2. Sotish to`g`risidagi shartnoma va yollash to`g`risidagi shartnoma



Download 154 Kb.
bet8/10
Sana19.01.2023
Hajmi154 Kb.
#900458
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
shuxrat99

To`rtinchidan, yollash to`g`risidagi shartnomani amalga oshirish uchun empatiya normasi talab etilmaydi. «Prinsipal» mukofotning «agent» rozi bo`ladigan eng past darajasini bilishi kifoya qiladi. Unda ikkala tomon ham shartnoma yordamida o`zining foydaliligini oshiradigan, «simmetrik barqarorlik» (reciprocal viability) mezoniga javob beruvchi sotish to`g`risidagi shartnomadan farqli o`laroq, yollash to`g`risidagi shartnoma simmetrik barqarorlikni nazarda tutmaydi. Bir tomondan, yollash to`g`risidagi shartnomani amalga oshirishdan yutuqni taqsimlash nosimmitrik xususiyatga ega. Ikkinchi tomondan - hatto «agent»ga o`z huquqlarini «prinsipal»ga topshirganlik uchun to`lanadigan kompensatsiya «gorizontal bo`yicha» emas, faqat «vertial bo`yicha» munosabatlarga taalluqli. Yollash to`g`risidagi shartnoma bir necha «agent»ga amal qilingan hollarda ular o`rtasidagi munosabatlar «prinsipal»ga murojaat etish orqali tartibga solinadi va shuning uchun simmetrik barqarorlikka erishishga yo`naltirilmagan.

Va nihoyat, qonunga bo`ysunish me’yoriga zarurat yo`q, chunki shartnomani amalga oshirish yuzasidan kelib chiqadigan nizolar umuman qonunga bo`ysunish orqali hal etilmaydi. Yollash to`g`risidagi shartnomaning bajarilishi bilan bog`liq barcha masalalar «ichki hakam» - «prinsipal» tomonidan hal etiladi.

Shu tariqa «prinsipal» va «agent»ning yoritilgan o`zaro munosabatlarini tartibga soluvchi me’yorlar yig`indisi buyruqbozlik iqtisodiyoti konstitutsiyasini eslatadi. Lekin, bu tasodif emas. Neoinstitutsional nazariya asoschisi, Nobel mukofotining lauriyati Ronald Kouz o`zining «Firma tabiati» maqolasida buyruqbozlik asosiga ega bo`lgan iqtisodiy munosabatlar bozor tizimining ichida ham mavjud, degan xulosaga keladi. «Bizning iqtisodiyotda rejalashtirish mavjud... Firma ichida... bozor transaksiyalariga barham berilgan, almashuv transaksiyalariga ega bo`lgan murakkab bozor tuzilmasining rolini esa tadbirkor-muvofiqlashtruvchi o`ynaydi, u ishlab chiqarishni ham boshqaradi».

Boshqacha aytganda, buyruqbozlik iqtisodiyoti konstitutsiyasi nafaqat tarixiy jihatdan qiziqish uyg`otadi, balki u alohida tuzilmalar - yollash to`g`risidagi shartnoma asosida yuzaga keladigan tashkilotlar doirasida munosabatlarni tartibga soladi. Tashkilot deganda biz «ta’riflanadigan chegaralarga ega bo`lgan va maqsadlarga yoki ishtirokchi a’zolar tomonidan taqsimlanadigan maqsadlar yig`indisiga erishish uchun faoliyat ko`rsatuvchi muvofiqlashtirish birligi»ni tushunamiz. Firmalar (muvofiqlashtirishning iqtisodiy birliklari), kasaba uyushmalari, siyosiy partiyalar, universitetlar, foyda ko`rmay ishlovchi tashkilotlar va ko`plab boshqa «muvofiqlashtirish birliklari» tashkilotlar hisoblanadi. Ushbu ta’rifdan tashkilotning uchta asosiy xususiyati kelib chiqadi.


  1. Download 154 Kb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish