Axmеdova m. A. umumiy muxarrirligi ostida



Download 2,69 Mb.
Pdf ko'rish
bet18/290
Sana30.12.2021
Hajmi2,69 Mb.
#94908
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   290
Bog'liq
falsafa

Asosiy falsafiy fanlar 
Hozirgi  zamon  falsafasi  doirasida  ko‘pincha  quyidagi  mustaqil  sohalarni  ajratishadi: 
falsafa tarixi, ontologiya - borliq to‘g‘risidagi ta'limot, gnoseologiya (epistemologiya) - bilish 


to‘g‘risidagi ta'limot, aksiologiya - qadriyatlar to‘g‘risidagi ta'limot, falsafiy antropologiya - 
inson to‘g‘risidagi ta'limot, ijtimoiy falsafa – jamiyat to‘g‘risidagi ta'limot, mantiq – tafakkur 
qonunlari  va  shakllari  to‘g‘risidagi  ta'limot,  etika  –  axloq  to‘g‘risidagi  ta'limot,  estetika  – 
go‘zallik to‘g‘risidagi ta'limot. 
Shuningdek  tabiatshunoslik  falsafasi,  din  falsafasi,  huquq  falsafasi,  fan  falsafasi,  texnika 
falsafasi,  tarix  falsafasi,  madaniyat  falsafasi,  siyosat  falsafasi,  global  muammolar  falsafasi 
kabi  bugungi  kunda  mustaqil  fan  maqomini  olish  bilan  birbutun    yo‘nalishlarga  ajralgan. 
Ulaning  har  birining  o‘z  tushunish  apparati  hamda  muammoni  hal  qilishning  o‘ziga  xos 
usullari bor. 
U  yoki  bu  falsafiy  fanning  rivojlanish  darajasi  turlichadir.  Ulardan  ba'zilari  (masalan, 
ontologiya) falsafa ibtidosida vujudga kelgan bo‘lsa, boshqalari (global muammolar falsafasi 
yoki texnika falsafasi) XX asr mahsulidir. 
Falsafiy fanlarning mustaqilligi to‘g‘risida gapirganda, mustaqillikning o‘zini nisbiyligini 
nazarda  tutish  kerak.  Falsafiy  fanlar  bir-biridan  uzilib  qolgan  emas,  ular  o‘zaro  yaqindan 
aloqada  va  o‘zaro  bog‘liqdir.  Ularning  negiz  mavzulari  ko‘pincha  bir-biri  bilan  yondosh 
keladi: mantiq va bilish, bilish va din, din va axloq, axloq va san'at va hakozo. Falsafiy fanlar 
ayniqsa,  muayyan  tizimlar  va  oqimlar  doirasida  o‘zaro  aloqador  va  o‘zaro  bog‘liq  bo‘ladi. 
Masalan,  Xegel  tizimida  dialektika  yoki  ruh  fenomenologiyasini  tushunmay  turib,  na  uning 
Mantig‘ini  va  na  uning  Falsafa  tarixini  anglab  bo‘ladi.  Xuddi  shuningdek,  masalan, 
neokonfutsianchilik  va  dzen-buddaviylikda  ontologiya,  bilish  nazariyasi  va  etika  o‘zaro 
aloqadordirlar. 
Falsafiy  bilimlar  tarkibida  fanlarning  ko‘p  xilligi  tabiiy  tizimlilikka  ega.  Shuning  uchun 
falsafa haqida tizim sifatida gapirish mumkin. Falsafaning bir butunligi va tizim xususiyatiga 
egaligi    dunyoning  bir  butunligi  va  yaxlitligidan  kelib  chiqadi.  Umuman  inson  bilimining 
tizim tarzidaligi, uning o‘z tashkiliy tuzilishiga yo‘nalganligi va falsafa predmetining tizimga 
xosligi  shundan  kelib  chiqadi.  Agar  biz  yuqorida  keltirilgan  falsafiy  fanlarning  o‘ziga  xos 
xususiyatlarini tahlil qiladigan bo‘lsak, unda ular orqali falsafa predmetining ko‘p qirraligi va 
naqadar boy ekanligining ifodalanishini ko‘ramiz. 

Download 2,69 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   290




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish