Darsning mavzusi: I-bob. MODDA TUZULISHI HAQIDA DASTLABKI
Modda tuzilishi haqida demokrit Ar –Roziy, Beruniy va Ibin Sino malumotlari.
Darsning maqsadi :
Talimiy maqsad: O’quvchilarga modda tuzilishi haqida tushguncha berish.
Tarbiyaviy maqsad: O’quvchilarni tabiatga bo’lgan muhabbatini o’yg’otish, Tabiatni asrab avaylashga o’rgatish.
Rivojlantiruvchi maqsad: O’quvchilarni mustaqil fikrlashga o’rgatish,nutq madaniyatini o’stirish.
II.Dars turi: Maruza
III.Dars jixozi: Darslik , tarqatma materiallar.
IV. Darsning xronologik tuzilishi:
№
|
Dars bosqichlari
|
Vaqt
|
1
|
Tashkiliy qism
|
3
|
2
|
O’tilgan mavzuni so’rash
|
10
|
3
|
Yangi mavzuni tushuntirish
|
15
|
4
|
Darsni mustaxkamlash
|
10
|
5
|
O’quvchilarni baxolash
|
5
|
6
|
Uyga vazifa.
|
2
|
Darsning borishi
1.Tashkiliy qism: O’quvchilarni darsga jalb qilish. Salomlashish.Yuqlama qilish.Dunyo yangiliklaridan xabardor qilish
2. O’tilgan mavzu bayoni: Takrorlash
3.Yangi mavzuning bayoni:
Siz kundalik turmushda choy qaynatish uchun idishga suv solib, uni isita boshlasangiz, undan bug' chiqa boshlaganini ko'rasiz. Birozdan so'ng qaynaydi va qaramasangiz qurib qoladi. Qishda tashqarida qoldirilgan suv muzlab qoladi. Suv nima sababdan bug'lanib ketdi? Suv va muz tuzilishida qanday farqlar bor? Shu kabi savollar insoniyatni qadimdan qiziqtirib kelgan. Modda tuzili- shi haqidagi dastlabki tushunchalar yunon olimi Demokritga. (miloddan awalgi 460—370-y.) tegishli edi. Unga ko'ra hamma narsalar juda mayda zarrachalar — «atom»lardan tashkil topgan/ Moddaning eng kichik zarrachasi atom bo'laklarga bo'linmaydi deb qaralgan, Atom so'zi ham yunoncha «bo'linmas bo'lakcha» degan ma'noni bildiradi. Demokritning bu haqda yozgan asari bizgacha yetib kelmagan. Uning fikrlari boshqalarning yozgan asarlarida keltiriladi.Demokritning bu ta'limotini keyinchalik ko'pgina olimlar rivojlantirdilar. Jumladan, yurtdoshlarimiz bo'lgan buyuk mutafakkirlardan Rozy, Beruniy va Ibn Sinoning ijodida ham bu sohada ishlar mavjud.Modda tuzilishi haqidagi daslabki malumotlar, tushunchalar yunon olimi Demokritga tegishli edi. Unga kora hamma narsaalar juda maydazarrachalar – atomlardan tashkil topgan . Moddaning eng kichik zarrasi atom bo’laklarga bo’linmaydi dab qaralgan atom so’zi ham yunoncha bo’linmas bo’lak degan manoni anglatadi.
Uning fikirlari
Hech narsa yo’qdan bor bo’lmaydi. Bordan esa yo’q bolmaydi. Barcha o’zgarishlar bo’laklarning qo’shilishi va parchalari orqali yuzaga keladi.
Tasodifan hechnarsa paydo bo’lmaydi. Balkiy bazi bir sabab vaziyatdan bo’ladi va boshqa fikirlar
Do'stlaringiz bilan baham: |