Aziz vatandoshlar !
O'zbekiston halqi ozodlikka
erishganidan beri bir
yil ham o'tgani yo‘q.
Bu - juda qisqa davr.
Biz ozodlikka qon to'kmasdan
erishdik. Ammo bu - haqiqiy
mustaqillik kurashsiz va
mehnatsiz qo'lga kiritiladi,
degani emas.
Mustaqillikni himoya etish,
mustaqillikni mustahkamlash,
mustaqillikni mustahkamlash,
istiqlolni eplash ham zarur.
Islom Karimov
Mustaqillik tuxfa qilinmaydi unga erishiladi.
Mamlakatimiz istiqlolga erishishida
Islom Abdug’aniyevich Karimovning
xizmatlari beqiyosdir.
1601 – yil Jonibek
sulton va
Zuxrabegimlarni
o’gli Boqimuxammad
Buxoro xonligiga
asos soldi.
U asos solgan davlat
175 yil davomida
Shu sulola tomonidan
boshqarildi.
1756 – yil xokimiyatga
Mang’itlar sulolasi
keldi.
Ashtarxoniylar Jo’jixon naslidan bo’lib ,XIV asrning 80
Ashtarxoniylar Jo’jixon naslidan bo’lib ,XIV asrning 80--yillaridan boshlab Ashtarxon uning
yillaridan boshlab Ashtarxon uning
atrofidagi yerlar va xalqlar ustidan hukumronlik qilgan .1556
atrofidagi yerlar va xalqlar ustidan hukumronlik qilgan .1556--yilda Astraxanni Rusiya
yilda Astraxanni Rusiya
bosib olgach ,ashtarxoniylardan Yormuxammadxon oila azolari va qarindosh urug’lari
bosib olgach ,ashtarxoniylardan Yormuxammadxon oila azolari va qarindosh urug’lari
bilan Buxoroga keladi.Ularni Buxoro xoni Iskandarxon izzat ikrom bilan kutib oladi
bilan Buxoroga keladi.Ularni Buxoro xoni Iskandarxon izzat ikrom bilan kutib oladi
.Iskandarxon qizi Zuhrabegimni Yormuhammadxonning o’g’li Jonibek Sultonga
.Iskandarxon qizi Zuhrabegimni Yormuhammadxonning o’g’li Jonibek Sultonga
beradi.Jonibek Sulton Zuhrabegimdan uch o’g’il Dinmuhammad ,Boqi Muhammad,
beradi.Jonibek Sulton Zuhrabegimdan uch o’g’il Dinmuhammad ,Boqi Muhammad,
Vali Muhammad ni ko’rgan .Jonibek Sulton va uning o’g’illari Buxoro xonligida yuksak
Vali Muhammad ni ko’rgan .Jonibek Sulton va uning o’g’illari Buxoro xonligida yuksak
mavqega erishib,Buxoro xonligi viloyatlarida hokim vazifasida faoliyat yuritadilar.1601
mavqega erishib,Buxoro xonligi viloyatlarida hokim vazifasida faoliyat yuritadilar.1601--
yilda Jonibek Sultonning o’gli Boqi Muhammad Buxoro taxtiga o’tkaziladi.Buxoro
yilda Jonibek Sultonning o’gli Boqi Muhammad Buxoro taxtiga o’tkaziladi.Buxoro
xonligi tarixida yangi sulola ashtarxoniylar sulolasi hukmronligi boshlanib 175 yil
xonligi tarixida yangi sulola ashtarxoniylar sulolasi hukmronligi boshlanib 175 yil
davomida mamlakatni shu sulola tomonidan boshqarilgan.Boqi Muhammad
davomida mamlakatni shu sulola tomonidan boshqarilgan.Boqi Muhammad
mamlakatni boshqarishda asosan mamlakatni sarhadlarini jipslashtirishga harakat
mamlakatni boshqarishda asosan mamlakatni sarhadlarini jipslashtirishga harakat
qilgan .1602
qilgan .1602--yilda Eron safaviylariga zarba berib Balxni kuch bilan
yilda Eron safaviylariga zarba berib Balxni kuch bilan
bo’ysundirgan.Ukasi Vali Muhammadni hokim qilib tayinladi.Toshkent uchun qozoq
bo’ysundirgan.Ukasi Vali Muhammadni hokim qilib tayinladi.Toshkent uchun qozoq
sultonlariga qarshi kurash olib borgan.1604
sultonlariga qarshi kurash olib borgan.1604--yilda qozoq xoni Kelimuhammadxonni
yilda qozoq xoni Kelimuhammadxonni
mamlakat hududidan quvib chiqarib Buxoro xonligiga bo’ysindirgan.Boqi Muhammad
mamlakat hududidan quvib chiqarib Buxoro xonligiga bo’ysindirgan.Boqi Muhammad
sultonlariga qarshi kurash olib borgan.1604
sultonlariga qarshi kurash olib borgan.1604--yilda qozoq xoni Kelimuhammadxonni
yilda qozoq xoni Kelimuhammadxonni
