1. Sharq falsafasida inson



Download 1,99 Mb.
bet117/122
Sana15.08.2021
Hajmi1,99 Mb.
#148629
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   122
Bog'liq
Sharq falsafasida inson.

Jahon sivilizatsiyasi deganda Sharq va o’arb sivilizatsiyalari, mintakaviy va xududiy sivilizatsiyalarning yaxlit, bir butun ijtimoiy tizimi bo`lgan umuminsoniyat, sayyoramizdagi jamiyat tushuniladi. Bu tushuncha, umumiy ma’noda, zaminimizda yashagan barcha odamlarning umumiy makoni bo`lgan Yer yo`zidagi hayot, tarixning hamma davrlarida mavjud bo`lgan davlat, jamiyat, xalq va millatlarning umrgo`zaronlik qilishi bilan bog`liq jarayonlar majmuasini o`zida aks ettiradi.

Bugungi taxlikali dunyoda insoniyatning eson-omon yashab qolishi va kelajakda baxtiyor bo`lishi jahon sivilizatsiyasining asosiy maqsadi va yo`nalishiga aylanib qoldi. Respublikamizda bu soxada amalga oshirilayotgan ishlar butun dunyo hamjamiyati faoliyati bilan hamoxang kechmokda. Zero, jahon sivilizatsiyasi xalqlar va millatlar, davlatlar va turli xududiy sivilizatsiyalarning umumiy tizimidir.

Ayrimlik, o`ziga xoslik va umumiylik o`rtasidagi munosabatni teran anglash hozirgi zamon jahon sivilizatsiyasining shakllanish va rivojlanish xususiyatlarini falsafiy idrok etishga imkon beradi.

Yer yo`zidagi har bir mamlakat jahon sivilizatsiyasi deb ataladigan yaxlit tizimning turli targ`iblari bo`lib, ularning o`zaro ta’siri, hamkorligi bu sivilizatsiyaning takomillashuvi, barqaror yashashiga imkon beradi.

ТuKri, bu tizim targ`ibida Amerika, Rossiya, Хitoy, Yaponiya kabi salmog`li targ`iblar ham bor. Ular ko`p jixatdan jahon tizimi taraqqiyotiga ta’sir ko`rsatadi, muayyan jarayonlarning yo`nalishlarini belgilaydi. Ammo bu tizimda har bir davlatning, kichkina Vatikan yoki Lixtenshteyndan tortib Germaniyagacha, Andorra yoki Monakodan toki Fransiyagacha o`z o`rni, o`ziga xos ta’sir kuchi va doirasi bor. Shu ma’noda, ularning har biri, xududining katta-kichikligi, aholisining soni kanchaligidan qat’i nazar, Birlashgan Millatlar Тashqilotida teng ovozga ega. Demak, targ`iblar tizimda muayyan tarzda amal qilgani singari har bir mamlakat jahon sivilizatsiyasiga teng huquqli a’zo va muxim element sifatida kirib boradi.

Jahon hamjamiyati o`zida umumiylikni, har bir mustaqil mamlakat esa ayrimlik va o`ziga xoslikni ifodalaydi. Bu holda Osiyo yoki Markaziy Osiyo mamlaqatlari xususiylikni aks ettirsa, O`zbekiston aloxidalikni ifodalaydi. O`zbekiston mustaqillikka erishganiga ko`p bo`lmaganiga qaramay, jahon hamjamiyatida o`z o`rniga ega. Uning Markaziy Osiyodagi mavkei esa bu mintakaning asosiy taraqqiyot yo`nalishlarini ko`p jixatdan belgilaydi.

Har bir xalq, millat o`zining betakror, noyob xususiyatlarini saqlagan holda mustaqil rivojlanadi va jahon hamjamiyatiga qo`shilib boradi. Bunday qo`shilish ko`pqirrali, rang-barang bo`lib, u ijtimoiy, iqtisodiy, siyosiy, ma’naviy, huquqiy, davlatlararo munosabatlarni qamrab oladi.

Jahon hamjamiyatiga qo`shilish tabiiy-qonuniyatli jarayon bo`lib, har bir mamlakatning har tomonlama taraqqiy etishi, yer yo`zida umumiy xavfsizlik, tinchlik va farovonlikni ta’minlashga, tabiiy resurslar, ilm-fan va texnika yutuqlaridan keng foydalanishga, ekologik muvozanatni ta’minlashga imkon beradi. Mustaqil taraqqiyot yo`liga o`tgan xalqlarning jahon hamjamiyatiga qo`shilishi, umuminsoniy qadriyatlarning ustuvorligini e’tirof etish, xalqaro huquq me’yorlariga amal qilish, inson huquqlarini himoya etish, demokratiya tamoyillariga amal qilishda yaqqol namoyon bo`ladi.



Jahon sivilizatsiyasiga qo`shilish natajasida nafaqat iqtisodiy soxada, balki xalqlar ma’naviyati, siyosati va dunyoqarashida ham muxim ijobiy o`zgarishlar ro`y beradi. Bunday jarayonga tushgan xalqlar o`rtasida bir-biriga ishonch, o`zaro hurmat, hamkorlik hamda sodir bo`ladigan ziddiyat va ixtiloflarni o`zaro kelishuv, konsensus asosida xal qilishga intilish vujudga keladi. Bir-birining madaniy yutuqlari, qadriyatlaridan, tajribalaridan baxramand bo`lish xoxish-istagi shakllanadi. Хalklarning bir-biri bilan jipslashish tendensiyasi yaxlit, bir butun sivilizatsiyani, insoniyatni e’zozlash kabi sayyoraviy ongni shakllantiradi. Ya’ni milliylik va umuminsoniylikning uyg`unligi jahon sivilizatsiyasida yaqqol namoyon bo`ladi va dunyo hamjamiyatining harakat dasturiga aylanadi.


Download 1,99 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   122




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish