Conference proceedings

 Prof. Dr. Rovshan Ibrahimov 
HAVA XƏTTİNİN SİNXRONLAŞDIRILMIŞ VEKTOR ÖLÇMƏLƏRİNƏ 
UYĞUN HESABAT MODELİ 
Balametov Ə.B.,
1
İsayeva T.M.
2
1
Azərbaycan Elmi-Tədqiqat və Layihə Axtarış Energetika İnstitutu,Bakı, Azərbaycan 
[e-mail] 
2 
Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti, Bakı, Azərbaycan 
[e-mail] 
Xülasə. 
Sinxronlaşdırılmış vektor ölçmələrindən (SVÖ) istifadə edərək real vaxt ərzində qərarlaşmış rejimlərin analizi üçün 
hava xəttinin adekvat riyazi modelinin seçilməsi məsələləri araşdırılmışdır. Rejimin analizi dəqiqliyinin yüksəldilməsi elektrik veriliş 
xəttinin real vaxtda effektiv idarə olunmasına imkan verir. Hesabat modellərin xətalarının müqayisəli təhlili 500 kV-lik hava xətti 
nümunəsində yerinə yetirilmişdir. 
Açar sözlər:
sinxronlaşdırılmış vektor ölçmələri, hava xəttinin modeli, tac hadisəsi 
İdaretmənin intellektuallaşdırılması müasir elektroenergetikanın inkişafının əsas tendensiyasıdır. Son zamanlar 
SVÖ-nün (Phasor Measurement Unit-PMU) kompleks kəmiyyətlərinin ölçülməsi, və müvafiq intellektual kompüter 
metodları, hesabat metodları inkişaf etməkdədir [1-2]. Yüksək gərginlikli elektrik veriliş xəttinin (EVX) vəziyyətinin 
modelləşdirilməsi məsələlərində SVÖ-nün ilkin verilənlərinin dəqiqliyinə uyğun olan hesablama modelinin seçmək 
problemi yaranır. Elektroenergetika sistemindəki (EES) EVX-nin rejimlərinin modelləşdirilməsi dəqiqliyi istifadə olunan 
riyazi modellərin və ilkin verilənlərin xətalarına adekvatlığı ilə müəyyən edilir. EVX-nin ilkin verilənlərin vektoruna 
sxem və rejim parametrləri daxildir. Rejim parametrləri qrupunun adekvatlığı məsələsi şübhə doğurmur, çünki EES-də 
rejim parametrlərinin vektorunun komponentləri vəziyyətin qiymətləndirilməsinin məlum metodlarından istifadə etməklə 
teleölçmələrə əsasən təyin edilir [2].