2. Gidrаvlikа аsоslаri. Suyuqliklаrning аsоsiy fizik xоssаlаri

Nasosning ish unumdorligi. Porshenning bir marotaba borib kelish vaqti ichida uzatilgan suyuqlik miqdori nasosning ish unumdorligi deyiladi.
Porshenli (plunjerli) nasosning haqiqiy ish unumdorligi (m³/sek) quyidagi tenglama yordamida aniqlanadi:
Q = _v F s n z, (14-18)
bu yerda _v- hajmiy uzatish koeffitsienti, odatda 0.85÷0.95; F- porshenь yoki plunjerning ko’ndalang kesim yuzasi, m²; S- porshenь (plunjer) yo’li, m; n- krivoship-shatunli mexanizmning aylanish chastotasi, s^-1; z - porshenlar (plunjerlar) soni.
Nazorat savollari
1.Ishlash printsipiga ko’ra nasoslarni qanday guruhlarga ajratish mumkin? 2.Nasoslar ishini tavsiflovchi qanday kattaliklarni bilasiz? Ularga ta’rif bering. 3.Nasos bosimini qanday aniqlash mumkin?
4.Nasosning so’rish balandligi qanday hisoblanadi?
5.Ishlab turgan nasos qurilmasi bosimini qanday qilib aniqlash mumkin? 6.Kavitatsiya hodisasini tushuntirib bering. Uning salbiy natijalari haqida nimalarni bilasiz?
7.Haydalayotgan suyuqlik haroratini nasosning so’rish balandligiga ta’sirini tushuntirib bering.
8.Nasos elektrodvigateli quvvatini qanday hisoblash mumkin?
9.Porshenli nasosning ishlash printsipini tushuntirib bera olasizmi? Havo qalpoqchalari nasosning ishiga qanday ta’sir ko’rsatadi?
10.Porshenli va plunjerli nasoslarning asosiy kamchilliklarini qanday izoxlaysiz? Bu turdagi nasoslar yordamida suyuqliklarni bir maromda uzatish uchun qanday tavsiyalar mavjud?


13-Mavzu: Markazdan qochma nasoslar
Reja:
1. Mаrkаzdаn qоchmа tipdаgi nаsоslаr: ulаrning аsоsiy tеnglаmаsi vа ishchi хаrаktеristikаsi. Prоpоrsiоnаllik qоnuni. Kаvitаsiya hоdisаsi. Nаsоslаrni pаrаllеl vа kеtmа-kеt ulаsh sхеmаlаri.
2. Shеstеrnyali, plаstinаli vа оqimchаli nаsоslаr.

Tayanch iboralar: Nаsоs - bu gidrаvlik mаshinа bo’lib, undа elеktrоdvigаtеlning mехаnik enеrgiyasi uzаtilаyotgаn suyuqlik оqimi enеrgiyasigа (bоsimigа) аylаntirilаdi
3. Nаsоslаrni tаnlаsh.