7-sinf Sana

Sana : 29.04.2020

Mavzu : Anorganik moddalarning asosiy sinflari orasidagi genetik bog’lanish

O‘qituvchi: Sevara Xasanova

Mavzu bayoni:

Oddiy moddalardan murakkab moddalar olish mumkin: 4P + 5O₂ = 2P₂O₅ C + 2H₂ = CH₄

Murakkab moddalardan oddiy moddalar olish mumkin: 2HgO → 2Hg + O₂ 2H₂O → 2H₂ + O₂

Oksidlardan asos, kislota va tuzlarni olish mumkin: Na₂O + H₂O = 2NaOH SO₃ + H₂O = H₂SO₄

Asolardan oksid va tuzlarni va aksincha oksid va tuzlardan asoslarni olish mumkin :

Fe(OH)₂ → FeO + H₂O Cu(OH)₂ + 2HCl = CuCl₂ + 2H₂O CaO + H₂O = Ca(OH)₂

Kislotalardan oksid va tuzlar yoki aksincha oksid va tuzlardan kislotalar olish mumkin:

H₂SiO₃ → SiO₂ + H₂O HNO₃ + NaOH = NaNO₃ +H₂O P₂O₅ + 3H₂O = 2H₃PO₄

Reaksiya tenglamalari bilan ishlash:

• 
  P → P₂O₅ → H₃PO₄ →Na₃PO₄ →Ca₃(PO₄)₂
  
• 
  Mg → MgO → Mg(OH)₂ → Mg₃(PO₄)₂
  
• 
  Ca → Ca(OH)₂ → CaCO₃ → CaO → CaCO₃
  

4P + 5O₂ = 2P₂O₅ P₂O₅ + 3H₂O = 2H₃PO₄ H₃PO₄ + 3NaOH = Na₃PO₄ + 3H₂O

2Na₃PO₄ + 3CaCl₂ = Ca₃(PO₄)₂ + 6NaCl

Uyga vazifa: 143-betdagi savol va topshiriqlarga javob yozish.

__________________________________________________________________________________

• 
  Sana : 04.05.2020
  

Mavzu : Anorganik birikmalarning eng muhim sinflariga oid masalalar yechish

O‘qituvchi: Lobar Boboqulova

Mavzu bayoni:

• 
  Masala: Nordon tuz hosil bo’lishi uchun 28 gramm KOH bo’lgan eritmaga necha gramm vodorod sulfid yutilishi kerak?
  

28g xg

KOH + H₂S = KHS + H₂O 28 — x

M(KOH) =56 M(H₂S) = 34 56 — 34 x = 17 g

Javob:_Mg___Masala'>Javob:_12g___Masala'>Javob:_17_g___Masala'>Javob: 17 g

• 
  Masala: Tarkibida 10 gramm NaOH bo’lgan eritmaga 32,7 gramm 30% li sulfat kislota eritmasi qo’shilganda qanday tuz va necha gramm hosil bo’ladi?
  

10g 9,8g xg

NaOH + H₂SO₄ = NaHSO₄ + H₂O

40 98 120

M(H₂SO₄) = 32,7 * 0,3 = 9,8g n(NaOH) = 10/40 = 0,25 mol n(H₂SO₄) = 9,8/98= 0,1 mol

m(NaHSO₄) = (9,8*120)/98 = 12g

Javob: 12g

• 
  Masala: Quyidagi genetik bog’lanishni amalga oshiruvchi reaksiya tenglamalarini yozing.
  

Fe → FeCl₂ → FeSO₄ → Fe(OH)₂ → FeO → Fe
Uyga vazifa: Quyidagi genetik bog’lanishni amalga oshiruvchi reaksiya tenglamalarini yozing.

P → P₂O₅ → H₃PO₄ → Ca₃(PO₄)₂

__________________________________________________________________________________

• 
  Sana : 04.05.2020
  

Mavzu : Ekvivalentlik qonuniga doir masalalar yechish

O‘qituvchi: Lobar Boboqulova

Mavzu bayoni:

Ekvivalentlik qonuni – kimyoviy reaksiyalarda moddalar o’z ekvivalentliklariga proporsional miqdorda reaksiyaga kirishadi. Massalar nisbati ekvivalentlar nisbatiga tengdir. m₁ / m₂ = Э₁/Э₂

Masalan, 1 g vodorod 8 g kislorod bilan to’liq reaksiyaga kirishadi. Yoki 8 g kislorod 9 g alyuminiy bilan reaksiyaga kirishadi. Agar qaysidir moddadan ortiqcha olingan bo’lsa, shu moddadan ortib qoladi. Oddiy va murakkab moddalar ekvivalentlarini topishni bilgan holda ekvivalentlik qonuni asosida masalalar ishlaymiz. Shu o’rinda hajmiy ekvivalent haqida bilissh muhimdir. Vodorodning hajmiy ekvivalenti 11,2 litrga teng, kislorodning hajmiy ekvivalenti 5,6 litrga teng.

2 g vodorod ________ 22,4 litr 32 g kislorod _______ 22,4 litr

1 g vodorod ________ x = 11,2 litr 8 g kislorod ________ x = 5,6 litr

• 
  Masala: 4,8 g metall suyultirilgan sulfat kislotada erib, metall (II) – sulfat tuzini va 4,48 litr vodorodni hosil qildi. Reaksiya uchun qaysi metal olingan?
  

4, 8g 4,48l

Me + H₂SO₄ = MeSO₄ + H₂↑

Xg 11,2 l X = (4,8 * 11,2) / 4,48 = 12 m = 12*2 = 24

Javob: Mg

• 
  Masala: Bir xil miqdordagi metall 0,4 g kislorodni yoki 3,995g galogenni biriktirib olishi mumkin. Galogenni toping.
  

0,4g 3,995g

Me + O₂ = Me + Gal. =

0,4g _________ 3,995g

8g _________ x x = (8*3,995) / 0,4 = 79,9=80

Javob: Br

• 
  Masala: 245g 10% li kislota eritmasini neytrallash uchun 20g NaOH sarf bo’ldi. Kislotaning ekvivalent massasini toping.
  

24,5g 20g

Kislota + NaOH

x 40 24,5 — 20g

m_erit = 245g m_m = (245*10) / 100 = 24,5 g x — 40

C% = 10%

m_m =? x = (24,5 *40)/20 = 49g

Javob: 49g

• 
  Masala: 315g 10% li kislota eritmasini meytrallash uchun 28g KOH sarf bo’ldi. Kislotaning ekvivalent massasi nechaga teng?
  
• 
  Masala: 0,2 g kislorod va 3,17 g galogen bilan bir xil miqdorda birikadi. Galogenning ekvivalent massasini aniqlang.
  

Uyga vazifa: Ekrandagi 4-5-masalalarni yechish

__________________________________________________________________________________

Narbayeva F.K.