1. Shaxtaning bosh suv chiqarish qurilmalarini loyihalash

Ventilator qurilmasining tashqi tarmog’ini qurish

Agar zaruriy ish rejimini bir necha turdagi ventilator ta’minlasa, u holda, foydali ish koeffitsiyenti kataroq va o’lchamlari kichikroq ventilator tanlanadi.Ventilator qurilmasi tashqi tarmog’ining ekvivlaent tuynugi va uning xarakteristikasi

ekvivalenttuynukning qiymatlarini bizga ilgaridan ma’lum formulalardan aniqlaymiz, ya’ni




m³

Ventilator qurilma tashqi tarmoq xarakteristikasining tenglamalari ifodalar yordamida topiladi, ya’ni

- ekvivalent tuynuk А_mak bo’lganda
R_min=1.41/А_mak²=1.41/12,2²=0.009
- ekvivalent tuynuk А_min bo’lganda
R_man=1.41/А_min²=1.41/8.2²=0.02

Ventilator qurilma tashqi tarmoq xarakteristikasini chizish uchun

P_{sv min}=0.009·Q²_рв, Па,
P_{sv mах}=0.02·Q²_рв, Па.

tenglamalardan foydalanamiz. Bu tenglamalardagi -ga qator qiymatlar berib (beriladigan qiymatlar 0 dan 1,5 - gacha), ularga mos keluvchi P_{sv min} va P_{sv max} larning qiymatlari hisoblanadi. Olingan natijalar jadvalga yoziladi

Qрв	0.25 Qрв	0.5 Qрв	0.75 Qрв	1.0 Qрв	1.25 Qрв	1.5 Qрв	1.75Qрв
Qрв, м^3/с	82.75	165.5	248.25	331	413.75	496.5	579.25
Psv min, Па	61.6	246.5	554.6	986	1540.7	2218.6	3019.7
Psv mах, Па	136.9	547.8	1232.5	2191.2	3423.7	4930.2	6710.6

Ventilator qurilmasining ish rejimi aniqlash
Ventilator qurilmasining ish rejimini topish uchun tanlangan ventilatorning individual xarakteristikasi masshtabda chiziladi. Shu chizmaning o’qiga jadvaldagi qiymatlardan foydalanib unumdorlikva zo’riqma masshtablarini o’zgartirmagan holda, qurilma tashqi tarmoqxarakteristikalari va chiziladi. Unumdorlik belgilangan abssissa o’qida ventilatorning unumdorligiga ga teng kesmaning chekka nuqtasidan yordamchi vertikal chiziq o’tkaziladi.Yordamchi chiziqning ventilator qurilmasi tashqi tarmoq xarakteristikalari bilan kesishgan nuqtalari ventilator qurilmasining ish rejimlarini belgilaydi.

«с» nuqtaning ishchi parametrlari quyidagicha Q_с = 331 м³/с, Р_с= 1480 Па, ŋ_с = 0,70

Tashqi tarmoq xaraktiristikasidan «с» nuqdaning ekvivalent tuynuk qiymati R_с , quyidagi formula yordamida

R_с=P_c/Q_c²=1480/331²=0.0135

«с» nuqta uchun tashqi tarmoq xaraktiristikasini tuzamiz

Р_с = 0,0135·Q².

Formula asoasida olingan natijalarni jadvalga kiritamiz.

Q, м^3/с	82,75	165.5	248,25	331	413,75	495,5
Рс, Па	92.4	369.7	831.9	1480	2311	3314.5

O'rnatishning birinchi bosqichida ishlaydigan g'ildiraklar kuraklarini o'rnatish burchagi μ₁= 25º ni tashkil qiladi. «d» da ishning boshida uning koordinatalarini bilan belgilanadi, «d» nuqtasida parametrlari teng Q_d = 405 м3/с, Р_d = 1540 Па, ŋ_d= 0.68.

Keyin "c" nuqtadagi ish rejimida ishchi g’ildiraklarning burchagi ikkinchi nazorat qilish bosqichiga o'tish paytida μ₂ = 30º holda amalga oshiriladi. Ushbu nazorat bosqichida rejimning boshlang'ich nuqtasi "e" nuqtasining parametrlari Q_e=380 м3/с; Р_e=1850 Па, ŋ_e=0.76.

Ikkinchi nazorat bosqichining yopilishdagi «f» nuqtaning parametrlari Q_f=330 м3/с; Р_f=2310 Па, ŋ_f=0.80.

Ventilatorning umumiy shamollatish birligi T = 15 yil davomida va qabul qilingan umumiy shaxta depressiyasiga P_svmin va P_svmах to'g'ridan-to'g'ri proportsional bo’lib birinchi va ikkinchi bosqichlarida davomiyligini o'rnatiladi va tegishli formulalar bilan topiladi

yil
yil
Ventilatorning ish rejimi maydonidan olinishi mumkin bo’lgan maksimal unumdorligini uning ish rejimidagi unumdorlikka nisbati qurilmaning zaxira koeffitsiyenti deb ataladi .

Ventilator o'rnatishning eng katta quvvati "k" va "n" ishchi parametrlari bo'yicha Q_k=540 м³/с, Р_k=2650 Па и Q_n=415 м³/с, Р_n=3580 Па navbati bilan ta'minlanadi. «k» va «n» nuqtalari 1 va 2-sonli xususiyatlarga va birinchi va ikkinchi bosqichda ishlaydigan g'ildiraklari μ₂=45º burchakda kuraklari o'rnatiladi.

∆Q= = 63.1 %

a

∆Q= =25.3 %

Zaxiradagi o’rtacha unumdorligini topamiz

∆Q_ср=44.2%

Xavfsizlik qoidalari talablariga binoan, ekvivalent tuynuk А_min bo’lganda ventilator qurilmasining zaxirasi ∆Q ≥ 20 % yoki zaxira koeffitsiyenti К₃ 1,2 bo’lishi kerak.