2-Amaliy mashg`ulot. Mavzu Tekislik va unda yotuvchi nuqta. To’g’ri chiziqning tekislikka perpendikulyarligi va parallelligi. Epyurani qayta tuzish usullar



Download 1,26 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/4
Sana18.07.2022
Hajmi1,26 Mb.
#823774
1   2   3   4
Bog'liq
1-Курс СИРТҚИ ЭЭ Амалий машғулот 2

H
V
1
yangi 
proyeksiyalar tekisliklari tizimi hosil bo’ladi. A nuqtaning V1 tekislikdagi proyeksiyasini yasash 
uchun berilgan nuqtadan mazkur tekislikka perpendikulyar o’tkazib, yangi frontal proyeksiyasi 
A''1 topiladi. 
a) 
b) 


5.26-rasm. 
Shakldan A'' dan Ox o’qigacha bo’lgan masofa A''1 dan O1x1 gacha bo’lgan masofaga teng 
bo’lishini aniqlash mumkin, ya’ni A''1AX1=A''AX. 
Nuqtaning yangi proyeksiyalar tizimidagi chizmasini yasash uchun yangi proyeksiyalar tekisligi 
dastlabki proyeksiyalar tekisligiga jipslashtiriladi. Yangi 
H
V
1
proyeksiyalar tekisliklar 
sistemasidagi A nuqtaning epyurini yasash uchun V1

tekislikni O1x1 o’qi atrofida aylantirib, H 
tekislikka jipslashtiramiz. Bunda 

V1 tekislikni qaysi tomonga aylantirib uni H tekislik bilan 
jipslashtirish deyarli axamiyatga ega emas. Faqat geometrik shaklning yangi proyeksiyasi uning 
dastlabki proyeksiyalariga ustma–ust tushmasligi ma’qul. 
Chizmada A nuqtaning yangi A''1 proyeksiyasini yasash uchun (5.26,b–rasm) A nuqtadan O1X1 
ga perpendikulyar tushiriladi. Uning davomiga A''AX masofani qo’yamiz. Natijada, hosil 
bo’lgan A' va A''1 yangi 
H
V
1
tekisliklar tizimidagi A nuqtaning chizmasi bo’ladi. Demak, frontal 
proyeksiyalar tekisligi almashtirilganda nuqtaning yangi frontal proyeksiyasini yasash uchun 
uning Ox dan frontal proyeksiyasigacha bo’lgan masofasi (z) o’zgarmaydi. 
Shuningdek, 5.27,a–rasmda H va V proyeksiyalar tekisliklari tizimida B nuqta B' va B'' 
proyeksiyalari berilgan. Agar H tekislikni H1

V tekislik bilan almashtirilsa, 
1
H
V
yangi 
tekisliklar tizimiga ega bo’linadi. B nuqtadan H1

tekislikka perpendikulyar o’tkazamiz va B'1 
proyeksiyasini yasaymiz. Nuqtaning yangi tekisliklar tizimidagi chizmani yasash uchun (5.27,b–
rasm) H1 tekislikni O1X1 proyeksiyalar o’qi atrofida aylantirib, V tekislikka jipslashtiramiz. 
Chizmada B nuqtaning yangi proyeksiyasini yasash uchun uning B'' proyeksiyasidan O1X1 ga 
o’tkazilgan perpendikulyarning davomiga B'1BX1–B1BX masofa qo’yiladi. Natijada hosil 
bo’lgan B'1 va B'' yangi 
1
H
V
tekisliklar tizimidagi B nuqtaning chizmasi bo’ladi. Demak, 
gorizontal proyeksiya tekisligini almashtiriganda, nuqtaning yangi gorizontal proyeksiyasini 
yasash uchun uning Ox dan gorizontal proyeksiyasigacha bo’lgan masofasi (u) o’zgarmaydi. 
a) 
b) 
5.27-rasm. 
Proyeksiyalar tekisliklarining ikkitasini almashtirish. Ayrim geometrik masalalarni proyeksiyalar 
tekisliklarining ikkitasini almashtirish yo’li bilan yechish mumkin. Bunday hollarda 
proyeksiyalar tekisliklarini masalada talab qilingan shartga muvofiq ravishda ketma-ket 
almashtiriladi. 


A nuqtaning 
Н
V
sistemasida berilgan A' va A'' proyeksiyalari orqali uning H va V proyeksiyalar 
tekisliklari almashtirilgandan keyingi yangi A'1 va A''1 proyeksiyalarini yasash. (5.28–rasm). 
Uchun avval H tekislikni H1 tekislik bilan almashtirib, 
1
1
H
V
tizimi hosil qilinadi. Buning uchun 
chizmada ixtiyoriy vaziyatda O1X1 proyeksiyalar o’qi tanlab olinadi, A nuqtaning yangi A''1 
proyeksiyasini yasash uchun uning A' proyeksiyasidan O1 X1 proyeksiyalar o’qiga 
perpendikulyar o’tkazib, uning davomiga A''AX masofa qo’yiladi. Natijada, A nuqtaning 
1
H
V
tizimidagi yangi A''1 proyeksiyasi hosil bo’ladi. A nuqtaning A'1 proyeksiyasini yasash uchun 

Download 1,26 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish