Электроника ва автоматика факультетининг «Радиотехника ва касб таълими» кафедрасида 5522000 – Радиотехника ва 5140900 – Касб таълими ихтисосида таълим олувчи талабалар учун «аналог электрон šурилмалар схемотехникаси»

Takrorlash uchun savollar.

4. 
   SI birliklar tizimi haqida sо‘zlab bering.
   
5. 
   О‘lchash birliklariga qо‘shimchalar deganda nimani tushunasiz?
   
6. 
   О‘lchash birliklarini yozishda nimalarga e’tibor berish lozim?
   

5- SEMINAR. Standartlashtirish. Standartlashtirishning maqsad va vazifalari.

Standartlashtirish bо‘yicha asosiy atamalar va tushunchalar. О‘zbekiston Respublikasida standartlashtirish xizmati.

5.1 Standartlashtirish haqida

Faraz qilaylik, endi dam olay deb, dam olish xonasiga kirib, chiroqni yoqqan edik, lip etib yondi-yu, о‘chdi. Nima qilamiz? Darxol boshka lampochkani olib, almashtiramiz. Xо‘sh, buni nimasi g‘ayri tabiiy? Siz bunda kuygan lampochkani о‘rniga boshqasi aynan,xam kuchlanish buyicha, xam quvvati buyicha, ham о‘lchamlari bо‘yicha tо‘g‘ri kelishini ostida qanchalar inson mehnati yotganligini xech о‘ylab kо‘rganmisiz?

Odatda biz standart bо‘yicha degan iborani kо‘p ishlatamiz.

Xо‘sh standart nima? Smandart sо‘zi inglizcha Standart sо‘zdan olingan bо‘lib, meyor, о‘lcham, andoza degan ma’nolarni bildirib meyoriy xujjat nomi bilan yuritiladi. Standart - bu kо‘pchilik manfaatdor tomonlar kelishuvi asosida ishlab chiqilgan va ma’lum sohalarda eng maqbul darajali tartiblashtirishga yо‘naltirilgan hamda faoliyatning har xil turlariga yoki natijalariga tegishli bо‘lgan umumiy va takror qо‘llaniladigan qoidalar, umumiy qonun-qoidalar, tavsiflar, talablar va usullar belgilangan va tan olingan idora tomonidan tasdiqlangan meyoriy hujjatdir.¹⁴

Standartlar fan, texnika va tajribalarning umumlashtirilgan natijalariga asoslangan va jamiyat uchun yuqori darajadagi foydaga erishishga yо‘naltirilgan bо‘lishi kerak. Standartlar darajasiga qarab, halqaro, mintaqaviy davlatlararo, milliy va korxona miqyosida faoliyat kо‘rsatadi.

Davlat standartlari mahsulotni ishlab chiqish va uni ishlab chiqarishga qо‘yish bosqichida yangi mahsulotlarning yuqori sifatli turlarini yaratish va о‘zlashtirishni tezlashtirishga, ishlab chiqaruvchi, tayyorlovchi va iste’molchi oralaridagi munosabatlarni yaxshilashga yо‘naltirilgan.

Standartlashtirish tizimi yangi buyumga о‘z vaqtida yuqori sifatli loyiha - konstruktorlik hujjatlar berish, korxonaning yangi mahsulotini berilgan sifat kо‘rsatkichlariga asosan tayyorlashni va kerak bо‘lsa mahsulotning ishlab chiqarishdan olib tashlashni belgilaydi.

Standartlashtirish mahsulot muomalada bо‘lganida va sotish bosqichlarida mahsulotni joylashtirish (upakovka)da yaxshi tartib va sharoitlar yaratishga,yuklashga va joylashtirishga,saqlashga ,omborlarda mahsulot sifatini buzilmay saqlashga,transportda olib yurishda, buyumni tarqatish,sotish tashkilotlariga talablar belgilaydi.