mamlakat hududidan quvib chiqarib Buxoro xonligiga bo’ysindirgan.Boqi Muhammad
mamlakat hududidan quvib chiqarib Buxoro xonligiga bo’ysindirgan.Boqi Muhammad
vafot etgach uning ukasi Vali Muhammad taxtga o’tqazildi.Qabila beklari xon
vafot etgach uning ukasi Vali Muhammad taxtga o’tqazildi.Qabila beklari xon
hokimiyatiga bo’ysunmay muxolifatchilikni kuchaytirdilar.Buxorolik amirlar xonga
hokimiyatiga bo’ysunmay muxolifatchilikni kuchaytirdilar.Buxorolik amirlar xonga
qarshi isyon uyushtirganligidan xabar topgan Vali Muhammad asir olinib qatl
qarshi isyon uyushtirganligidan xabar topgan Vali Muhammad asir olinib qatl
etildi.Imomqulixon Toshkent va xonlikning shimoliy
etildi.Imomqulixon Toshkent va xonlikning shimoliy--sharqiy chegaralari uchun
sharqiy chegaralari uchun
qozoqlar,jung’orlar,qalmoqlar,qoraqalpoqlarga qarshi muvaffaqiyatli kurash olib
qozoqlar,jung’orlar,qalmoqlar,qoraqalpoqlarga qarshi muvaffaqiyatli kurash olib
bordi.1613=yilda Toshkentni o’z tasarrufida kiritdi.O’g’li Iskandar Sultonni Toshkent
bordi.1613=yilda Toshkentni o’z tasarrufida kiritdi.O’g’li Iskandar Sultonni Toshkent
hokimi etib tayinladi.Iskandar Sulton aholiga boj xiroj va boshqa soliqlarni ko’paytirib
hokimi etib tayinladi.Iskandar Sulton aholiga boj xiroj va boshqa soliqlarni ko’paytirib
qattiq zulm o’tkazgan.Bunga qarshi Toskentda qo’zg’alon ko’tarildi va Iskandar Sulton
qattiq zulm o’tkazgan.Bunga qarshi Toskentda qo’zg’alon ko’tarildi va Iskandar Sulton
o’ldirildi.Bu voqeadan xabar topgan Imomqulixon Toshkent ustiga qo’shin
o’ldirildi.Bu voqeadan xabar topgan Imomqulixon Toshkent ustiga qo’shin
tortdi.Qo’zg’olonchilar ayovsiz jazolangan.Imomqulixon davrida markaziy davlat
tortdi.Qo’zg’olonchilar ayovsiz jazolangan.Imomqulixon davrida markaziy davlat
hokimiyati nisbatan mustahkamlandi.Xonning o’zi mamlakatning asosiy viloyatlarini
hokimiyati nisbatan mustahkamlandi.Xonning o’zi mamlakatning asosiy viloyatlarini
mulk qilib 12nafar o’g’li,2nafar jiyani va nabirasiga taqsimlab berdi.Bu oqibatta
mulk qilib 12nafar o’g’li,2nafar jiyani va nabirasiga taqsimlab berdi.Bu oqibatta
davlatchilik asoslari zaiflashdi .1645yilda qozoqlar Movarounnahrga yurish qilib
davlatchilik asoslari zaiflashdi .1645yilda qozoqlar Movarounnahrga yurish qilib
Xo’jandgacha yetib keldi.
Xo’jandgacha yetib keldi.
••
borgan.1604
borgan.1604--yilda qozoq xoni Kelimuhammadxonni mamlakat
yilda qozoq xoni Kelimuhammadxonni mamlakat
hududidan quvib chiqarib Buxoro xonligiga bo’ysindirgan.Boqi
hududidan quvib chiqarib Buxoro xonligiga bo’ysindirgan.Boqi
Muhammad vafot etgach uning ukasi Vali Muhammad taxtga
Muhammad vafot etgach uning ukasi Vali Muhammad taxtga
o’tqazildi.Qabila beklari xon hokimiyatiga bo’ysunmay
o’tqazildi.Qabila beklari xon hokimiyatiga bo’ysunmay
muxolifatchilikni kuchaytirdilar.Buxorolik amirlar xonga qarshi isyon
muxolifatchilikni kuchaytirdilar.Buxorolik amirlar xonga qarshi isyon
uyushtirganligidan xabar topgan Vali Muhammad asir olinib qatl
uyushtirganligidan xabar topgan Vali Muhammad asir olinib qatl
etildi.Imomqulixon Toshkent va xonlikning shimoliy
etildi.Imomqulixon Toshkent va xonlikning shimoliy--sharqiy
sharqiy
chegaralari uchun qozoqlar,jung’orlar,qalmoqlar,qoraqalpoqlarga
chegaralari uchun qozoqlar,jung’orlar,qalmoqlar,qoraqalpoqlarga
qarshi muvaffaqiyatli kurash olib bordi.1613=yilda Toshkentni o’z
qarshi muvaffaqiyatli kurash olib bordi.1613=yilda Toshkentni o’z
tasarrufida kiritdi.O’g’li Iskandar Sultonni Toshkent hokimi etib
