4-Ma’ruza: Neft va gaz qazib chiqarishda ShChN larning innovatsion turlarini tarkibi va ishlash prinsipi.(4 soat) Reja

S₀




R S_pl


B V


R_suyuk
A  G


R _sht ђ_sht+ђ_kud
S

4.- Rasm. Normal dinalyugramma

---Rasmdan kurinishiga shtanga kolonnasining yuqoriga ќarakati boshlanguncha (A nuqta) nasosning ikkala klapani ќam epik. YUqoriga ќarakat boshlanishida plunjer ќarakati boshlanguncha shtangalar biroz uzayib, nasos - kompressor quvurlari qisman qiskaradi (deformatsiya yigindisi ђ_sht + ђ_kuv).
Plunjer ќarakati AB - kuchlanishni qabul qilish chiziђi bilan belgilanadi. Bb chiziђi deformatsiya yiђindisiga teng.. B nuktasidan boshlab plunjerning silindrga nisbatan ќarakati boshlanadi. Bunda suruvchi klapan ochilib silindrga suyuqlik o‘ta boshlaydi. V nuqtasi plunjerning to‘la ko‘tarilganligini bildiradi. Balansirning pastga ќarakatida shtangalar eski ќolatigacha qiskarib nasos- kompressor quvurlari esa qanchagadir uzayadi (VG chiziђida G₂-deformatsiya ђ_sht+ ђ_kuv yig’indisi). G nuqtasidan boshlab ќaydovchi klapan ochiladi va plunjer silindrning pastki nuqtasigacha (A) ќarakat qiladi. SHu bilan balansirning bir sikl ќarakati tugaydi. Bu sikl davomidagi barcha o‘zgarishlarni dinamogramma shaklidan taќlil qilish mumkin. YA’ni real-amaliy dinamogrammaga qarab nasosning ishdan to‘xtaganligi, shtanga kolonnasining uzilganligi nasosning tiqilib qolishi, klapanlardan suyuqlikning chekkaga oqishi silindrning to‘la ќajm bo‘yicha to‘lmasligi va shukabi barcha nasos ќolatlarini aniqlash mumkin. Nasos ishlamasligi eki emon ishlashi sababi aniqlagandan so‘ng bu kamchilikni bartaraf qilish choralarini ko‘rish mumkin.


Mehnatni muќofaza qilish va atrof muќitni muќofaxza qilish
tadbirlari
Shtangali chuqurlik nasoslarini ishlatadigan shaxslaring ishi tebratma dastgoќ va uning ќarakatlanuvchi qismlari bilan boђliq bo‘ladi. SHuning uchun texnika xavfsizligi qoidalari birinchi navbatda uskunaning ќarakatlanuvchi qismlarini to‘sib qo‘yish va mexanizmlarning mustaќkamligini ta’minlashni talab qiladi.
Ќamma turdagi tebratma dastgoќlarning krivoship - shatun mexanizmi va tasmali uzatgichlari albatta to‘silishi shart.
Tebratma dastgoќ shkivini qo‘lda aylantirish eki uni lom erdamida quvur qo‘yib to‘xtatish (tormozlash) qat’iyan ta’qiqlanadi.
Krivoship - shatun mexanizmini barmoqlarini o‘zgartirishda uni tebratma dastgoќ ustuniga mustaќkam qotirish zarur.
Tebratma dastgoќni ishga tushirishdan avval, reduktorning tormozlanmaganligi, to‘siqlar mavjudligi va ќavfli zonada odamlar yo‘qligiga to‘la ishonch ќosil qilish kerak.
Tebratma dastgoќ dvigateli va tormozi bilan ishlash uchun maќsus to‘siqli maydoncha bo‘lishi kerak.
Tasmani echish eki qo‘yish faqat elektroyuritgich surish orqali bajariladi. Bu ishni richag erdamida bajarish mutlaqo mumkin emas.
Tebratma dastgoќning ayrim qismini almashtirishda eki uni moylashda dastgoќ albatta to‘xtalishi kerak.
Arqonli eki zanjirli podveskani balansirdan ko‘rib almashtirishga ruxsat berilmaydi.