“byudjet hisobi va g’aznachilik”fakulteti “elektron tijorat va raqamli iqtisodiyot” kafedrasi

Axborotlashtirish
  —  yuridik  va  jismoniy  shaxslarning 
axborotga 
boʻlgan
  ehtiyojlarini  qondirish  uchun  axborot  resurslari,  axborot 
texnologiyalari hamda axborot tizimlaridan foydalangan holda sharoit yaratishning 
tashkiliy ijtimoiy-iqtisodiy va ilmiy-texnikaviy jarayoni.
Informatikaga 
tegishli 
ravishda 
axborot 
resurslari 
deyilganda 
avtomatlashtirilgan  axborot  texnologiyalari  va  hizmatlari  bilan  birga 
koʻrib
 
chiqiladigan  axborot  tizimidagi  kutubxona,  arxivlar,  fondlar,  ma’lumotlar  va 
bilimlar bazasi sifatida tashkil etilgan alohida hujjatlar, hujjatlar massivi va fayllar 
tushuniladi. 
Oʻz
  navbatida  hozirgi  kunda 
Oʻzbekiston
  Respublikasida  mavjud 
axborotlar bozorini bir nechta sektorga ajratib 
koʻrish
 mumkin. 
Davlat  axborot  resurslarini  tashkil  etish 
yoʻnalishlari.
  Axborotlashtirish 
sohasidagi davlat siyosatining asosiy 
yoʻnalishlari.
 Davlat axborot resurslari, ba’zi 
mahfiy  axborot  resurlardan  tashqari,  odatda  ochiq  va  umumfoydalaniladigan 
boʻladi.
 
Tashkilot axborot resurslarini shakllantirish manbaalari. Tashkilot doirasida 
vujudga  kelish  manbaasiga 
koʻra
  tashqi  va  ichki  axborotlardan  tashkil  topgan 
axborot resurslariga ega 
boʻladi.
Axborotlar  tavsifiga  bog’liq  holda  tashkilot  tashqi  axborotlarini 
shakllanishidagi bir nechta manbaalari. Davlat va boshqaruv organlari axborotlari. 
Axborot  resurslarini  boshqarish  mohiyati.  Axborotlar  siyosiy  resurs  sifatida. 
Axborotlar harbiy resurs sifatida. Axborotlar halq 
hoʻjaligi
 resursi sifatida. Milliy 
axborot resurslari.  Axborotlar  fan  va  ishlab  chiqarish  resursi  sifatida.  Axborot 
resurslari  iqtisodiy  faoliyatni  axborotlashtirish  asosi.  Axborotlarni  muhim 
turlaridan  biri-iqtisodiy  axborotlardir.  Axborot  resurslarining  tasniflanishi. 
Informatika  sohasiga  xos  axborot  resurslari.  
Oʻzbekistonda
  axborot  bozorini  bir 
nechta  sektorga 
boʻlib
 
koʻrish
  mumkin.  Tadbirkorlik  axborotlari  tuzilishi. 
Tadbirkorlik axborot manbaalari. Tashqi tadbirkorlik axborotlari manbaalari. 
5-
mavzu
. Davlat xizmatlarini shakllantirishning nazariy masalalari
 “Elektron  hukumat”  atama  va  kontseptsiyalarini  paydo 
boʻlishi
  hamda 
asosiy  holatlari. 
Oʻzaro
  hamorlik  turi 
boʻyicha
  “Elektron  hukumat”  modellari. 

---

226
Gartner  Group,  xaloqaro  iqtisodiy  hamkorlik  va  rivojlanish  tashkiloti,  “Elektron 
hukumat” 
toʻg’risidagi
  qonunda  tavsiflanishi.  Elektron   hukumat  tushunchasini 
paydo 
boʻlishi
  va  kontseptsiyalari.  Elektron  hukumat  strategiyasini  yaratish 
holatlari. Davlat — biznes (G2B/B2G). Davlat-davlat (G2G). Davlatlararo elektron 
shaklda munosabatlar 
oʻrnatishga
 imkon beradi. Davla-fuqaro (G2C/S2G).  
Elektron  hukumat  tizimining  fuqarolarga  taqdim  etadigan  imkoniyatlari. 
Davlat  xizmatlariga  murojaatlar  vaqti  qisqaradi.  Turli  davlat  tashkilotlari 
oʻzarohamkorligi
 samaradorligi ortadi. Davlat qonunlari, qoidalari va xizmatlarini 
olish  imkoni  yaratiladi.  Hukumat  faoliyati  shaffofligi  ortadi.  Chet  ellarda 
ishlayotgan fuqarolar ham mamalakat ishlarida faol ishtirok etadi. 
Elektron  hukumat  arxitekturasi  komponentlari.  Yuqori  va  quyi  daraja 
komponentlari.   Raqamli tengsizlik muammolari va ularni echilishi. “E-inclusion” 
kontseptsiyasi.  Raqamli  tengsizlik  alohida  va  butunlay  dunyo  mamlakatlarida 
oʻzini
 namoyon qiladi. 
Elektron hukumatni joriy etish murakkab tashkiliy, iqtisodiy, texnologik va 
ijtimoiy jarayon.