Barcha dasturlash tillari kabi Python dasturlash tili ham rivojlanib, zamonga va talabga qarab ishlab chiqaruvchilar tomonidan o’zgarishlar kiritib borilmoqda

not 0 -1
not 78 -79
Misol 5. 512 >> 7 ifodani bajarish natijasini ko’rsating.
512 >> 7 = 4 (0000 0010 0000 0000 ni 7 xona chapga i surish natijasida 0000 0000 0000 0100 ga ega bo’lamiz u o’nli sanoq sistemasida 4 ga teng bo’ladi).
Shuningdek,156 >> 7 = 1 (0000 0000 1001 1100 ni 7 xona o’ngga surish natijasida 0000 0000 0000 0001 ga ega bo’lamiz).


Sonlarni boshqa sanoq sistemalarida ifodalash
Biz hayotda o’nli sanoq sistemasidan foydalanamiz. Dasturlashda ikkili, sakkizli va o’n oltili sanoq sistemalarida ishlashga ham to’g’ri keladi. On asosli sanoq sistemasidan ikkili sanoq sistemasiga bin(), sakkizliga oct(), o’n oltiliga hex() xizmatchi so’zlaridan foydalaniladi.
Misollar.
Mos ravishda ikkili, sakkizli va o’n oltili sanoq sistemasiga o’tkazish quyidagi missolda ko’rsatilgan.
>>> a = 124504
>>> hex(a), natija '0x1e658';
>>> oct(a), natija '0o363130',
>>> bin(a) , natija '0b11110011001011000'


Algoritm tushunchasi
1. Algoritm haqida tushunchasi.
"Informatika" kursining markaziy tushunchalaridan biri algoritm tushunchasidir. Algoritm tushunchasi zamonaviy matematikaning eng keng tarqalgan tushunchalaridan biridir. Unga qat’iy ta’rif berilmaydi, ya’ni uni sodda tushunchalar orqali ifodalab bo’lmaydi.
Kompyuterda biror matematik masalani yechish yoki o’nga dastur tuzish uchun avvalo uning matematik modeli quriladi. Matematik modelini qurish mumkin bo’lgan xar qanday masalani kompyuterda yechish mumkin bo’ladi. Masalaning matematik modeli qurilib, uning yechish usuli tanlanadi. So’ngra tanlangan usul bo’yicha masalaga dastur tuziladi va kompyuterga kiritish amalga oshiriladi. Ushbu bosqichda talab qilingan hisoblash jarayonini etarlicha to’liq, aniq va bir ma’noli tavsiflash zarurati tug’iladi. Mashinaga hisoblash jarayonida paydo bo’lishi mumkin bo’lgan holatlar haqida zarur ko’rsatmalar ham berilishi kerak. Shunday qilib, kompyuterga topshiriq tayyorlanayotganda hisoblash jarayoni yoki kompyuterda bajariladigan ixtiyoriy boshqa amallar ketma-ketligini aniq va to’la tavsiflash zarurati paydo bo’ladi. Ana shu tavsif yechish algoritmi bilan beriladi.
Masalani yechish algoritmini izlash, ishlab chiqish va tavsiflash algoritmlash deyiladi. Algoritm so’zi va tushunchasi IX asrda yashab ijod etgan buyuk alloma Muhammad Muso al-Xorazmiy nomi bilan uzviy bog’liq. Uning arifmetikaga bag’ishlangan «Al jabr va al muqobala» nomli asarining dastlabki betidagi «Dediki Al Xorazmiy» so’zi lotincha ifodasining talaffuzi tufayli algoritm tarzida ifodalanib kelingan. Al-Xorazmiy birinchi bo’lib o’nlik sanoq sistemasining printsiplarini va undagi to’rt amallarni bajarish qoidalarini asoslab bergan. Bu esa hisoblash ishlarini ixchamlashtirish va osonlashtirish imkonini berdi. Bu bilan o’sha davrlarda foydalanib kelingan rim raqamlari va sonlarni so’zlar orqali yozib bajarishdagi noqulayliklarni bartaraf etilishika imkon yaratildi
Algoritm deganda ijrochiga ko’rsatilgan biror maqsadga erishishga yoki berilgan turdagi ixtiyoriy masalaning echilishini ta’minlaydigan ko’rsatmalarning (buyruqlarning) aniq, tushunarli, chekli hamda to’liq tizimi tushuniladi. Algoritmlar faqat hisoblashga oid masalalarga tadbiq qilinmasdan, balki boshqa xarakterdagi masalalarga ham keng qo’llaniladi.