7-mavzu. Tarixiy jarayonda jamiyatning madaniy va ma’naviy qadriyatlari. Jamiyat va tarix falsafasi. Reja


kabi insonlar yashashini unutmaslik kerak



Download 313,67 Kb.
Pdf ko'rish
bet19/24
Sana29.12.2021
Hajmi313,67 Kb.
#83955
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   24
Bog'liq
7-mavzu lotin (Автосохраненный)

kabi insonlar yashashini unutmaslik kerak.  

Tarixning  ma’nosi.  «Tarixning  olg’a  qarab  borishi  (progress)  konsepsiyasiga 

ko’ra,  jamiyat  borgan  sari  yaxshilanib,  rivojlanib  boradi.  Shuning  uchun  ko’p 

qayg’uurishning  hojati  yo’q.  Tarix  muqarrar  ravishda,  ertami  –  kechmi, 

mukammallashgan,  har  tomonlama  rivojlangan  jamiyatga  keladi.  Odamlar  hyech 

qanday  muammosiz  farovon  hayotga  yetib  keladi»,-deb  fikrlangan  yaqin 

o’tmishimizda.  Bunda  tarixning  asl  ma’nosi  ikkinchi  o’ringa surib  qo’yilgan  edi. 

Biroq  tarixiy  taraqqiyot  jarayoni  shuni  ko’rsatdiki,  tarixning  olg’a  qarab  borishi 

ta’minlanmadi va kafolatlanmadi. 

XX  asrdagi  jahon  urushlari  ko’p  vayronagarchilikka  olib  keldi.  Millionlab 

qurbonlar,  rahmsiz  diktatorlik,  totalitarizm,  ommaviy  genosid  (u  yoki  bu  xalqni 

yo’q  qilib  tashlash)  odamlarning  ommaviy  qashshoqlashuvi  kabi  hodisalar  asr 

fojiasi  bo’ldi.  Jahon  urushlari,  vayronagarchiliklar,  insoniyatning  yer  yuzidan 

yo’qolib  ketishi  mumkinligi  kabi  masalalar  jamiyatning  olg’a  qarab  ketishiga 

kafolat bermas edi. Jamiyatning bir butun taraqqiyoti masalasiga ham shubha bilan 

qaraydigan  bo’ldilar.  Haqiqatdan  ham  odamlar  mehnat  qildilar,  o’z  asrining 

fidoiysi  sifatida,  jismoniy  va  aqliy  faoliyatda  bo’ldilar.  Yangi  texnika,  yangi 

moddiy  ne’matlar  yaratdilar.  Biroq  odamlar  ahvoli,  avlodlari  hayoti 



yaxshilanmoqdami? degan savol maydonga endi tashlandi. 


Keyingi  uch  yuz  yil  ichida  odamlarning  moddiy  ahvoli  o’ttiz  martta  oshishi 

uchun imkoniyat tug’ildi, hamma narsa o’zgardi, faqat insonning o’zida o’zgarish 

bo’lmadi, 

K. Yaspers 

Hayotda yomonlik borgan sari ortib bordi. Adolatsizlik, ma’naviy qashshoqlik 

ham  avjiga  chiqdi.  Ana  shunday  sharoitda  odamlarning  baxtli  hayot  kechirishi 

mumkinmi, degan savolni maydonga tashladi nemis faylasufi K Yaspers. Shuning 

uchun  faylasuflar  o’z  nigohlarini  tarixning  mavjudligini,  uning  abadiyligini 

kafolantiradigan  zamonga  qaratdilar.  Bu  tarixning  ma’nosini  anglash  zarurati 

edi. 

Biroq  tarixning  ma’nosini  aniqlash  juda  mushkul  masala.  Faylasuflar  yech 

qachon  oson  yo’ldan  bormagan.  Hozirgi  zamon  falsafasi  X1X  asr  falsafasidan 

farqli  o’laroq  ijtimoiy  hayot,  tarix  murakkab,  ko’p  qirrali  jarayon  bo’lib,  uning 

yo’nalishini  oldindan  bilish  qiyin  ekanligini  anglab  yetdi.  Faylasuflarning 

ko’pchiligi  tarixning  taqdirini  shaxs  taqdiri  bilan  bog’liq  holda  o’rgandilar.  Uni 

turli  tomondan  tekshirishda  N.  Berdyayev,  K.  Yaspers,  J.  Maritiyen  va 

boshqalarning  xizmatlari  katta.  Dastavval,  ijtimoiy  tarix  insonlar  tarixidan 




Download 313,67 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   24




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish