2. Gidrаvlikа аsоslаri. Suyuqliklаrning аsоsiy fizik xоssаlаri


Fizik kattaliklar va ularning o’lchov birliklari



Download 10,41 Mb.
bet16/72
Sana28.06.2022
Hajmi10,41 Mb.
#714688
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   72
Bog'liq
МАЪРУЗА МАТНИ 4-СЕМЕСТР (1)

Fizik kattaliklar va ularning o’lchov birliklari
“Fizik kattalik” tushunchasi bir qator fizik ob’ektlar (sistemalar, ularning holati va ularda kechayotgan jarayonlar) uchun sifat jihatdan umumiy, ammo miqdor jihatdan har bir ob’ekt uchun induvidual bo’lgan xossa deb ta’riflanadi. Masalan, barcha jismlar massaga va haroratga ega bo’ladi, ammo ushbu parametrlarning son qiymatlari har bir jism uchun farqli bo’ladi. SHuning uchun har bir ob’ektning xossalarini aks ettiruvchi fizik kattaliklar o’rtasidagi miqdoriy farqni aniqlash maqsadida fizik kattalikni o’lchash tushunchasi kiritiladi.
Har bir fizik kattaliklarning o’lchamlari o’rtasida, ifodalanishiga ko’ra, son qiymatli (butun, ratsional va haqiqiy sonlar, vektorlar yoki matritsalar shaklida) yoki mantiqiy strukturaga ega bo’lgan nisbatlar (“katta”, “kichik”, “teng”, “yig’indi” va b.) mavjud. Odatda son qiymati shaklidagi ifodaga ega bo’lgan nisbatlar kattalik o’lchamini ifodalaydi.
3.2.1. SI (Systeme International) halqaro birliklar tizimi. Fizik kattaliklarning bir necha tizimlari mavjudligi, nosistematik birliklarning ko’pligi va bir tizimdan ikkinchisiga o’tish paytida qayta hisoblashlarni bajarish noqulayligi o’lchov birliklarining unifikatsiyalashni talab etadi. Turli davlatlar o’rtasidagi iqtisodiy va ilmiy-texnikaviy aloqalarni o’sishi bunday umumlashtirishni halqaro masshtabda amalga oshirish zaruriyatini keltirib chiqardi. SHunday qilib, barcha o’lchash sohalarini qamrab oluvchi, amaliy jihatdan qulay bo’lgan fizik kattaliklarning yagona tizimiga talab kuchaydi.
1960 yilda o’lchov va tarozilar Bosh konferentsiyasi tomonidan halqaro birliklar tizimi SI tasdiqlandi. SHu bilan birga yangi tizimning 6 ta asosiy, 2 ta qo’shimcha (3.1-jadval) va 27 ta birlikning o’zaro hosilasi aks etgan 1-ro’yxat hamda birliklarning

3.1-jadval
SI tizimining asosiy va qo’shimcha birliklari

t/r

Kattaliklar

O’lchov birligi

Ruscha belgisi

Halqaro belgisi

1.1
1.2


1.3
1.4
1.5
1.6

2.1
2.2




Download 10,41 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   72




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish