Abdulla qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika instituti tabiiy fanlar fakulteti

Zomin qo’riqxonasi G’arbiy Turkiston tizmalarining Shimoliy yon-bag’rida joylashgan bo’lib, uning maydoni 15600 gektar. Qo’riqxona iqlimi mo’’tadil, yillik o’rtacha harorat +46°S bo’lib, qishda harorat -6 °S gacha tushib ketadi. Yozda esa harorat +15°S gacha ko’tariladi, ba’zan undan ham yuqori bo’ladi. Hududdagi yillik yog’inlar miqdori 400 mm. ni tashkil qiladi. Zomin qo’riqxonasi tog’ landshaftiga xos o’simliklar, hayvonlar va qushlarni muhofaza qilish maqsadida tashkil etilgan. Hududda archa, terak, tog’ lolasi o’sadi, qushlardan qora laylak, burgut kabi noyob qushlar mavjud. Sut emizuvchilardan qo’ng’ir ayiq, silovsin yashaydi va ular qizil kitobga kiritilgan.
Kitob qo’riqxonasi Zarafshon tog’i yon-bag’rida joylashgan bo’lib, uning maydoni 5378 gektar. Qo’riqxona iqlimi quruq subtropik, yozi issiq va quruq, qishi esa o’rtacha sovuq. Qishda harorat -5 °S gacha tushub ketadi. Yozda esa harorat +18°S gacha ko’tariladi, ba’zan undan ham yuqori bo’ladi. Hududdagi yillik yog’inlar miqdori 600 mm. ni tashkil qiladi. Kitob qo’riqxonasi 300-400 mln. yillar ilgari yashagan hayvonlarning o’zlarini va tog’ jinslarini muhofaza qilish maqsadida tashkil etilgan. Hududda Sharq chinori, Zarafshon archasi, anzur piyozi o’sadi, qushlardan burgut, kaklik kabi noyob qushlar mavjud. Sudralib yuruvchilardan Turkiston ko’zoynakli iloni, echkiemar ko’p uchraydi.
Surxondaryo davlat qo’riqxonasi Ko’hitang tog’ tizmasi yon bag’rida joylashgan. Qo’riqxona iqlimi quruq subtropik, qishi esa o’rtacha sovuq. Yillik o’rtacha harorat +15-18°S bo’lib, qishda harorat -0 °S ni tashkil etgani holda iliq kechadi. Yozda esa harorat +28-30° S gacha ko’tariladi, ba’zan undan ham yuqori bo’ladi. Hududdagi yillik yog’inlar miqdori 300-400 mm. ni tashkil qiladi. Surxondaryo davlat qo’riqxonasi tog’ landshaftidagi endemik o’simliklarni muhofaza qilish maqsadida tashkil etilgan. Hududda sut emizuvchilardan burama shoxli echki, oq tirnoqli ayiq, Turkiston silovsini, to’ng’iz yashaydi. Qushlardan burgut, sudralib yuruvchilardan kapcha ilon (kobra) mavjud.