40-модда. Юридик шахсларнинг турлари [СПиТ

18. Тадбиркорлик фаолиятини қандай ташкилий-ҳуқуқий шаклларида олиб бориш мумкин?
19. Тадбиркорлик фаолияти субъектлари учун иқтисодий низоларни ҳал қилишда судгача бўлган жараён қандай рол ўйнайди?
Mediatsiya, savdo-sanoat palatasi
20. Тадбиркорлик фаолиятида иш муомаласи одатларига риоя этилиши мумкинми? Мисоллар келтиринг.
Ha, FK 6-modda.
6-модда. Иш муомаласи одатлари. Маҳаллий одат ва анъаналар
[СПиТ:
1.Қонунчилик / Иш муомаласи одати]
Тадбиркорлик фаолиятининг бирон-бир соҳасида вужудга келган ва кенг қўлланиладиган, қонун ҳужжатларида назарда тутилмаган хулқ-атвор қоидаси, бирон-бир ҳужжатда ёзилганлиги ёки ёзилмаганлигидан қатъи назар, иш муомаласи одати деб ҳисобланади.
Фуқаролик қонун ҳужжатларида тегишли нормалар бўлмаган тақдирда, бу муносабатларни тартибга солишда маҳаллий одат ва анъаналар қўлланилади.
Тегишли муносабат иштирокчилари учун мажбурий бўлган қонун ҳужжатлари нормаларига ёки шартномага зид бўлган иш муомаласи одатлари, маҳаллий одат ва анъаналар қўлланилмайди.

21. Тадбиркорлик фаолияти субъектини банкрот деб эълон қилиш учун қандай асослар мавжуд?
Bankrotlik t-da qonun
4-модда. Банкротлик аломатлари
Қарздорнинг пул мажбуриятлари бўйича кредиторлар талабларини қондиришга ва (ёки) мажбурий тўловлар бўйича ўз мажбуриятини бажаришга қодир эмаслиги, агар тегишли мажбуриятлар ва (ёки) тўловлар мажбурияти юзага келган кундан эътиборан уч ой давомида қарздор томонидан бажарилмаган бўлса, унинг банкротлик аломатлари деб эътироф этилади.
Bankrotlikning asosiy belgilari o‘zgardi, yuridik shaxs va yakka tartibdagi tadbirkorlarning nochorligi tushunchalari bir-biridan farqlandi. Mazkur o‘zgartirishlarni hayotning o‘zi, iqtisodiyotda ro‘y berayotgan islohotlar taqozo etmoqda. Shuning uchun bankrotlik instituti bozor iqtisodiyotiga o‘tayotgan har qanday mamlakat davlat huquqiy tuzilishining uzviy bo‘g‘ini ekanligi tabiiydir.

Tijoratchi tashkilot bo‘lgan yuridik shaxs davlat korxonasidan tashqari, shuningdek matlubot kooperativi yoki ijtimoiy fond shaklida ish olib borayotgan yuridik shaxsning kreditorlar talablarini qondirishga qurbi yetmasa, sudning qaroriga muvofiq u nochor (bankrot) deb hisoblanishi mumkin. (O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining 57-moddasi)

Qarzdorning pul majburiyatlari bo‘yicha kreditorlar talablarini qondirishga va (yoki) majburiy to‘lovlar bo‘yicha o‘z majburiyatlarini bajarishga qodir emasligi, agar tegishli majburiyatlar va (yoki) to‘lov majburiyati yuzaga kelgan kundan e’tiboran uch oy davomida qarzdor tomonidan bajarilmagan bo‘lsa, bankrotlik alomati deb e’tirof etiladi.

Qarzdor – pul majburiyatlari bo‘yicha kreditorlarning talablarini qondirishga va (yoki) majburiy to‘lovlar bo‘yicha o‘z majburiyatini bajarishga qodir bo‘lmagan yuridik shaxs yoki yakka tartibdagi tadbirkor. Kreditorlar – qarzdor pul majburiyatlari bo‘yicha va (yoki) majburiy to‘lovlar majburiyatini bajarish bo‘yicha qaysi yuridik yoki jismoniy shaxs oldida javobgar bo‘lsa, ayni shu yuridik yoki jismoniy shaxslar.

Bankrotlik to‘g‘risidagi ish bankrotlik alomatlari mavjud bo‘lgan taqdirda, agar qarzdor yuridik shaxsga nisbatan jami talablar eng kam ish haqining besh yuz karrasini tashkil etadigan bo‘lsa, qarzdor yakka tartibdagi tadbirkorga nisbatan esa eng kam ish haqining kamida o‘ttiz karrasini tashkil etadigan bo‘lsa, iqtisodiy sud tomonidan qo‘zg‘atilishi mumkin.