9-ma’ruza: Transport vositalrida qo`llaniladigan maxsus suyuqliklar O´quv moduli birliklari

9.1-jadval. Tormoz suyuqliklarining asosiy xususiyatlari

Ko`rsatkichlar nomi	Tormoz suyuqliklari nomi
	BSK	«Neva»	«Tom »	«Rosa»
Tashqi ko`rinishi	Cho`kindi va mexanik qo`shimchalarsiz qizil rangdagi bir jinsli tiniq suyuqlik	Cho`kindisiz och sariq rangdagi bir jinsli suyuqlik		Cho`kindisiz och sariq-dan och jigarranggacha bo`lgan bir jinsli tiniq suyuqlik
Kinematik qovushoqligi, mm^2/s -40^0Cda, maksimal 50^0C da, minimal 100^0C da, minimal	2500 9 -	1500 5 2	1500 5 2	1700 5 2
Qaynash harorati, ^0C, minimal	115	195	220	260
51-1524 markali rezi-naning tormoz suyuq-ligida eskirishida hajmini o`zgarishi, %	5-10	2-8	2-8	2-8
Plastinkalar massasini o`zgarishi, mg/sm^2, maksimal: oq tunuka po`lat alyuminiy qotishmaci cho`yan latun mis	0,2 0,2 0,1 0,2 0,4 0,4	0,1 0,1 0,1 0,1 0,4 0,4	0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,2	0,1 0,1 0,1 0,1 0,4 0,4

AJ-12T suyuqligi - avtomobillarning teleskopik tortqi-mushtchali amortizatorlarida keng ishlatiladi. Qovushoqligi past mineral moyga kremniy-organik birikmalar, shuningdek yemirilishga va oksidlanishga qarshi qo`shilmalar qo`shib tayyorlanadi. U yuqori harorat va bosimda barqaror ishlaydi, yaxshi issiqlik va mexanik turg`unlikka ega. Bu suyuqlik zichlash detallari moy ta`siriga chidamli rezinadan tayyorlangan tizimlarda ishlatiladi. U -50 dan Q 60⁰C gacha bo`lgan harorat oralig`ida amortizatorlarni ishonchli ishlashini ta`minlaydi.
MGP-10 moyi - avtomobillarning gidravlik amortizatorlarida barcha mavsumlarda ishlatish uchun mo`ljallangan bo`lib, transformator moyi, silikon suyuqligi, hayvonot moylari, oksidlanishga va ko`pirishga qarshi qo`shilmalar aralashmasidan iborat. MGP-10 moyi teleskopik amortizatorlarning yeyilishiga qarshi turg`unligini ta`minlay olmaganligi tufayli ularni o`rniga MGP-12 moyi ishlab chiqarilmoqda. Amortizator suyuqligining asosiy xususiyatlari 9.2-jadvalda keltirilgan.
AU urchuq moyi. past haroratli va yeyilishga qarshi yaxshi xossalarga ega. Mo``tadil iqlimli hududlarda AJ-12T o`rniga yuk avtomobillarda ishlatilishi mumkin.
Turbina 22 va transformator moylarining aralashmasi. Maxsus amortizator suyuqliklari bo`lmagan hollarda ularni 1:1 nisbatda aralashtirib AJ-12T suyuqligining o`rnini bosuvchi moy sifatida ishlatiladi. Turbina moyi bo`lmaganda, moylash xossasini oshirish uchun sanoat moy qo`shish mumkin. Transformator moyidan sof holda amortizator suyuqligi sifatida foydalanish tavsiya etilmaydi, chunki u yeyilishga qarshi xossalarga ega emas.
Xorijda amortizator suyuqligi sifatida quyidagi firmalar tomonidan ishlab chiqariladigan suyuqliklardan foydalaniladi: Shell - Aeroshell 1, Bp firmasi - Bp Aero Hydraulic 2, ESSO firmasi - Aviation utility oil, DEF 2901 A.