Abdulla qodiriy nomli jizzax davlat pedagogika instituti

2. Adib hikoyalarida davr va qahramon masalasi

Har qanday ijodkorning yaratgan asariga baho berishda, uni g’oyaviy- mazmuniy jihatdan tahlil qilishda davr masalasi yetakchilik qiladi. Chunki ,ijodkor o’zi yashab turgan muhit, davr va siyosat talablariga bo’ysunishga majbur bo’ladi , bu qobiqdan chiqib keta olmaydi. Yuqorida ta’kidlanganidek, hozirgi kunda, aynan mustaqillikdan so’ng ijod ahliga ancha erkinlik berildi, biroq adabiyotga o’tgan asrning 60- yillarida kirib kelgan ijodkorlar , xususan, Shukur Xolmirzayev ijodida ham bu davr ajralib turadi. Nazarda tutilayotgan davr, ya’ni sobiq sho’ro davrida adabiy asarlarga qattiq senzura joriy etilgan, uni vulgar sotsiologizm tamoyillari asosida tekshirish avj olgan edi. Maqsad – jamiyatning ilg’or qatlamini, ziyolilarni yo’q qilish edi. Bu davrda yaratilgan asarlar mazmunan bo’sh, shunchaki majburan yozilganligi sezilib turadigan, badiiy qimmati past bo’lgan asarlar edi. Shunga qaramasdan, qat’iy nazorat va mezonlar borligiga qaramay, ba’zi ijodkorlar adabiyotimizni soxtalikdan qutqarishga, unga yangi hayot olib kirishga , rost yozishga, har qanday mafkuradan holi asarlar yozishga bel bog’ladilar. Bu ijodkorlar orasida Shukur Xolmirzayev ham bor edi.

Shukur Xolmirzayev adabiyotimizga o’z hikoyalari bilan yangi ruh olib kirdi, desak mubolag’a bo’lmaydi.