Buxoro muhandislik- texnologiya instituti

4.2-rasm. Muloqotdagi jamoaning tarkibi
Muloqotdagi jamoani yana o’zgacha tarzda turkumlash mumkin. Xususan, faoliyat yo’nalishiga ko’ra jamoani quyidagicha turkumlash keng tarqalgan: moliyaviy doiralar, ommaviy axborot vosiatalari vakillari, davlat muassasalari, fuqarolik va mahalliy jamoa vakillari, keng omma, ichki jamoa. Tashkilot faoliyatini umumiy jihatdan olib qaraydigan bo’lsak, u ushbu yuqorida sanalgan jamoa vakillarining ishtiyoqlari, talablari bilan bevosita to’qnashadi, tayinli kelishuvlarga, qarorlarga keladi.
Masalan, har bir tashkilot moliyaviy doira vakillari bo’lmish bank, sug’urta muassasalari, brokerlik firmalari, aksionerlar bilan muloqotda bo’ladi. CHunki tashkilotning moliyaviy holati, aksiyalari kursi yangi loyihalari yuzasidan bevosita mulohaza va muloqot vujudga keladi. Mahalliy jamoa va fuqarolik jamoalari bir-biridan farqlanadi. Mahalliy jamoa – tayinli firma joylashgan manzilgohdagi aholi hisoblanadi. Bu jihat, ayniqsa, transmilliy korporasiyalar faoliyatida yaqqol ko’rinadi. Masalan, IBM korporasiyasining Gonkongdagi bo’limi joylashgan manzildagi mahalliy aholining munosabati.
Fuqarolik jamoalari jumlasiga iste’molchilar himoyasi jamiyatlari, turli yo’nalishlarda tuzilgan harakatlar, fondlar hamda kam sonli millat vakillari himoyasi va hokazolar kiradi. Bu jamoa tashkilot bilan bandlik, ish o’rinlarini tashkil etish, tovarlarni sinash va boshqa bir qator yo’nalishdagi sohalarda muloqotda bo’ladi.
Fuqarolik jamoalari harakati amaliyotda ommaviy axborot vositalari vakillari faoliyatiga aloqadorligini yaqqol sezish mumkin. Xususan, matbuotda diskriminasiya, irqiy cheklashlar, ayollar mehnati, atrof tabiiy muhit himoyasi, ijtimoiy adolat va boshqa turkumlardagi axborot va xabarlar aksariyat miqdorni tashkil etadi. Bu esa, o’z navbatida, firmalarning fuqarolik jamoalari bilan o’ta ehtiyotkor va e’tiborli munosabatlarda bo’lishlarini talab qiladi.
Ichki muloqot guruhiga bevosita tashkilot tarkibida amal qilayotgan rasmiy va norasmiy guruhlarni kiritish mumkin. Masalan, kasaba uyushmasi, direktorlar kengashi vakillari, boshqaruvchilar, ishlayotgan bolali ayollar va xokazolar. Ichki muloqotdagi jamoa manfaatlari va talablarini o’rganish korporasiya madaniyati va turmush tarzining shakllanishida muhim ahamiyat kasb etadi.