’ulash jarayonida tog’ jinsining tarkibidan kelib chiqqan holatda va uning mustaxkamligiga bog’liq holda bir necha turdagi dolotalardan foydalaniladi.

• 3-rasm. Sharoshkali dolotalar (a- 3 sharoshkali, b- 1 sharoshkali)
• 1- konussimon rezba, 2- dolota seksiyalari (qismlari), 3- sharoshka, 4- dolota tayanchi, 5- suyuqlik kanali, 6- dolota tayanchini havo bilan tozalash kanali, 7- dolota tishlari.

• 4-rasm. Parrakli dolotalar (a- 2 parrakli dolota, b- 3 parrakli dolota)
• 1- korpus, 2- dolota parragi, 3- yuvuvchi kanal, 4- dolota tishlari

• Burg‘ilash jarayoni tugallangan, ustki va ichki jihozlari o‘rnatilgan, perforatsiya o‘tkazishga tayyorlangan quduq sxemasi

Turli xil perforatorlar yordamida qatlamni ochish:

• a) o‘qli; b) torpedali; v) kumulyativ; g) suyuqlik-qum aralashmali

Quduqlarni favvora usulida ishlatish

• Qatlam bosimi bilan quduq tubi bosimi orasida farq hosil bo‘lganda, suyuqlik yoki gaz quduqqa qarab harakatlanib, perforatsion teshiklar orqali quduqqa kela boshlaydi.
• Quduq ishga tushgandan keyin qatlam bosimi nisbatan sekin o‘zgara boshlaydi. Agar vaqtning biror oralig‘ida (oy, kvartal) qatlam bosimi deyarli o‘zgarmasa, quduqqa kelayotgan suyuqlik oqimi, shunga o’xshash sharoitlarda, asosan quduq tubidagi bosim kattaligiga bog‘liq bo‘lib qoladi. Qatlam va tub bosimlari orasidagi farq (Pqat-Ptub) depressiya deyiladi.
• Neft va gaz quduqlarini berilgan turli depressiyalarda ishlatish mumkin, demak, suyuqlik va gazning qatlamdagi harakati jadalligini va quduq debitini keng ko‘lamda o‘zgartirish mumkin.

Neft quduqlarning hamma ma’lum ishlatish usullarini ikkita asosiy guruhga ajratish mumkin:

• Neft quduqlarning hamma ma’lum ishlatish usullarini ikkita asosiy guruhga ajratish mumkin:
• -favvorali;
• -mexanizatsiyalashtirilgan.
• Juda katta tabiiy qatlam energiyasi zahiralariga ega bo‘lgan uyumlarda quduqlar favvorali ishlatiladi, bunda qatlam energiyalari nafaqat suyuqlikni qatlam bo‘yicha harakatlanishiga, balki uni yuzaga chiqarishga ham yetarlidir.
• Suyuqlikni yuzaga to‘liq chiqarishga qatlam energiyasi zahiralari yetmasa, quduqlarni mexanizatsiyalashtirilgan usulda ishlatiladi, ya’ni neftni yuqoriga ko‘tarish u yoki bu mexanizm yordamida amalga oshiriladi.