tasarrufida kiritdi.O’g’li Iskandar Sultonni Toshkent hokimi etib
tayinladi.Iskandar Sulton aholiga boj xiroj va boshqa soliqlarni
tayinladi.Iskandar Sulton aholiga boj xiroj va boshqa soliqlarni
ko’paytirib qattiq zulm o’tkazgan.Bunga qarshi Toskentda qo’zg’alon
ko’paytirib qattiq zulm o’tkazgan.Bunga qarshi Toskentda qo’zg’alon
ko’tarildi va Iskandar Sulton o’ldirildi.Bu voqeadan xabar topgan
ko’tarildi va Iskandar Sulton o’ldirildi.Bu voqeadan xabar topgan
ko’tarildi va Iskandar Sulton o’ldirildi.Bu voqeadan xabar topgan
ko’tarildi va Iskandar Sulton o’ldirildi.Bu voqeadan xabar topgan
Imomqulixon Toshkent ustiga qo’shin tortdi.Qo’zg’olonchilar ayovsiz
Imomqulixon Toshkent ustiga qo’shin tortdi.Qo’zg’olonchilar ayovsiz
jazolangan.Imomqulixon davrida markaziy davlat hokimiyati
jazolangan.Imomqulixon davrida markaziy davlat hokimiyati
nisbatan mustahkamlandi.Xonning o’zi mamlakatning asosiy
nisbatan mustahkamlandi.Xonning o’zi mamlakatning asosiy
viloyatlarini mulk qilib 12nafar o’g’li,2nafar jiyani va nabirasiga
viloyatlarini mulk qilib 12nafar o’g’li,2nafar jiyani va nabirasiga
taqsimlab berdi.Bu oqibatta davlatchilik asoslari zaiflashdi .1645yilda
taqsimlab berdi.Bu oqibatta davlatchilik asoslari zaiflashdi .1645yilda
qozoqlar Movarounnahrga yurish qilib Xo’jandgacha yetib
qozoqlar Movarounnahrga yurish qilib Xo’jandgacha yetib
keldi.Abdulazizxon davrida Xiva xonlarining talonchilik yurishlari
keldi.Abdulazizxon davrida Xiva xonlarining talonchilik yurishlari
kuchaygan .Abdulazizxondan so’ng taxtga o’tirgan Subhonqulixon
kuchaygan .Abdulazizxondan so’ng taxtga o’tirgan Subhonqulixon
davrida ham axvol o’zgarmadi.
davrida ham axvol o’zgarmadi.
••
kiritdi.O’g’li Iskandar Sultonni Toshkent hokimi etib
kiritdi.O’g’li Iskandar Sultonni Toshkent hokimi etib
tayinladi.Iskandar Sulton aholiga boj xiroj va boshqa
tayinladi.Iskandar Sulton aholiga boj xiroj va boshqa
soliqlarni ko’paytirib qattiq zulm o’tkazgan.Bunga qarshi
soliqlarni ko’paytirib qattiq zulm o’tkazgan.Bunga qarshi
Toskentda qo’zg’alon ko’tarildi va Iskandar Sulton
Toskentda qo’zg’alon ko’tarildi va Iskandar Sulton
o’ldirildi.Bu voqeadan xabar topgan Imomqulixon
o’ldirildi.Bu voqeadan xabar topgan Imomqulixon
Toshkent ustiga qo’shin tortdi.Qo’zg’olonchilar ayovsiz
Toshkent ustiga qo’shin tortdi.Qo’zg’olonchilar ayovsiz
jazolangan.Imomqulixon davrida markaziy davlat
jazolangan.Imomqulixon davrida markaziy davlat
hokimiyati nisbatan mustahkamlandi.Xonning o’zi
hokimiyati nisbatan mustahkamlandi.Xonning o’zi
mamlakatning asosiy viloyatlarini mulk qilib 12nafar
mamlakatning asosiy viloyatlarini mulk qilib 12nafar
o’g’li,2nafar jiyani va nabirasiga taqsimlab berdi.Bu
o’g’li,2nafar jiyani va nabirasiga taqsimlab berdi.Bu
o’g’li,2nafar jiyani va nabirasiga taqsimlab berdi.Bu
o’g’li,2nafar jiyani va nabirasiga taqsimlab berdi.Bu
oqibatta davlatchilik asoslari zaiflashdi .1645yilda
oqibatta davlatchilik asoslari zaiflashdi .1645yilda
qozoqlar Movarounnahrga yurish qilib Xo’jandgacha yetib
qozoqlar Movarounnahrga yurish qilib Xo’jandgacha yetib
keldi.Abdulazizxon davrida Xiva xonlarining talonchilik
keldi.Abdulazizxon davrida Xiva xonlarining talonchilik
yurishlari kuchaygan .Abdulazizxondan so’ng taxtga
yurishlari kuchaygan .Abdulazizxondan so’ng taxtga
o’tirgan Subhonqulixon davrida ham axvol o’zgarmadi.
o’tirgan Subhonqulixon davrida ham axvol o’zgarmadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |