Çolpan’in köŞe yazilari (İnceleme-metiN)

2.2.1.3.
 
İş Vakti, İş Yapma Vakti (1917) 
1917 yılında “Abdülhamid Süleyman” imzası ile “Turån” [Turan] gazetesinde 
yayımlanan bu yazı, daha sonra 1997 yılında “Özbekistån Ädäbiyåti vä San’ati” 
[Özbekistan Edebiyatı ve Sanatı] gazetesinde tekrar neşredilmiştir. 
Çolpan bu yazıda Azerbaycan’ın ünlü tiyatro erbabı ve rejisörü Xontolishskiy 
Ahmad’i eleştirmektedir. Rusya’da yaşamış milyonlarca kişi 300 yıllık ağır bir tacı dipten 
güç bela kurtardı ve kaderi, bir kişinin elinde oyuncak olan milyonlarca insan, zalimin 
elinden kaderini çekip alarak kendi idare etmeye başladı. Çolpan bu durumu Rusya’daki 
Müslümanlar için ikinci bir yaratılma, ikinci bir doğuş, ikinci bir dünyaya geliş olarak 
görmektedir. Bu süreçte Rusya’daki Müslümanların kendilerine “İş vakti, iş yapma 

---

65 
vakti!” sloganını yol gösterici edindiğini ve çok çalıştıklarını dile getiren Çolpan, bu 
dönemde Petersburg, Moskova, Kazan, Ufa, Orenburg, Taşkent, Bakü, Tiflis ve diğer 
şehirlerdeki her bir Müslümanın adalet ve eşitlik için mücadele ettiğinden bahseder. 
Müslüman halkın adalet ve eşitlik için mücadele ettiği sırada Xontolishskiy’in etrafına 
birkaç “artist”i toplayarak tiyatro oyunları sergilemesi Çolpan’a ilginç gelmiş ve bunu 
eleştirmiştir.
Çolpan, tiyatronun ve güzel sanatların ne kadar önemli olduğunu dile getirmiştir. 
Ama bunları özgürce ortaya koymak için de çeşitli mücadeleler gerektiğini söyler. 
Eskiden Rusya’nın böyle olmadığını; açtıkları okulların kapatıldığını, medreselerin 
kapatıldığını, müziklerinin geliştirilmesine izin verilmediğini ve tiyatro eserlerini özgürce 
sergileyemediklerini ancak bunun için canla başla mücadele ettiklerini ve sonuca 
ulaştıklarını anlatır. Xontolishskiy’in ise hiçbir mücadelenin içinde yer almadan bu 
özgürlüklere kavuşmasını ve tiyatro konusunda ki faaliyetlerini eleştirir.